Önlem alınmazsa 2009'da kriz derinleşecek

Global kriz Türkiye sanayisinin bel kemiği makine sektörünü de olumsuz etkiledi. Krizin etkilerini tartışmak için toplanan sektör otoriteleri önlem alınmaması halinde 2009 yılında krizin derinleşeceğini vurguladılar.

Makine Sanayi Sektör Platformu, 3. Başkanlar Kurulu toplantısı sonuç bildirgesini açıkladı.
Sonuç bildirgesine göre, global krizin etkilerinin azaltılmasına yönelik olarak, hükümet tarafından açıklanması beklenen ekonomik tedbir paketinde; otomotiv, beyaz eşya ve konut alımlarında kredi faizinin bir kısmının hazine tarafından karşılanmasının planlandığı belirtildi.

Başlıca ihracatçı sektörlerden biri olan makine sektörünün bu kapsamda çalışmaya dahil edilmemesinin kaygı verici olarak görüldüğü kaydedildi.

Bildiride, yatırımların durduğu, herkesin elindeki mevcudu korumanın telaşına kapıldığı kriz döneminde iç pazardaki daralmanın yüzde 35-40 seviyelerine ulaştığı ifade edildi. 20 bin civarındaki makine imalatçısının bu krizden ciddi şekilde etkilendiğininde altı çizildi.

Bildiride, 2009 yılında Türkiye'de yatırımların büyük ölçüde azalacağı tahmin edilirken, Almanya'da dahi yüzde 3 olan bütçe açığının Türkiye'de yüzde 1,5 düzeyinde olduğu göz önüne alındı ve hükümetin çok hızlı bir şekilde yatırım planı açıklaması gerektiği belirtildi.

Kamunun ciddi yatırımlara yönelmesinin hem moral hem de reel ekonomiye getireceği rahatlama açısından doğru olacağı vurgulanan bildiride, devletin, bu dönemde denk bütçe politikasını bir miktar gevşek tutarak yatırımlara öncelik vermesinin büyük fayda sağlayacağı belirtildi.

 

Eximbank desteklemezse pazarı çin ele geçirecek

Makine sektörünün müşteri yapısı açısından diğer sektörlere göre avantajlı konumda olduğu ifade edilen bildiriye göre, Eximbank'ın bu avantajı kullanarak ihracat sigortası değerlerini yüksek tutması gerektiği vurgulanarak,aksi takdirde, "fabrika gibi büyük yatırım yapan işletmeler çeşitli fonlar ile gelişmiş ülkelerde 5 yıl vadeli makine alabiliyor ve bunun ardından ülkemize ise daha düşük fiyatlı tek makineler kalıyor" denildi.

Sipariş az olduğu için yeterince iskonto yapılamaması nedeniyle de bu aşamada Çin makinelerinin tercih edildiği kaydedilen bildiride konuyla ilgili şu ifadeler yer aldı:
"Kamu ve yerel yönetimlerin yerli ürünlere yönelmesi için yaptırım getirilmeli, özellikle kamu kurumlarının ihalelerinde "Avrupa menşeili" olma şartının kaldırılması gerekli. Her ülke kendi ürününü kullanmaya özen gösterirken ülkemizin ithal ettiği makine ve aksamlarının yüzde 80'inin ülkemizde üretiliyor olması gözden kaçırılmamalı. Kamu İhale Yasası'nda yerli üretici lehine yüzde 15 avantaj sağlayan hükümlere rağmen bu yaptırım çoğu zaman göz ardı edilmektedir"

Bildiride ayrıca, bazı alt mal gruplarında KDV'nin yüzde 8'e inmesine rağmen girdilerin halen yüzde 18 KDV ödenerek alınmasının finansman sıkıntılarına sebep olduğu belirtildi. Bildiriye göre, KDV'nin belirli oranlarda kademeli olarak düşürülmesi sonucunda yatırımların önü açılacak, kayıt dışının azalması sağlanacak, haksız rekabet önlenecek ve konsolidasyon süreci hızlanacak.
 

Devalüasyon ihracatçıya fayda getirmez

Makine Sanayi Sektör Platformu, 2001 krizinde devalüasyonun Türk üreticisini dış pazarlarda daha rekabetçi hale getirdiğini kaydetti. Bugün ise bütün dünyada yaşanan kriz dolayısıyla pazarların daraldığı ve yeni pazar bulmanın çok güç hale geldiği kaydedilen bildiride dolayısıyla devalüasyonun "ihracatçıya bu defa herhangi bir avantaj sağlamadığı" görüşü ifade edildi.

İhracat yapan firmalara uygulanan faizlerin rekabet gücünü azaltmayacak şekilde ayarlanması ve mevcut kredilerin ötelenmesiyle ilgili olarak hükümet tarafından bir düzenleme yapılması istenen bildiride, uzun vadeli ihracat satışlarında kur ve vade garantisinin hazine tarafından karşılanmasının faydalı olacağı kaydedildi.