'İstanbul Değişir, Türkiye Değişir!'
29 Mart’ta yapılacak yerel seçimler, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’ın da vurguladığı gibi, yerelin de ötesinde bir anlam taşıyor. O bakımdan bu seçim hem kentlerin AKP tarafından kâr odaklı birer işletme gibi yönetilmelerine ve hem de AKP iktidarının sürekli ve eşitsizlik yaratan sosyo-ekonomik uygulamalarına, yolsuzluklarına son vermek için bir fırsat olacaktır.
İstanbul, tarihi bir dünya kenti. Doğası ve kültürel varlıkları ile tüm dünyada ilgi ve hayranlık uyandıran bir metropol. Nüfusu 12-13 milyon olan İstanbul’un temel sorunu; kentin bu özelliklerini, yani tarihi dokusunun ve kültürel mirasının özenle korunarak, gelişmesinin ve büyümesinin bir plan dahilinde yürütülüyor olmamasıdır.
Bugünkü durum, maalesef iç açıcı değildir. Ortada bilimsel esaslara ve kamu yararına dayalı bir planlama ve yönetim anlayışı bulunmamakta, kent bütünlükten yoksun, rant odaklı kısmi imar planlarıyla daha da çirkinleşmekte, tarihi doku bozulmaktadır.
15 yıldır İstanbul’u yöneten AKP’li büyükşehir belediyesi ortaya bir İstanbul vizyonu koyma becerisini gösterememiştir. Cumhuriyetimizin 100. yılında İstanbul’un nüfusunun 22 milyona ulaşacağı tahminlerine rağmen ortaya hâlâ bu nüfusu çağdaş koşullarda güvence altına alan bir master plan yok.
Onun yerine, son dört yılda parsel bazında ranta ve rant paylaşımına dayalı 4 bin imar tadilatının yapıldığından söz ediliyor. Aynı şekilde, İstanbul’un eskiyen mahallelerinin, depreme dayanıklı olmayan semtlerinin ve tarihi bölgelerinin yenilenme projeleri de ranta odaklı projelere dönüştürülüyor. Oralarda oturan ve çoğu dar gelirli insanlar, on yıllardır oturdukları yerlerden adeta sürülüyor.
Oysa kentsel dönüşüm projelerinin onlarca yıldır oralarda oturan insanları esas alarak, kamu yararına uygun bir biçimde ve elbette katılımcı anlayışla yapılması gerekir. Bu, kentlilerin haklarına saygının ve demokrasinin gereğidir. İstanbul’da yerleşimin ve büyümenin plansız olarak gelişigüzel yürütülmesi, ulaşım, trafik, su, yeşil alan, park gibi altyapı konularında da büyük sorunlar yaşanmasına neden olmaktadır.
Böyle olunca da İstanbulluların yaşam kalitesi giderek düşmektedir. İstanbul’da artık bir yerden bir yere gitmek, evden işe ulaşmak büyük bir sorun. Normalde yarım saatte gidilecek bir yol, zamanına göre 2-3 saat sürüyor.
15 yıldır yönetimde olan AKP’li büyükşehir belediyesi üniversitelerin, uzmanların ve ilgili meslek kuruluşlarının katılımıyla, gelecek 25-30 yılın ulaşım master planını bile ortaya koyabilmiş değil.
Bugün İstanbul’da kent içi ulaşımın yüzde 92’si lastik tekerlekli araçlarla, yüzde 5.5 kadarı metro ve raylı sistemle, yüzde 2.5’i ise denizden yapılıyor. AKP’li büyükşehir yönetiminin bu tabloyu dünyanın çağdaş metropollerinde olduğu gibi tersine çevirecek bir vizyonu ve programı yok. Metro ve raylı sistemler neredeyse yerinde sayıyor. Denizden ulaşımsa üç-beş deniz taksisiyle gerçekleştirilmeye çalışılıyor. Oysa İstanbul denizle iç içe, ama nedense (!) denizden gerektiği gibi yararlanılmıyor.
Diğer yandan, depreme karşı hazırlıklı olmak, artan nüfusun ihtiyacı olan temiz suyun temini, kentin su havzalarının, ormanlarının, yeşil alanlarının korunması, kent yoksullarının kent yaşamına katılabilecek şekilde sosyo-ekonomik bakımdan güçlendirilmesi, kente yeni parkların, kültür-sanat kurumlarının kazandırılması, kent merkezi ile varoşlar arasındaki eşitsizliğin giderilmesi gibi önemli sorunlar da çözüm bekliyor.
