Dünyada yılın olayları Ocak-Şubat 2011

2011 yılının Ocak ve Şubat aylarında dünyada ve Türk dış politikasında yaşanan gelişmeler kronolojik olarak şöyle gelişti:

1 Ocak

- Baltık ülkesi Estonya, Avro Bölgesi'ne giren 17'nci Avrupa Birliği üyesi oldu.
- Macaristan, AB'nin dönem başkanlığını Belçika'dan devraldı.

2 Ocak

- Rusya ile Çin arasında inşa edilen ilk petrol boru hattından Çin'e petrol akmaya başladı.

3 Ocak

- Üçüncü Büyükelçiler Konferansı, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu'nun başkanlığında "Vizyoner Diplomasi: Türkiye'nin Perspektifinden Küresel ve Bölgesel Düzen" temasıyla Ankara'da başladı.

4 Ocak

- Dünyanın en saygın bilim dergilerinden ''Science'' ile ''GE HEALTHCARE'' firmasının 4 kıtadan en iyi araştırmacılara verdiği, ''2010 yılı Avrupa Kıtası Genç Araştırmacı Ödülü''nü Türk bilim insanı moleküler biyolog Ataman Şendöl kazandı.

7 Ocak

- Tunus'ta, seyyar satıcılık yapan Muhammed Buazizi'nin, arabasına polis tarafından el konulması üzerine Sidi Buzid şehrindeki bir devlet dairesi önünde kendisini ateşe vererek hayatını kaybetmesiyle başlayan protestolar genişledi.
- Yunanistan Başbakanı Yorgo Papandreu, Üçüncü Büyükelçiler Konferansı'nın Erzurum ayağına katıldı.

9 Ocak

- İran'ın kuzeybatısındaki Urumiye kenti yakınında yolcu uçağı düştü. Kazada 77 kişi öldü, 50 kişi kurtuldu.
- Amerikalı Kongre üyesi Gabrielle Giffords, ABD'nin Arizona eyaletinin Tucson kentinde düzenlenen halka açık bir etkinlik sırasında akli dengesi bozuk bir kişinin saldırısında başından vurularak ağır yaralandı. Saldırıda 6 kişi hayatını kaybetti.
- Güney Sudan'da bir hafta süren bağımsızlık referandumunda halkın yüzde 99'u bağımsızlıktan yana oy kullandı.

11 Ocak

- Türkiye ile Yemen arasında vizeler kaldırıldı.
- ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, 20 yıl aradan sonra Yemen'i ziyaret eden ilk ABD Dışişleri Bakanı oldu.

14 Ocak

- Tunus Cumhurbaşkanı Zeynelabidin Bin Ali, ülkedeki protestolar nedeniyle hükümeti feshederek erken seçim kararı aldı. Bin Ali, aynı gün olağanüstü hal ilan etti, daha sonra ülkeyi terk etti. Cumhurbaşkanlığı görevini geçici olarak Başbakan Muhammed Gannuşi üstlendi.

15 Ocak

- Tunus'ta yaşanan olayların ardından 8'i bebek 333 Türk vatandaşı, Türk Hava Yolları'na ait özel uçakla Türkiye'ye getirildi.
- Tunus'u terk eden Cumhurbaşkanı Bin Ali'nin Suudi Arabistan'da olduğu ortaya çıktı.

16 Ocak

- Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu Irak'ta çeşitli temaslarda bulundu.

17 Ocak

- Tunus'ta Devlet Başkanı Bin Ali'nin devrilmesiyle sonuçlanan halk ayaklanmasından sonra ülkede yeni ulusal birlik hükümeti kuruldu.
- Körfez'deki Arap monarşilerinden Umman'da hayat pahalılığını protesto gösterilerinin ilki düzenlendi.

18 Ocak

- Yemen'in başkenti Sana'da demokratik değişim isteyen bin kadar üniversite öğrencisi, ilk kez iktidara karşı protestoda bulundu.

19 Ocak

- Suriye ile İran arasında yürütülen müzakereler çerçevesinde İran doğalgazının Türkiye üzerinden Suriye'ye aktarılması konusunda mutabakat sağlandı.

