Otel odalarındaki yayınlara telif isteği

Güleryüz, turistik işletmelerle ilgili yasa ve yönetmeliklere göre, Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli 3, 4 ve 5 yıldızlı otellerdeki her odada televizyon bulundurulmasının zorunlu olduğunu anımsattı.

RATEM'in 5846 Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu çerçevesinde kurulmuş bir meslek birliği olduğunu belirten Güleryüz, umuma açık mahallerde üyelerine ait yayınların izletilmesi için kendilerinden izin alınması mecburiyeti bulunduğunu söyledi.

İzin alınmadan yapılan yayınlarla ilgili kanundan aldıkları yetki doğrultusunda işlem yapmak zorunda olduklarını anlatan Güleryüz, ''Birliğimizin birçok otelle sözleşmesi var. Değişik nedenlerle sözleşme yapılmayan otellere de radyo televizyon yayınları için ilgili meslek birliğinden izin alınmasına yönelik ihtarnameleri gönderdik'' dedi.
Konuyla ilgili çok hızlı geri dönüşler olduğunu dile getiren Güleryüz, ''Otellerimiz zaten telif karşılığı olarak düşük ücretler talep ettiğimiz için sözleşmeleri imzalayıp bize gönderiyorlar'' diye konuştu.

5846 sayılı kanunun meslek birliklerine kendi üyelerinin umuma açık mahallerde kullanılan eserlerine ilişkin takip yapma hükümlüğü verdiğini ifade eden Güleryüz, sözlerini şöyle sürdürdü:

''Meslek birlikleri ilk yıllarında teker teker muhatap olma yolunu izliyorlardı. Daha sonra çatı örgütleriyle 4 meslek birliğinin toplu sözleşmesi gerçekleşti. Bu toplu sözleşme kapsamında bir prosedür işledi. Fakat bu toplu sözleşmenin telif talep edenler kısmında RATEM yoktu. Müzik alanındaki 4 meslek birliği kendi aralarında yaptıkları protokolle bunu yaptılar.
RATEM burada biraz daha bağımsız hareket ediyor. Sistem genellikle eseri kullanan umuma açık mahale bir ihtarname gönderilmesi, o ihtarnamenin karşılığında da yargı yoluna gitmek ya da uzlaşmayla anlaşma yapmak şeklinde gerçekleşiyor. Yargı yolu izlenecekse bu durumda tespitler yapılıyor, bunlar çerçevesinde savcılığa suç duyurusunda bulunmak gibi arzu edilmeyen bir yöntem çalıştırılıyor. Konuyla ilgili iyi geri dönüşler var. Otel yöneticileri bunun bir hak olduğunu biliyorlar ve genellikle sözleşmeleri imzalayarak gönderiyorlar. Bizim tercihimiz TUROB ya da TÜROFED'le bir çatı sözleşme yapıp o kapsamda onların üyelerini bir takım avantajlardan faydalandırmak.''

''Bu işin sonu yok"

Turistik Otelciler, İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (TUROB) Başkanı Timur Bayındır da Türkiye'deki telif yasasının karışık olduğunu belirtti.
Telif yasasının bitaraf bir ekip tarafından yeniden gözden geçirilmesi gerektiğine işaret eden Bayındır, ''Otel odalarının özel mahal olduğunu kabul etmiyorlar. Bu kabul edilirse problem büyük ölçüde aşılacak'' dedi.
Müşteri tarafından kiralanan odaya kimsenin giremeyeceğini, bazı durumlarda savcı kararı gerektiğini vurgulayan Bayındır, şunları söyledi:
''Bir barda, lokantada oturursunuz ama müşterinin odasına çıkamazsınız. Otel odaları da umuma açık mahal kabul edildiği için RATEM'in böyle bir hakkı doğuyor. Bu ne zaman son bulacak. RATEM bütün televizyon firmalarını temsil etmiyor. Biz RATEM'e para ödesek bile diğer kanallar tek tek gelip tespit yapabilirler. Otelimizde o kanal da varsa telif isteyebilirler. Bazı yabancı kanallar otellerden belli bir ücret istemeye başladılar bile. Bu işin bir sonu yok.
Otellerin kapasitesine göre telif gideri şudur desinler, bunu ödeyelim. Bakanlık kimin ne hakkı varsa bunlara dağıtsın. Bizi aradan çıkarın diyoruz. Biz her biriyle mücadele edip, anlaşmaya çalışıyoruz. Bu iş burada bitmeyecek sanıyorum. Herkes gelecek benim telifim nerede diyecek.''

