G-20 başladı

Küresel finansal krize karşı ortak tutum arayışı için toplanan G-20 Liderler Zirvesi, ABD Başkanı George W. Bush'un evsahipliğinde Washington'da yapılıyor.

Zirve, Washington'da Ulusal Bina Müzesi'nde gerçekleştiriliyor. Liderler, ABD'de başlayan ve küresel etkileri olan finansal krizin altında yatan temel nedenlerin tespitine ve krizlerin önlenmesine yönelik reform çabalarına yoğunlaşacak. Zirvenin ardından bir ortak açıklama yayınlanması da bekleniyor.

Bugün zirvenin açılışında gazetecilere kısa bir açıklama yapan Bush, görüşmelerde bir anlaşmaya doğru yaklaşıldığını ancak krizin sona ermediğini ve yapılacak çok iş olduğunu söyledi.

Benzer bir zirvenin, ABD'de yeni dönem başkanlığa seçilen Barack Obama görev aldıktan sonra, Nisan ayında Londra, Paris veya Tokyo'da gerçekleştirilmesinin planlandığı yönünde haberler de bulunuyor.

Avustralya, daha önce Dışişleri Bakanları düzeyinde gerçekleştirilen G-20 toplantılarının, dünya liderleri arasında olması yönünde bir öneride bulundu. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin de bu fikre katıldığını Washington'da dün gerçekleştirdiği iki ayrı konuşmada da dile getirdi.

ABD'de 20 Ocak 2009 tarihinde yemin ederek göreve başlayacak olan seçilmiş Başkan Barack Obama, Bush'un finansal zirvesine katılmıyor. Ancak seçilmiş Başkan'ı temsilen, Obama'nın ekibinde yer alan ABD'nin eski Dışişleri Bakanlarından Madeleine Albright ile eski kongre üyesi Jim Leach toplantılarda yer alıyor. Albright ve Leach, G-20'ye katılan ülkelerin liderleriyle ayrı ayrı da görüşmelerde bulunuyor.

Zirvede ele alınacak konular

G-20 Zirvesinde, altın standardı da dahil olmak üzere, uluslararası para sistemindeki sorunlar ve yeni çözüm önerilere tartışılacak.

Uluslararası mali sistemin daha istikrarlı olması için, mali düzenleme ile denetleme ve piyasa reformu konularına ağırlık verilmesi bekleniyor.

Küresel mali sistemi istikrara kavuşturucu ve ekonomik büyümeyi canlandırıcı önlemlerin işbirliği içinde ele alınması tartışılacak.

Benzer krizleri yaşamamak için daha istikrarlı bir mali sistemin temelleri ele alınacak.

IMF'ye, yeni mali sistemde daha etkin rol verilmesi konuları tartışılacak. IMF'nin mali yardım kaynaklarının artırılması bekleniyor.

Küresel finansal krizin çözümünde, G-20 içindeki yükselen piyasaların daha aktif katılım sağlanması konusunun da ele alınması bekleniyor.
 

G-20 kimlerden oluşuyor?

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin yer aldığı G-20'de, G-7'yi de oluşturan ABD, Japonya, Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya ve Kanada'nın yanı sıra Türkiye, Arjantin, Avustralya, Brezilya, Çin, Endonezya, Hindistan, Rusya, Meksika, Güney Kore, Güney Afrika, Suudi Arabistan, kurum olarak da Avrupa Birliği üye bulunuyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası'ndan yetkililer de grubun çalışmalarında yer alıyor. Zirveye, gruba üye olması beklenen İspanya da katılıyor.

2008 yılı için Brezilya'nın dönem başkanlığını üstlendiği G-20'nin, ekonomiden sorumlu bakanlar ve merkez bankası başkanları toplantısı, geçen hafta Sao Paolo'da gerçekleştirildi. Türkiye'nin de katıldığı toplantıda, küresel ekonomideki son gelişmeler masaya yatırılarak, liderler zirvesine de hazırlık yapıldı.

Bu çerçevede bugünkü zirvede, küresel finansal krize karşı tedbirler konusunda ''temel prensiplerde'' üzerinde uzlaşmaya varılmaya çalışılacak. Ayrıca gelecekte benzer krizleri önlemeye yönelik reformlar üzerinde durulacak.

G-20 liderler zirvesi sonunda ortak bir açıklama yapılması bekleniyor. Zirveden çıkacak sonuç, piyasaların kaderi açısından önem taşıyor.