20 Ocak

-ABD'nin yeni Ankara Büyükelçisi Francis J. Ricciardone Türkiye'ye gelerek görevine başladı.

21 Ocak

- Arnavutluk'ta muhalefet, Başbakan yardımcısının yolsuzluk iddiaları üzerine istifa etmesinin ardından erken seçime gidilmesi talebiyle başkent Tiran'da gösteri düzenledi, çıkan olaylarda 3 kişi öldü.
- Ürdün'de hayat pahalılığına karşı yapılan gösterilerin en büyüğü düzenlendi.
- Tahran'ın nükleer programıyla ilgili olarak BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ve Almanya (5 1) ile İran arasındaki yeni tur müzakereler, Türkiye'nin ev sahipliğinde İstanbul'da yapıldı.

23 Ocak

- Türkiye tarafından İsrail'in Mavi Marmara saldırısı için oluşturulan Ulusal Araştırma ve İnceleme Komisyonu bir açıklama yaparak, saldırı ile ilgili görüşlerini açıkladı.

24 Ocak

- Türkiye, İsrail'in Mavi Marmara gemisine saldırısıyla ilgili Birleşmiş Milletler;e (BM) sunduğu ara raporda, zararların tazminini istedi.
- AKP Antalya Milletvekili Mevlüt Çavuşoğlu, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) Başkanlığına yeniden seçildi.
- Rusya'nın başkenti Moskova'daki Domodedova Havaalanı'nda terörist saldırı düzenlendi. Saldırıda 35 kişi öldü, 100'den fazla kişi yaralandı.

25 Ocak

- Mısır'da başkent Kahire başta olmak üzere İskenderiye, Asyut, Suez ve Ariş kentlerinde çeşitli parti, örgüt ve sivil toplum kuruluşu üyesi binlerce kişinin katıldığı 'sivil itaatsizlik' gösterileri başladı.

28 Ocak

- Mısır'da Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'e karşı yapılan protesto gösterileri başkent Kahire'nin tümüne yayıldı. Aynı gün, reformcu muhalif lider Muhammed El Baradei ev hapsine alındı, sokağa çıkma yasağı tüm ülkede uygulamaya konuldu.
- Mısır'da yaşayan Türk vatandaşları THY uçakları ile tahliye edildi.

Şubat 2011

1 Şubat

- Kahire'deki Tahrir Meydanı'nda toplanan yüzbinlerce kişi, Mısır Cumhurbaşkanı Mübarek'in istifasını istedi.
- Ürdün Kralı Abdullah hükümeti feshetti. Başbakanlığa Samir Rifai'nin yerine asker kökenli Maruf Bakit'i atandı.
- BM, Tunus'ta Bin Ali yönetiminin devrilmesiyle sonuçlanan ayaklanmalarda, 72'si cezaevlerinde çıkan olaylarda olmak üzere en az 219 kişinin öldüğünü bildirdi.
- ABD, İran'a füze parçası satan Macpar Makina, Step ve Multimat şirketleri ile Muammer Kuntay Duransoy ve Çağrı Duransoy'u kara listeye aldı.

2 Şubat

- Yemen'de 30 yıldır iktidarda olan Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih, ülkede hükümet karşıtı gösteriler üzerine 2013 yılındaki devlet başkanlığı seçiminde aday olmayacağını açıkladı.
- Mısır Cumhurbaşkanı Mübarek'in binlerce taraftarı, Tahrir Meydanı'nda bir araya geldi. Meydanda taraflar arasında çatışma çıktı. Hükümet, uluslararası toplumdan gelen iktidarın değişimine yönelik çağrıları reddetti.

4 Şubat

- Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'in partisi Ulusal Demokratik Parti'nin üst düzey yönetim kadrosu, protestoculara karşı "iyi niyet gösterisi" olarak istifa etti.
- Tunus'ta 12 Ocak'ta başlayan sokağa çıkma yasağı hafifletildi.

5 Şubat

- Mısır'da en büyük muhalif grup olan Müslüman Kardeşler, hükümetle müzakere kararı aldı. İktidar ile muhalefet grupları, anayasada değişikliklerle ilgili olarak Mart ayına kadar bir komitenin kurulması konusunda anlaştı.