Bayındır, konunun bir an önce çözülmesi gerektiğini sözlerine ekledi.

''Onlar bize telif ödesin''

Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) İkinci Başkanı Seçim Aydın, şu anda 4 müzik meslek birliğine telif hakkı ödediklerini bildirdi.
Otelciler ve turizmcilerin hak edilen telif hakkını ödemekten yana olduğunu ifade eden Aydın, ''Müzik meslek birlikleriyle anlaşma masasına oturmak için 15 yıl mücadele verdik. Masaya oturduk makul rakamlarla sözleşmelerimizi imzaladık'' değerlendirmesinde bulundu.
RATEM'in radyo ve televizyon yayınlarının tüketiciye ulaştırılması noktasında devreye girdiğini, 'bizim yayınlarımızı müşterilere izlettiğiniz için telif hakkını ödeyeceksiniz' dediğini belirten Aydın, şöyle konuştu:
''Biz de diyoruz ki müşterilere konakladıkları odalarda televizyon izletiyoruz. Bu odalar kamusal alan dışında ve kiralanan mekan oluyor. Evlerimizi kiralayıp oturuyoruz televizyon izliyoruz ve telif hakkı doğmuyor. Konaklama tesislerinde de durum aynı.
Müşterilerimizin hangi kanalı izlediğini hangi radyoyu dinlediğini bilmeden kalkıp da telif hakkı vermemiz mantık dışı. Bunu TÜROFED olarak kesinlikle kabul edemiyoruz. Telif hakkı alacaklar varsa gitsin bu 4 meslek birliğiyle anlaşsın o havuzdan alsınlar.''
Konuyla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığına başvurduklarını bildiren Aydın, otel odalarındaki televizyon yayınlarını takip etmenin mümkün olmadığını söyledi.
Aydın, ''Boş dolu odayı tespit etmeniz, hangisinde izleniyor, izlenmiyor belirlemek gibi bir şansınız yok. Gelişigüzel, gereksiz yere bir para ödeyeceğiz. Bakılması gereken bir başka boyut da biz onlara hizmet veren bir sektörüz. Biz onların yayınlarını tüketiciye ulaştıran bir sektörüz. Onların bize telif ödemeleri gerekir. Reklamlarını müşterilerimize izletiyoruz. Biz resmen onların yayınlarını gelen misafirlerimize izletmek gibi bir görev üstlenmişiz şu anda ve bunun için para vereceğiz, böyle bir şey olur mu? Bana çok komik geliyor'' dedi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürü Abdurrahman Çelik ise konuyla ilgili geçtiğimiz hafta TÜROFED Başkanı Ahmet Barut ve yönetim kurulu üyeleriyle bir araya geldiklerini belirtti.

Avrupa ülkelerinde de otellerin özel mahal sayılıp sayılmaması konusunda netlik olmadığını dile getiren Çelik, ''Bazı ülkelerde odayı özel mahal sayıyorlar ve telif almıyorlar'' diye konuştu.

Çelik, Türkiye'de otelin ortak alanlarında gösterim yapan televizyon kanallarından ve özel film kanallarından telif alınabildiğini bildiren Çelik, şunları kaydetti:
''Biz toplantıda TÜROFED'e Avrupa uygulamaları hakkında bilgi verdik. Burada net bir uygulamanın olmadığını ama Türkiye koşullarında böyle hakkın olduğunu karşılıklı anlaşılarak ortak bir yol bulunabileceğini, özel film kanalları konusunda bir pay ödenmesi gerektiğini söyledik.

Bayram'dan sonra TÜROFED Başkanı Ahmet Barut ve RATEM Başkanı Dursun Güleryüz ile bir araya geleceğiz. Bu konuda nasıl bir çözüm üretebileceğimiz konusunda istişare edeceğiz. Ortak çözüm bulamazsak olay yargıya intikal edecek ve yargının vereceği karara göre şekillenecek.''