'Piyer Loti kanımıza dokunuyor'

AKP Bitlis Milletvekili Vahit Kiler, Haliç’te manzarasıyla ilgi odağı olan Piyer Loti’nin adının değiştirilmesini istedi. Vahit Kiler, “Bitlisli olarak, bu ismin değiştirilerek Piyer Loti haline getirilmesi kanımıza dokunuyor. Belgeleri hazırlayarak, belediyeye gerekli başvuruyu yapacağız” dedi.

Akşam gazetesine konuşan Kiler, şunları söyledi: “Eyüp'teki o meşhur köşkün adı 1934'e kadar İdris-i Bitlisi Köşkü olarak biliniyormuş. Tepenin adı da kayıtlarda 'İdris-i Tepesi' diye geçiyor. Ne var ki, 1934 yılında, Fransız yazarı Pierre Loti'nin ismi verilmiş. Biz bunu öğrendiğimiz zaman Bitlisliler olarak kanımıza dokundu, ağrımıza gitti. İdris-i Bitlisi, Bitlis'in önde gelen isimlerinden biri. Ancak sadece Bitlis için değil, Türk tarihi açısından da önemli bir kişilik. Akkoyunlu sarayında hükümdar çocuklarına lalalık yapan, bundan dolayı 'Kutlu Müderris' olarak övülen bir isim. Hem 2. Bayezid hem de Yavuz Sultan Selim döneminde yaptıklarıyla büyük övgü almış. Osmanlı siyasetinde aktif bir rol üstlenmiş. Çaldıran'da savaşıp, Doğu ve Güneydoğu vilayetlerinin Osmanlı'ya katılmasında gösterdiği başarısıyla merkezi Diyarbakır olan Arap Kazaskerliği rütbesiyle ödüllendirilmiş. Yavuz'la birlikte Ridaniye ve Mercidabık Savaşlarına katılmış. Mısır'ın fethinden sonra bu ülkenin yönetimi konusunda Yavuz Sultan Selim'e yardımcı olan biri. Ayrıca aralarında Risale-i Hazaniyye'nin de olduğu 28 eseri olan tarihi bir kişilik. Ülkeye bu kadar yararları dokunmuş birinin ismi o tepeden neden çıkarılıp, bir Fransız olan Piyer Loti'nin adı verilir? Piyer Loti de Fransız roman yazarı olarak Türkiye sevgisiyle bilinen bir yazar. En azından bize öyle anlatılıyor. Ama, büyük hizmetleri geçmiş İdris-i Bitlisi'nin adının çıkarılarak, o tepeye Piyer Loti'nin adının konulmasını garipsedik. İdris-i Bitlisi, Müştak Baba gibi, Saidi Nursi Bediüzzaman gibi bizim için çok değerli bir insan. Tekrar o tepeye ve köşke isminin geri verilmesi için çalışma yapacağız. Gerekli belgeleri topluyoruz. O tepenin ve köşkün isminin daha önce İdris-i Bitlisi olduğunu gösteren belgelerle birlikte İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımız ve yetkililerle görüşeceğiz. Belediye Meclisi kararıyla mı, yoksa bir kişinin kararıyla mı değişmiş onu inceledikten sonra gerekli başvurumuzu yapacağız. İdris-i Bitlisi'nin hem çeşmesi hem de köşkü o bölgede bulunuyor. Eşiyle birlikte kabristanları da orada.”

Belediye Başkanı Kadir Topbaş'tan açıklama

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş, Sultanahmet Meydanı'nda, ''Doğu'dan İstanbul'a Kadın Eli 6. Sergisi'' açılışında gazetecilerin sorularını cevapladı. Belediye Başkanı Topbaş, bir gazetecinin ''AK Parti Bitlis Milletvekili Vahit Kiler'in bir gazetede yer alan Pier Loti'nin adının 'İdris-i Bitlisi' olarak değiştirilmesi için belediyeye başvuracağına ilişkin açıklamaları var. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?'' sorusu üzerine, bu konuda araştırma yapmadan, ne kadar doğru olduğunu bilmediği bir konuda konuşmasının mümkün olamayacağını söyledi.

''Ne kadar ilmi ne kadar bilimseldir bilmediğimiz bir şeye şu an cevap veremem'' diyen Topbaş, detaylı ve doğru araştırma yapılmayan, üzerinde tarihçilerin konuşmadığı bir konuda, bir vekilin ifadesinden yola çıkarak konuşmasının doğru olmadığını kaydetti.

Bir gazetecinin ''Kişisel fikriniz ne olur?'' sorusuna Topbaş, ''İş kalkıp gelip buraya kadar mı dayandı? Onu anlamak mümkün değil. Bakalım. Nasıl bir şeydir, nedir, neden olmuştur? Orada ne vardır? Bunun detaylarını tarihçiler konuşur. Tarihçiler konuştuktan sonra bakılır. Bugüne kadar gelen tarih sürecindeki değerlendirmeler var. Orada böyle bir gerçekse, bunlar varsa, bakılır, o zaman değerlendirilir'' cevabını verdi.