6 Şubat

- ASİ nehri üzerinde Suriye ile ortak yapılması planlanan dostluk barajının temeli, Başbakan Erdoğan ve Suriye Başbakanı Naci Itri tarafından atıldı.

7 Şubat

- Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir, Güney Sudan'da kuzeyden ayrılma konusunda yapılan referandumun sonuçlarını resmen kabul ettiğini duyurdu.

8 Şubat

- Moskova'daki Domodedovo Havaalanı'na düzenlenen terörist saldırıyı Dokku Umarov'un yönettiği Kafkasya Emirliği adlı ayrılıkçı Çeçen grubu üstlendi.

9 Şubat

- Türkiye, Sudan'daki referandumdan Güney'in ayrılığından yana çıkan sonucun Sudan hükümeti tarafından kabul edilmesinin, Sudan'ın demokratik olgunluğunun önemli bir göstergesini oluşturduğunu düşündüğünü belirterek, Türkiye'nin Kuzeyi ve Güneyi ile tüm Sudan halkına yakın desteğini ve yardımlarını sürdürmeye devam edeceğini kaydetti.
- Ürdün Kralı Abdullah tarafından yeni hükümeti kurmakla görevlendirilen, eski general ve Kral'ın eski askeri danışmanı Maruf El Bakit ve kabinesi, yemin ederek göreve başladı.
- Hindistan ve Pakistan, barış görüşmelerini yeniden başlattı.

10 Şubat

- Mısır Cumhurbaşkanı Mübarek, protestocuların taleplerinin meşru olduğunu söyledi ve yetkilerini Cumhurbaşkanı Yardımcısı Ömer Süleyman'a devretti. Mısır başsavcısı da 3 eski bakan ve iktidar partisinin eski bir yöneticisi hakkında yolsuzluk soruşturması başlattı.
- Avrupa Parlamentosu (AP) Dış İlişkiler Komitesi, Hollandalı Hristiyan Demokrat Ria Oomen-Ruijten tarafından kaleme alınan Türkiye karar taslağını, 5 hayır ve 3 çekimsere karşı 51 oyla kabul etti.

11 Şubat

- Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek istifa etti.
- İsrail'in Mavi Marmara saldırısının ardından, BM Güvenlik Konseyi'nin kabul ettiği Başkanlık Açıklaması uyarınca, BM Genel Sekreterinin talebiyle oluşturulan Soruşturma Paneline Türkiye'nin sunduğu nihai rapor açıklandı.

12 Şubat

- Irak'ın Samarra kenti yakınlarında Şii hacıları hedef alan bir intihar saldırısı düzenlendi. Saldırıda 48 kişi öldü, 80 kişi yaralandı.

13 Şubat

- Mısır'da yönetimi üstlenen Yüksek Askeri Konsey, parlamentoyu feshederek anayasayı askıya aldı.

15 Şubat

- Tunus'ta 12 Şubat'ta yürürlüğe konulan gece sokağa çıkma yasağı kaldırıldı.

16 Şubat

- Rusya, Türk boğazlarını devre dışı bırakmayı amaçlayan Burgaz-Dedeağaç petrol boru hattı projesinden çekileceğini açıkladı.
- Libya'da Kaddafi yönetimine tepki gösteren muhalifler, ilk kez Bingazi kentinde gösteri yaptı.

18 Şubat

- Tunus'taki geçiş hükümeti, siyasi mahkumlara af çıkardı.

19 Şubat

- Bahreyn'de Sünni iktidarın karşısındaki Şii muhalefeti, Kral Hamad Bin İsa El Halife'nin diyalog önerisini reddetti.

20 Şubat

- Libya'daki yönetim karşıtı gösterilerle yaşanan gelişmeler ve ülkedeki Türk vatandaşlarının durumunu ele almak üzere bazı kurumların üst düzey yetkilileri Dışişleri Bakanlığında bir araya geldi. Libya'daki Türk vatandaşları tahliye edilmeye başlandı.

