Balkan Ekonomi Zirvesi sona erdi

Balkanlarda Yeni Yatırım Ortamı konulu Balkan Ekonomi Zirvesi, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren'in başkanlığında, Balkan Odaları Birliği (ABC) üyesi ülkelerin ekonomi bakanları, hükümet temsilcileri ve ABC üyesi oda başkanlarının katılımıyla, 26–27 Kasım 2008 tarihinde İstanbul'da gerçekleştirildi.

Balkan Ekonomi Zirvesi İstanbul Toplantısı Ortak Açıklaması'nda bölgenin ekonomik gelişmişliği ve refahının artırılmasının, güven ve istikrar ortamının sürdürülmesine bağlı olduğu, güven ve istikrarla birlikte, bölgenin imkan ve kaynaklarının farkındalığını sağlayacak işbirliği ortamının da önem taşıdığı belirtildi.

Bölgesel işbirliği çerçevesinde, küresel finans krizinin, Balkan ülkelerinin ekonomileri üzerindeki etkilerine karşı, ortak bir tavır geliştirilmesi gerektiği ifade edilen açıklamada, küresel finans krizinin etkilerini en aza indirebilmek için ülkeler arasında işbirliği ve politika koordinasyonunun önem taşıdığı, bölgenin ortak menfaatleri çerçevesinde, krize karşı odaların ortak bir yaklaşım geliştirebilmesi için gerekli çalışmaları yürütmek ve önerilerin hazırlanmasını koordine etmek üzere ilgili ülkelerin bakanları ve odalar birliği başkanlarından oluşturulacak koordinasyon birimi kurulacağı, bu koordinasyon Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği tarafından yürütüleceği belirtildi.

Açıklamada, Balkanlar'da ulaştırma altyapısının güçlendirilmesi konusunda bir eylem planı hazırlanmasına karar verildiği ifade edilerek, şunlar kaydedildi:
"Bu eylem planı için 2009 yılında Balkanlarda Altyapının Geliştirilmesi konulu bölgesel bir konferans düzenlenecektir. Böylece, ABC üyesi ülkelerin ulaştırma altyapısı, sınır geçişleri vb. konularda hızlı kararlar alması sağlanabilecektir. Ayrıca, birbirine karayolu ile bağlı bulunan Balkan ülkeleri için karayolu taşımacılığının önündeki engellerin kaldırılması, geçiş belgesi yetersizliklerinin giderilmesi ve TIR karnesi ile yapılan taşımalarda ek mali yüklerin önlenmesi konularında da mesafe almak mümkün olabilir.

Yatırımların bölgeye çekilebilmesi için yatırım ortamının daha da iyileştirilmesi ve ticaret önündeki engellerin tamamen kaldırılması hedeflenmelidir. Bu çerçevede, ikili ve çok taraflı ekonomik, ticari ve hukuki altyapının tamamlanması önem taşımaktadır. İlave olarak, vize işlemleri kolaylaştırılmalı, odaların üyelerinin vize almalarını kolaylaştırmak üzere verecekleri referans mektuplarının kabul görmesi sağlanmalıdır. Benzer şekilde karşılıklı ticaret ve yatırım işbirliğinin kalıcı bir şekilde geliştirilmesi için oturma ve çalışma izinlerindeki bürokratik zorluklar ortadan kaldırılmalıdır. Gümrük işlemleri, zaman ve mali kayıpları ortadan kaldırmak için basitleştirilmeli ve süratlendirilmelidir. Gümrük geçişleri konusunda Türkiye'de olduğu gibi kamu-özel sektör işbirliği modeli uygulanmalıdır.

Avrupa'nın enerji ihtiyacının güvenli ve sürdürülebilir bir şekilde ve rekabetçi fiyatlarla karşılanabilmesi için kilit konumda bulunan bölgemizde, enerji kaynaklarının aktarılması için ortak projeler geliştirilmelidir. Bu kapsamda, Nabucco projesi için geçiş rotasında bulunan Balkan ülkelerinin desteği devam etmelidir."

AB perspektifi

Bölgenin Avrupa Birliği ile entegrasyonu sürecinde çevre konusunun öneminin giderek artığına işaret edilen açıklamada, başta denizler ve suyolları olmak üzere bölgede çevre kirlenmesine karşı ortak önlemler alınması gerektiği dile getirildi.

