Avrasya tüneli Sayıştay'dan geçmedi

AKP iktidarının mega projelerini gerçekleştirme yöntemi yapişlet- devret (YİD) modeli, Sayıştay denetiminde sınıfta kaldı. Her projede tartışma konusu olan ve şirketlere vaat edilen “hükümet garantisi”nin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın hesaplarını inceleyen Sayıştay’dan da gizlendiği ortaya çıktı. Muhasebe kayıtları doğru tutulmayan projelerin başında da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın 8 Ekim’de makam aracıyla geçerek tanıttığı 1.25 milyar dolarlık bedeli ile Avrasya Tüneli geliyor.

Ulaştırma Bakanlığı’nın 2015 yılı mali tablolarını inceleyen Sayıştay, milyarlarca dolarlık projelerin altına imza atan bakanlığın kayıtlarını düzenli tutmadığını ortaya koydu. Sayıştay tarafından 2015 yılına ilişkin hazırlanan raporda, AKP propagandasının temelini oluşturan ulaştırma projelerinin kaynağı olan YİD modeline dikkat çekildi. Sayıştay, YİD ile şirketlere garantiler verilerek yaptırılan projelerin, kamu finansmanı üzerinde oluşturacağı baskı, yükümlülüklerin karşılanabilme kapasitesi ve gelecek dönemlerin finansman ihtiyaçlarının analiz edilebilmesi için sözleşmelerde hükümetin üstlendiği risklerin muhasebe sistemi içerisinde gösterilmesi gerektiğine dikkat çekti. Tamamlanan ve yürütülen projelerde bu kayıtların yönetmeliklere uygun hazırlanmadığına dikkat çeken Sayıştay, YİD modeli kapsamında yürütülen projelere ilişkin hükümetin, şirketlere verdiği talep veya alım garantilerinin kayıtlarının yapılmadığını ortaya koydu. Sayıştay, şeffaflık ve denetlenebilirlik açısından açıklanması gereken yönetmelikteki hesapların hiç kullanılmadığını raporlaştırdı.

68 bin 500 araç garantisi

Şirketlere verilen garantilerin hesaplarda yer almadığı YİD projelerinin başında 1.25 milyar dolarlık değeriyle Avrasya Tüneli geldi. YİD modeliyle Türk - Kore ortak girişimi olan ATAŞ tarafından gerçekleştirilen projede, Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan binek araç geçişinin 4 dolar + KDV ile ücretlendirileceğini belirtse de Kalkınma Bakanı Lütfi Elvan, yüklenici firmaya günlük verilen garantinin 68 bin 500 araç olduğunu açıklamıştı.