Borsa çöktü: Kriz tekrar görüşülecek

ABD'de Kongre'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi, Başkan George W. Bush ve 2 büyük partinin yöneticilerinin bütün uyarılarına karşın 700 milyar dolarlık finans sektörünü kurtarma paketini az farkla da olsa reddetti. Yapılan oylamada paket 205'e karşı 228 oyla reddedildi.

Demokrat Parti milletvekillerinin çoğunluğu olumlu oy kullanırken Cumhuriyetçi Parti'li milletvekillerinin çoğunluğu ise pakete karşı oy verdi.

Başkan Bush, paketin geçmemesinin ekonomiye felaket etkisi yapabileceğini söylemişti. Bush'un uyarılarına karşın Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçi muhafazakarlar "bir çeşit sosyalizm" olarak adlandırdıkları pakete karşı çıkmayı son anda da sürdürdü.

ABD’de finansal krizin aşılması için planlanan 700 milyar dolarlık çözüm paketi için Bush yönetimi ile kongre üyeleri arasında devam eden müzakerelerde uzlaşmaya varılmıştı. Kurtarma paketinin yarın, önce Temsilciler Meclisi’nde, ardından da Senato’da onaylanarak yürürlüğe girmesi bekleniyordu.

Bush büyük hayal kırıklığına uğradı

ABD'de finans sektörünü kurtarmak için yönetim tarafından hazırlanan 700 milyar dolarlık kurtarma paketinin Kongre'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi'nde reddedilmesinin ardından Başkan George W. Bush'un bu gelişmeden büyük hayal kırıklığına uğradığı açıklandı.
Beyaz saray sözcüsü Tony Fratto, "Ülkenin çaresi bulunması gereken zorlu bir krizle karşı karşıya olduğundan kuşku yok. Başkan, oylama sonucundan büyük hayal kırıklığına uğradı" dedi. Sözcü, Bush'un ilerleyen saatlerde ekonomi kurmaylarıyla bir araya gelerek bundan sonraki adımları görüşeceğini söyledi.

Oylamada red kararının çıkmasının ardından Temsilciler Meclisi'nde yapılan ilk açıklamalarda Cumhuriyetçi Partililer, sonucun negatif çıkmasından kısa süre önce "partizanca" bir konuşma yaptığını savundukları Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'yi sorumlu tuttular.

Kampanyasına Colorado eyaletinde devam eden Demokrat Parti'nin başkan adayı Barack Obama, paketin başarısızlığa uğramasına karşın ekonomiyi bu zor dönemeçten çıkaracak ve Kongre'den geçebilecek bir paketin mutlaka çıkarılması gerektiğini söyledi. Paket, Temsilciler Meclisi'ndeki oylamada ağırlıkla muhafazakar Cumhuriyetçilerin oylarıyla reddedilirken, onlara bazı Demokrat partili milletvekilleri de katılmıştı.

Dünya borsaları keskin düşüşler yaşarken, ABD Başkanı Bush'tan önemli bir açıklama geldi. Bush "Plan çok büyük o yüzden uzlaşma da zor ve büyük oluyor" dedi.

Bu arada ekonomi kurmayları borsalardaki çöküşün finans sistemine yayılmasından endişe ettiklerini belirttiler. Beyaz Saray'ın uluslararası finans sisteminde bir panik olmaması için kısa süre içerisinde bir açıklama yapmasını bekleniyor. Amerikan fnans sistemi ise kelimenini tam anlamıyla diken üstünde.

ABD'de yardım paketinin reddedilmesi ile birlikte borsalar resmen çöktü.

Wall Street tarihinin en kötü günlerinden  birini yaşarken, S&P 500 endeksi yüzde 7.2 ile 1987 yılında bu yana en büyük düşüşünü kaydetti. Dow Jones yüzde 4.4, teknoloji hisselerinin işlem gördüğü Nasdaq da yüzde 6 oranında geriledi. Dünyanın en büyük borsalarından hisselerin işlem gördüğü MSCI World Indeks ise yüzde 38 yıllık tarihinin en sert düşüşünü yaptı ve yüzde 5.9 geriledi. New York borsasında Dow Jones sanayi endeksi bir ara 705 puan düştü.

Brezilya'da şok

ABD'nin yardım paketini reddetmesi ile birlikte yaşanan düşüşten Brezilya Borsası da nasibini aldı. Borsadaki yüzde 10'luk düşüşün ardından işlemler durduruldu.

Petrol fiyatları yerle bir

Piyasadaki şok petrolü de vurdu. Yatırımcıların sert satışları ile birlikte petrol bir anda 11 dolar birden düştü.

Kurtarma paketinin temel maddeleri şunlardı:

Hacizli ipotek alacağı hazine tarafından alınacak

700 milyar dolarlık kurtarma paketi hazinenin, bankalar ve diğer yatırımcıların elindeki hacizli ipotek alacağı ve konut kredisi destekli menkul kıymetleri satın almasını, daha sonra da bu hacizli ipotek alacaklarını, en iyi fiyattan satmasını içeriyor.

Ellerindeki hacizli ipotek alacaklarından kurtulan sıkıntıdaki bankalar ve yatırım kurumları, yeni krediler oluşturarak, hem yeni finansman imkanı bulabilecekler, hem de piyasaya yeni kredi imkanı sunabilecekler.

İşten çıkarılan yöneticilere kıdem tazminatı

Yeni pakete göre, iflas etmiş ya da zor duruma düşmüş mali kurumların üst yöneticileri ile işten çıkartılan yöneticilere, sınırlı bir kıdem tazminatı paketi sunulacak.

Hükümet kurtarma paketi karşılığında, yardımda bulunduğu şirketlerden hisse senedi satın alarak, vergi mükelleflerine, bu şirketlerin gelecekteki karlarını paylaşma imkanı getiriyor.

Sonuçlar iyi olmazsa kongre programı bloke edebilir

Kurtarma paketinin zor durumdaki ev sahiplerine de, evlerini haciz etmek yerine, daha uygun konut kredisi ödeme koşulları sağlanması koşulu ise çoğunluğu Demokratlardan oluşan Kongrede henüz tartışılıyor.

Paketin uygulanması için ilk olarak 350 milyar dolar serbest bırakılacak. Eğer Kongre, programın iyi sonuç getirmediğine inanırsa, 350 milyar dolarlık ikinci dilimi bloke edebilecek.