İstanbullular AKP’li büyükşehir belediyesinin bu yaşamsal konuları nasıl çözmeyi düşündüğünü bilmiyor. Çünkü, bu sorunların çözümüne ilişkin, bütünselliği olan programlar-projeler ve bir uygulama takvimi yok. Durum; bütünlükten yoksun, günlük “gösteriş projeleri” ile idare ediliyor.
Oysa Başbakan 2004 yerel seçimleri öncesinde; “İstanbul Türkiye’nin vitrinidir, bu nedenle İstanbul’un gelişmesine büyük önem veriyoruz. Yerel seçimlerden sonra İstanbul tarihsel bir dönüşüm yaşayacak ve Türkiye’nin gelişmesinin bir lokomotifi ve örnek bir dünya kenti olacak” şeklinde iddialı sözler söylemişti.
Aradan geçen 5 yıldan sonra, bırakalım bir dünya kenti olmayı, İstanbul’da yaşam kalitesi daha da düştü. İstanbul’un tarihi dokusu ve kültürel varlığı da tehdit altına girdi. Artık bu kentte oteller saray bahçelerine değil, Sultanahmet’te olduğu gibi doğrudan saray kalıntılarının üzerine inşa edilir oldu. O da yetmedi, 500 yıllık bir geçmişe sahip olan Alevi toplumu için büyük manevi değer olan Sütlüce’deki Tekke-i Âliye (Yüce Tekke) diye anılan inanç merkezinin üzerine de bina dikilmesine izin verildi. Ve şimdi bu binayı AKP il başkanlığı kullanıyor. Sorunları bilimsel yöntemlerle, demokratik olarak çözme becerisini gösteremeyen AKP ve Başbakan, sonunda çözüm için İstanbul’a vize konulmasını önerdi. Bu öneri hiçbir şekilde gerçekçi ve uygulanabilir bir öneri değil.
İstanbul bir yönüyle zengin bir kent. Ülke gelirinin yüzde 50’ye yakın kısmının yaratılmasına katkıda bulunuyor. Ama İstanbulluların tümü bu zenginlikten aynı ölçüde pay alamıyor. İstanbul’un varsılı çok, ama yoksulu kat kat daha çok.
Bu yoksulluğun nedeni, solun CHP’nin sürekli vurguladığı, adaletsiz gelir bölüşümüdür. AKP iktidarı döneminde uygulanan neoliberal ekonomi politikası, işsiz ve yoksulların sayısını daha da arttırmış bulunuyor. Bu durum ABD’de ortaya çıkan finansal kriz ile birleşince tüm ülkede olduğu gibi İstanbul’da da on binlerce insan işinden oldu. İşten çıkartmalar bütün hızıyla sürüyor. İşsiz ve yoksul İstanbulluların sayısı giderek artıyor.
Sosyal devlet gibi sosyal belediyecilik de önemsenmediği için İstanbul’da işsizler ve yoksullar kaderleriyle baş başa bırakılıyorlar. Düzensiz ve kayırmacı bir anlayışla dağıtılan kömür ve gıda yardımlarıysa hem gerçek ihtiyaç sahiplerinin önemli bir bölümüne ulaşmıyor hem de sorun ortadan kalkmıyor.
Kanımızca, tüm bu nedenlerle 29 Mart’ta yapılacak yerel seçimler, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’ın da vurguladığı gibi, yerelin de ötesinde bir anlam taşıyor. O bakımdan bu seçim hem kentlerin AKP tarafından kâr odaklı birer işletme gibi yönetilmelerine ve hem de AKP iktidarının sürekli ve eşitsizlik yaratan sosyo-ekonomik uygulamalarına yolsuzluklarına son vermek için bir fırsat olacaktır.
Artık İstanbul’da demokratik bir değişimi gerçekleştirme zamanıdır!..
İstanbul’un değişmesi aynı zamanda Türkiye’nin değişmesinin yolunun açılması demektir.
Ercan KARAKAŞ Eski Kültür Bakanı / SODEV Onursal Başkanı
En Çok Okunan Haberler
- Büyükşehirlerde başa baş seçim
- 'Tutulma öncesi yiyecek, su, yakıt stoklayın!'
- Emekliye promosyonda yeni gelişme!
- Bakliyat ve kuruyemiş devi iflas etti
- '30 yıl sonra aynı yanlışın tekrarlanmaması için...'
- Erdoğan'dan 'emekli maaşı' açıklaması
- Özgür Özel'den 'anket' açıklaması!
- Murat Kurum'dan şaşırtan vaat!
- Ali Koç'tan Ankara hamlesi!
- Kurum'un eşine: 'Onun eşine aşığım'