21 Şubat

- Avrupalı petrol ve doğalgaz şirketleri, Libya'daki personelini tahliye etmeye ve sondaj hazırlıklarını askıya almaya başladı.
- Libya'da petrol rafinerisi ve petrokimya tesislerinin bulunduğu Ras Lanuf bölgesinde hükümet karşıtı protestolar patlak verdi. Görgü tanıkları, ilk kez Libya'da savaş uçaklarının, başkent Trablus'taki çeşitli yerleri bombaladığını söyledi.
- Dışişleri Bakanlığı, Ortadoğu bölgesindeki Türk vatandaşlarını etkileme potansiyeli bulunabilecek gelişmeleri takip etmek ve vatandaşların durumlarıyla ilgilenmek amacıyla "Kriz Merkezi" oluşturdu.

22 Şubat

- Yeni Zelanda'da 6,3 büyüklüğünde deprem oldu. Ülkenin ikinci büyük kenti Christchurch'te meydana gelen depremde 240 kişi öldü.
- Libya, deniz petrol terminallerinden petrol sevkıyatını durdurdu.
- Libya lideri Muammer Kaddafi, ülkesinde bir haftadır süren gösterilerin ardından, görevinden istifa etmeyeceğini açıklarken, İçişleri Bakanı Abdül Fatah Yunus, Kaddafi'nin liderliğini tanımadığını ve muhalefete katıldığını ilan etti.

23 Şubat

- Libya'dan Türkiye'ye işçi taşınmasına devam edildi. Gemilerle 1516 kişi daha Marmaris'e getirildi.
- AB, Libya'ya her türlü silah satışını askıya aldı.
- İtalyan petrol ve doğalgaz şirketi Eni, Libya'daki petrol ve doğalgaz faaliyetlerini geçici olarak durdurdu.

24 Şubat

- Cezayir'de 19 yıldır uygulanan olağanüstü hal kaldırıldı.
- İngiliz Woolwich Ceza Mahkemesi, Wikileaks'in kurucusu Julian Assange'ın İsveç'e iadesine karar verdi.
- Libya lideri Kaddafi'nin BM Kalkınma Programı'nın (UNDP) iyi niyet elçisi olarak görev yapan kızı Ayşe El-Kaddafi'nin görevine son verildi.
- Libya'da Marsa El Braga ve Ras Lanf petrol sahaları, Kaddafi'nin kontrolünden çıktı.
- İsviçre, Kaddafi'nin banka hesaplarının dondurulmasına karar verdi.
- Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, Fransa Cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozy'nin Türkiye'nin üyeliği karşıtı sözlerine ilişkin olarak, AB müktesebatında tam üyelikten başka alternatif olmadığını belirterek, olmayan bir şeyi Türkiye'ye sunmanın mantık dışı olduğunu söyledi.

25 Şubat

- NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, NATO Konseyi'ni Libya'daki durumu ele almak üzere acil toplantıya çağırdı.
- Tunus Başbakanı Muhammed Gannuşi istifa etti.
- Fransa Cumhurbaşkanı Nicholas Sarkozy, çalışma ziyareti çerçevesinde Türkiye'de temaslarda bulundu.

26 Şubat

- Modernize edilmesine karar verilen Türkiye ile Suriye arasındaki Nusaybin Gümrük Kapısı;nın temeli atıldı.
- Kaddafi yönetimi, sivil destekçilerine silah dağıttı, silahlanan gruplar başkent Trablus ve çevresinde yollarda kontrol noktaları oluşturdu.

27 Şubat

- BM Güvenlik Konseyi, Libya'da Kaddafi rejimine yönelik yaptırımlar getiren karar tasarısını oybirliğiyle kabul etti.
- Libya'nın isyancıların kontrolü altındaki bölgelerde, geçici hükümete başkanlık etmek üzere eski Adalet Bakanı Mustafa Abdülcelil atandı.
- İngiltere, Kaddafi ve oğullarının diplomatik dokunulmazlığını kaldırdı.
- BM Mülteciler Yüksek Komiserliği, 19 Şubat;tan bu yana çeşitli ülke vatandaşlarından oluşan 100 bin kadar kişinin Libya'yı terk ettiğini açıkladı.
- Libya'nın doğusunda birçok kentin denetimini alan muhalifler, başkent Trablus'a 50 kilometre mesafede bulunan Zaviye şehrini ele geçirdi.
- Tunus'ta Muhammed Gannuşi'nin istifasının ardından Başbakanlığa Beyci Cahid Essebsi atandı.