İsrail-UAEK çıkmazı aşıldı

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) genel kuruluna Mısır'ın sunduğu "UAEK güvence denetimlerinin orta doğu'da da uygulanması" başlıklı karar tasarısı yapılan oylama sonucu aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 82 ülkenin "evet" oyu ile kabul edildi.

İsrail'in itirazları nedeniyle sık sık ertelenen toplantının akşam saatlerinde gerçekleşebilen oturumdaki oylamada UAEK üyesi 145 ülkeden ancak 95'i hazır bulundu.

Katılımcı ülkelerin yaptığı yoğun görüşmeler sonunda İsrail'in itirazına da "orta bir yol" bulunarak karar tasarısının "2. ve 9. maddeleri yeniden yazılarak" oylamaya geçildi.
Oylamada, İsrail ve kendisine büyük destek veren ABD "çekimser" oy kullandılar.

ABD ve İsrail-İran sürtüşmesi

ABD heyeti başkanı Büyükelçi Gregory Schulte, oylamanın ardından yaptığı konuşmada, "Karar tasarısı üzerinde konsensüs sağlanamadığı için çekimser oy kullandıklarını" belirterek, genel kurul başkanlığına, "Lütfen bunu not ediniz" dedi.

İran heyeti başkanı Büyükelçi Ali Askar Sultaniye de yaptığı konuşmada, "Kabul edilen karar tasarısına karşı çekimser oy kullanan İsrail ve büyük destekçisi ABD'nin bu tavrıyla uluslararası camiadan kendilerini izole ettiklerini" belirterek, "Pratikte, karar tasarısının, bölge ülkelerinin NPT rejimine taraf olması ve nükleer tesislerini UAEK güvence denetimlerine açmasını içeren ikinci maddesinin İsrail'i adres gösterdiğini" söyledi. İran temsilcisi Sultaniye, "Kabul edilen karar tasarısının 2.maddesinin gereğini İsrail'in yerine getirmesini beklediğini" kaydetti.

İsrail'in nükleer kapasitesi tartışılıyor

İsrail ile İran arasında adeta "diplomasi maçına" dönen, "UAEK güvence denetimlerinin orta doğu'da da uygulanması" başlıklı karar tasarısının kabul edilmesinden sonra, Arap Ligi üyesi ülkelerin ortaklaya sundukları, "İsrail'in nükleer kapasitesi" başlıklı karar tasarısı "üzerinde oylama yapılıp yapılmaması için" oylandı. Yapılan oylamada, katılımcı ülkelerden 46'sı evet, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 7'si çekimser ve 43'ü de karşı oy kullandılar. Böylece karar tasarısı herhangi bir işlem yapılmadan gündem dışı kaldı.

UAEK ülkelerinin talepleri tartışılıyor

UAEK genel kurul toplantısının gündemindeki orta doğu'nun nükleer silahlardan arındırılması ve İsrail'in nükleer yetenekleri konulu karar tasarılarının sonuçlandırılmasının ardından üye ülkelerin "Teknik işbirliği, güvence denetimlerinin uygulanması, nükleer tesis ile nükleer ve radyo aktif maddelerin emniyeti" gibi konulardaki taleplerine ilişkin karar tasarıları gündeme alınarak tartışılmaya başlandı.

Viyana'da pazartesi gününden beri devam eden Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) 52.genel kurul toplantısının bu gün geç saatlerde de olsa sona ermesi bekleniyor.