Ortak açıklamada, şöyle denildi:
"Turizm konusunda önemli bir potansiyele sahip olan bölgemizin, büyük bir turizm merkezi haline getirilmesi bakımından; turizm yatırımları için cazip duruma getirilmesi, tanıtıcı turizm faaliyetlerinin arttırılması ve ortak turizm projelerinin gerçekleştirilmesi için işbirliği yapılmalıdır.

KOBİ'lerimizin yerel kalkınmaya katkılarının arttırılması, dışa açılmaları, yenilikçi uygulamalara geçmeleri ve rekabet güçlerinin geliştirilmesi için, ülkelerimizde KOBİ'lere hizmet veren Odalar ve kuruluşlar arasında işbirliği geliştirilmelidir.
Avrupa Birliği üyelik perspektifi, Bölge'de barış ve istikrara katkı sağlamıştır.

Türkiye'de ve Batı Balkanlar'da siyasi ve ekonomik reformların gerçekleştirilmesinde cesaret vermiştir. AB üyeliği için potansiyel aday ülkelerde sağlanacak gelişmenin, adaylığı da beraberinde getirmesini umuyoruz. AB ile ilişkilerde deneyimlerimizi ve bilgi birikimlerimizi birleştirmeliyiz. Balkan ülkelerinin tamamının güçlü bir AB perspektifine sahip olmasına çaba göstermeliyiz. Bu, Bölgemizin, Avrupa'nın ve tüm dünyanın menfaatine olacaktır.

Balkan Ülkeleri Ekonomi Zirvesi'nin her yıl ABC Dönem Başkanlığı'nı üstlenen ülkede düzenlenmesi kararlaştırılmıştır. Bu çerçevede, ikinci Zirve toplantısı 2009 yılı içinde Arnavutluk'ta düzenlenecektir."

Rifat Hisarcıklıoğlu'nun açıklamaları

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türk müteahhitlerinin, Arnavutluk'un hızla gelişen ekonomisinin gerektirdiği altyapı inşası ve modernizasyonu ile konut ihtiyaçlarını karşılamak için Arnavutluk'ta daha fazla iş yapmak istediğini bildirdi.

Balkan Ekonomi Zirvesi kapsamında TOBB ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından Arnavutluk Cumhurbaşkanı Bamir Topi onuruna verilen çalışma yemeğinde konuşan Hisarcıklıoğlu, Türkiye'nin, küresel sisteme hızlı entegrasyon sürecinin ardından dış ekonomik ilişkilerinde pazar ve ürün çeşitlendirmesine gittiğini kaydetti.

Hisarcıklıoğlu, Türkiye'nin dünyada müteahhitlik alanında 3. sırada yer aldığını belirterek, "Türk müteahhitleri, Arnavutluk'un hızla gelişen ekonomisinin gerektirdiği altyapı inşası ve modernizasyonu ile konut ihtiyaçlarını karşılamak için Arnavutluk'ta daha fazla iş yapmak istemektedir" diye konuştu.

Son 10 yılda iki ülke arasındaki ticaret hacminin 45 milyon dolardan 320 milyon dolara yükseldiğini ifade eden Hisarcıklıoğlu, serbest ticaret anlaşmasının ardından bu rakamın yarım milyon doların üzerine çıkabileceğini kaydetti.

Hisarcıklıoğlu, Türkiye'nin İtalya ve Yunanistan'ın ardından Arnavutluk'taki 3. büyük yatırımcı olduğuna işaret ederek, "Küresel ekonomik rekabetin hızla arttığı bir dönemde Türkiye ve Arnavutluk, ekonomik işbirliği konusunda kararlı olmalı ve işbirliğini mümkün kılacak adımları atmalıdır" dedi.

Tiran Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı Gjoke Uldedaj da, bu ziyaretin Arnavutluk için tarihi önem taşıdığını belirterek, Türkiye'nin, Arnavutluk'un NATO üyeliği protokolünü imzalayan 10. ülke olduğunu söyledi.

Uldedaj, iki ülke arasında pek çok ticari heyet ziyareti gerçekleştirildiğini ifade ederek, çok eskiye dayanan ortak tarihin, ticari ilişkileri de kolaylaştırdığını kaydetti.

Yaklaşık 50 Türk firmasının Arnavutluk'ta faaliyet gösterdiğini dile getiren Uldedaj, Arnavutluk hükümetinin, yabancı yatırımcılara imkan ve kolaylıklar sağlamak için çalışmalarını sürdürdüğünü belirtti.

Uldedaj, ortak çabalar sayesinde işbirliğinin daha da gelişeceğine inandığını dile getirdi.