Olmert, dolaylı görüşmelere odaklanacak

Hakkında yoğun yolsuzluk iddiaları bulunan ve İsrail'de Şubat ayında yapılacak genel seçimin arkasında görevini bırakacak olan Başbakan Olmert, Pazartesi günü Türkiye'ye çok kısa bir ziyaret yapacak. Ziyaret sırasında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın, Olmert'in onuruna bir yemek vereceği belirtiliyor. Diplomatik kaynaklar, İngiltere Başbakanı Gordon Brown gibi, başka ülkelerin liderlerinin de Olmert için "veda" yemeklerini verdiğine işaret ediyorlar.
 

Telefonda konuştular

Pazartesi ziyaretine ilişkin mutabakata, Olmert ile Erdoğan arasında Perşembe günü yapılan bir telefon görüşmesi sırasında varıldı. İsrail Başbakanlığı Sözcüsü Marc Regev de, söz konusu telefon görüşmesine ilişkin bilgi verirken Ankara'daki toplantı sırasında "ikili konuların yanısıra bölgedeki siyasi süreçler dahil, bölgesel sorunların ele alınacağı"nı söyledi.

Konuya yakın kaynaklar da, iki başbakanın, Türkiye aracılı İsrail-Suriye görüşmeleri ile iki ülkenin çok önemsediği boru hattı projesi üzerinde duracaklarını ifade ediyorlar.

Bu arada, Olmert de, Perşembe günü Tel Aviv'deki Stratejik Etüdler Enstitüsü'nde verdiği konferans sırasında Türkiye ziyaretini açıklarken Erdoğan ile dolaylı görüşmeleri ele alacağını anlattı.

Türkiye'nin aracılığındaki dolaylı görüşmelerde, şimdiye kadar dört tur yapıldı ancak İsrail'deki iç gelişmelerin nedeniyle 5. tur ertelenmişti. Ankara'nın 5. tur görüşmelerin yapılması için çaba gösterdiği belirtilmişti. Ancak, İsrail'deki seçimlere çok kısa bir süre kala yeni bir tur yapılması zor görünüyor. Nitekim, İsrail basınında görüşmelerin seçimlere kadar "askıya alındığı" yolundaki haberler çıkmıştı.

Diplomatik kaynaklar da, İsrail seçimler ve Obama Yönetiminin Washington'da iş başına geçmesinden önce ciddi bir görüşmenin yapılamayacağını söylüyorlar.
Türkiye'nin yıllardan sonra İsrail ile Suriye arasında görüşmeler başlatılmasını sağlaması, tüm dünyada yankı yaratmış ve takdirle karşılanmıştı.

Boru hatları projesi

Öte yandan, Türkiye ile İsrail arasındaki yakın ilişkiler, yıllardan beri gündemde olan ancak bir turlu ciddi bir adım atılamayan iki ülke arasındaki çoklu boru hattı projesine ilişkin çabalara hız verildi.

İsrail Altyapı Bakanı Binyamin Ben Eliezer, son günlerde bir kez daha Türkiye'ye gelerek Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler ile projeyi ele almıştı. Hindistan'a kadar uzatılması öngörülen projeye Rusya ve Hindistan'ın da katılması planlanıyor. Özellikle proje için gerekli olan gaz ve ham petrol Rusya tarafından sağlanması öngörülüyor. Rusya'nın da, İsrail'e ihtiyaç duyduğu enerji kaynaklarını ulaştırmaya istekli olduğu ifade ediliyor.

Gaz ve ham petrolün yanısıra su da taşıyacak paralel boru hatlarının yapımını öngören projenin fizibilite çalışmasına ilişkin finansman temin edilmesine çalışıldığı belirtiliyor.
Bu arada, 10-15 milyon dolara mal olacağı tahmin edilen fizibilite çalışmasının, Türkiye ve İsrail'in dahil olduğu, "Barcelona Süreci. Akdeniz İçin Birlik" girişiminin çerçevesinde finanse edilmesi olasılığının bulunduğu ifade ediliyor.
 

Gül'ün ziyareti İsrail'deki seçimden sonra

Öte yandan, Ankara'daki görüşmelerde Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün, İsrail'e Ocak'ın ilk yarısında yapması öngörülen ancak kulağındaki rahatsızlığı nedeniyle uçağa binmesinin sakıncaları nedeniyle ertelenen resmi ziyaret, de ele alınacak.

Abdullah Gül'ün ziyaretinin İsrail seçimleri sonrasına kalması artık kesin gözüyle bakılıyor. Diplomatik kaynaklar da, "Ziyaret, İsrail Parlamentosu'nun (Knesset) tatilde olacağı günlere denk düşecekti ve bu nedenle Gül'ün Knesset'e hitap etmesi mümkün olmayacaktı. Bu açıdan ziyaretin ertelenmesi belki daha iyi oldu" dediler.

İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres, 2007 yılında Türkiye'ye yaptığı ziyaret sırasında TBMM Genel Kurulu'nda bir konuşma yapmıştı.