Bretton Wood sistemi gözden geçirilecek

Zirvede, altın standardının da yer aldığı yeni para sistemleri de tartışılacak. Yeniden dönme tartışmalarının yaşandığı altın standardında kağıt para, istendiğinde sabit bir fiyatla altına çevrilebiliyor. Bu durumda, altının kendisi veya sabit fiyat üzerinden altına çevrilebilen bir para birimi milletlerarası ödeme aracı olarak kullanılıyor.

Uzmanlar, uluslararası ticaretin gelişmiş olması ve altın rezervlerinin de yetersizliği nedeniyle, altın standardının uygulanması ihtimalinin zayıf olduğunu vurguluyor.
ABD Başkanlığına seçilen Barack Obama'nın da, altın standardına karşı olduğu belirtiliyor.

Mevcut finansal sistemin son krizde çözüm çıkartamaması üzerine, G-20 ülkeleri, Bretton Woods sistemini de gözden geçirecekler. 1944 yılında burada yapılan Birleşmiş Milletler Para ve Finans Konferansı ardından imzalanan Bretton Woods Anlaşması ile ortaya çıkan Bretton Woods sistemi uluslararası para sistemini belirlemişti ve IMF ile Dünya Bankası gibi kurumlar bu anlaşma ile ortaya çıkmıştı. Bretton Woods, doların işlerliğini uluslararası boyuta taşımış ve rezerv para niteliğinde altına benzer bir rol almasına sebep olmuştu. Böylece ABD Doları, uluslararası mali işlemlerde egemen para haline geldi, bunun için dolar değeri altına oranla tanımlanan bir para haline getirildi. Diğer ülkeler de artık merkez bankalarında altın yerine dolar tutmaya başladılar.

 

G-20, dünya nüfusunun yüzde 70'ini oluşturuyor

Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerinden yapılan derlemeye göre, G-20'ye üye ülkeler ABD, Japonya, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Kanada, Türkiye, Arjantin, Avustralya, Brezilya, Çin, Endonezya, Hindistan, Rusya, Meksika, Güney Kore, Güney Afrika ve Suudi Arabistan, 6,7 milyarlık dünya nüfusunun yüzde 70'ini oluşturuyor. IMF, Türkiye nüfusunu 69,7 milyon olarak veriyor. Türkiye, bu nüfusla listenin 10. sırasına yer alıyor.

G-20, dünya ülkelerinin toplam GSYH'sinin yüzde 79'unu oluşturuyor

Fonun 2008 tahminlerine göre, dünyadaki tüm ülkelerin toplam GSYH'si, yani o yıl içinde ürettikleri mal ve hizmetlerin bütünü 62 trilyon 54 milyar dolar olarak hesaplanıyor.

G-20 üyesi 19 ülke, bu rakamın yüzde 79'unu oluşturuyor. 14 trilyon 334 milyar dolar milli gelire sahip ABD ise tek başına global rakamın dörtte birine sahip. ABD'yi, 4 trilyon 844 milyar dolar ile Japonya, 4 trilyon 222 milyar dolar ile Çin, 3 trilyon 818 milyar dolar ile Almanya izliyor.

Türkiye, IMF 2008 tahminlerine göre 798,8 milyar dolar GSMH ile bu listenin 15. sırasında yer alıyor. Türkiye'nin gerisinde sırasıyla Suudi Arabistan (528,3 milyar dolar), Endonezya (496,8 milyar dolar), Arjantin (338,7 milyar dolar) ve Güney Afrika (300,3 milyar dolar) bulunuyor.

Kişi başına düşen milli gelirde Türkiye listenin 12. sırasında

Kişi başına düşen milli gelir açısından da Türkiye 11 bin 463 dolarla listede 12. sırada yer alıyor. Türkiye'nin ardından 10 bin 747 dolarla Meksika, 8 bin 676 dolarla Brezilya, 8 bin 522 dolarla Arjantin, 6 bin 170 dolarla Güney Afrika Cumhuriyeti, 3 bin 180 dolarla Çin, 2 bin 181 dolarla Endonezya, son sırada 1043 dolarla Hindistan geliyor.

IMF tahminlerine göre, listenin başında ise yer alan Avustralya'da kişi başına 50 bin 150 dolar milli gelir düşüyor. Bu rakam, Fransa'da 48 bin 12, Kanada'da 47 bin 73, ABD'de 47 bin 25, Almanya'da 46 bin 499, İngiltere'de 45 bin 681, İtalya'da 40 bin 450, Japonya'da 37 bin 940 dolar olarak hesaplanıyor.