ABD, Türkiye'yi aracı yaptı

ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan Ankara Büyükelçiliği'ne gönderilen 24 Mart 2009 tarihli gizli belgede, Venezuela yetkililerinin İran'ın Türkiye üzerinden gönderdiği insansız hava araçları sevkiyatını bekledikleri belirtildi.

Dışişleri Bakanı Hillary Clinton imzasıyla gönderilen yazıda Büyükelçiliğin Türk yetkililerle görüşmesini ve sevkiyatın engellenmesini sağlaması istendi. Dışişleri bakanlığı yazısında kargonun BM kararlarına aykırılık oluşturduğu belirtilerek şöyle denildi:
"Venezuelalı yetkililer Mart ayının (2009) ilk günlerinden itibaren İran'da donanımın elektronik donanım olarak paketlenip etiketleneceğini, daha sonra karayoluyla Türkiye'ye nakledileceğini bekliyor. Türkiye'ye ulaştığında sevkiyat Venezuela'ya doğru devam etmesi için bir gemiye yüklenecek. ABD bu kargonun, İran'ın, BM Güvenlik Konseyi'nin 1747 sayılı kararının 5'inci paragrafına uygun olarak, transfer etmesi yasaklanan silah ve ilgili malzemeden oluştuğu kanısındadır.

Bu durum Ocak 2009'da yaşanan, İran'ın Venezuela'ya bomba yapımında kullanılabilecek nitrat ve sülfit kimsayalları dolu varilleri ve portatif laboratuar malzeme gereçlerini Türkiye üzerinden nakletme girişiminin yaşandığı bir başka olaya benzemektedir. ABD'nin kargonun 1747 Sayılı BMGKK'nı ihlal etmiş olabileceği endişeleri karşısında Türk yetkililer kargoyu denetlediler ve İran'a geri göndermeyi kararlaştırdılar."

ABD Dışişleri Bakanlığı uygun düzeydeki Türk yetkililere bu olayı inceleme talebinin aktarılmasını, kargonun BM kararlarına aykırılık oluşturduğunun saptanması halinde Türk hükümetinin sevkiyatı engellemesinin, kargoyu da alıkoymasının sağlanmasını istedi.
Yazıda "Venezuelalı yetkililer Türkiye'den Venezuela'ya gelen elektronik sevkiyatın, doğrudan İran'dan gelen bir sevkiyata göre daha az dikkat çekeceğini değerlendiriyor" ifadesi yer aldı.

İnsansız hava araçlarının Qods Aviation Industries tarafından üretildiği, firmanın BM Güvenlik Konseyi Kararı yasakları kapsamına girdiği de ifade edildi. Yazıda, "Türk Hükümetinin İran'ın duyarlı malzemelerin transferinin engellenmesine yönelik hazırlanmış yasaklamaların desteklenmesindeki çabaları ve bu konudaki istekliliğiyle devam eden işbirliği ve desteğinden son derece memnunuz" görüşünün hükümete iletildiği ifadesi de yer aldı.