"Yarışma kepazeliğe dönüştü"

Mersin Akkuyu'da kurulacak nükleer santral için fiyat teklifi açılırken, fiyat yüksek bulunduğu için basına kapalı olarak yeni teklif alınması ve ardından sıkıntı doğması nedeniyle revize teklifin iade edilmesi ihaleye gölge düşürdü. Mevzuatta olmadığı halde revize teklif alınarak resmi kayda sokulması ihalenin iptal edilmesi olasılığını doğurdu.

TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Genel Başkanı Musa Çeçen, revize teklif olayı ile ilgili olarak, "Nükleer santral yarışması, yarışma olmaktan çok kepazeliğe dönüştü. Özellikle küresel krizde birilerinin çıkar kavgası için harcanacak tek kuruşa bile sahip çıkmamız gerekiyor. Hukuki ve demokratik mücadelemizi sürdüreceğiz" dedi.

Nükleer santral ihalesinin yankıları sürüyor. Revize teklif konusu ihalede büyük soru işareti yarattı. Enerji Bakanlığı'nın bu konuda yaptığı yanlışlar ve sonuçları konunun uzmanlarınca şöyle sıralanıyor:
 

"Göz göre göre lades dendi"

-Nükleer santral yatırımının pahalı olduğu bilinmesine rağmen, sürekli olarak, ucuz enerji üretileceği yönünde açıklamalar yapıldı. İhalede 21 cent ve 86 milyar dolar rakamı çıkınca büyük hayal kırıklığı doğdu.

-Küresel krizin kredi bulmayı neredeyse imkansız hale getirdiği bilinmesine ve şirketler erteleme teklifinde bulunmasına karşın ihalenin yapılmasında ısrar edildi. Bunun sonucunda tek teklifte kalındı. Gerekli altyapının yeterince oluşturulmamış olması da teklif verilmemesinde etkili oldu.

-İhale mevzuatı ve şartname çok açık olmasına rağmen, bu düzenlemelere aykırı olarak ihale sırasında teklif açılırken, ayrıca yeni bir teklif alındığı açıklandı. Enerji Bakanı Hilmi Güler, revize teklifin, "resmi evrak olarak kayda girdiğini" de söyledi. Oysa bu durumun yasaya ve şartnameye aykırı olduğu ihaleyi izleyen basın mensupları tarafından bile bilinen bir gerçekti. Bu konudaki ısrarlı sorular karşısında da uygulamayı savunan Güler, şartnamede aksi bir düzenleme de olmadığını söylemekle yetindi.

-İhale sonrası Bakanlık yetkilileri, yasal açıdan sıkıntılı bir duruma düştüklerini farkedince geri adım attılar. Güler akşam saatlerinde revize teklifin iade edildiğini ve bunun şeffaflığın gereği olduğunu söyledi. Aynı Güler gündüz saatlerinde ise revize teklifin basına kapalı olarak açılacağını ve sonucun Bakanlar Kuruluna gönderileceğini söylemişti.
 

İhale sakatlandı

Rekabetin olmaması ve yüksek fiyatın yanı sıra yaşanan bu revize teklif olayının ihaleyi sakatladığı ifade ediliyor. İhalenin bu haliyle Bakanlık tarafından iptal edilmese bile yargıdan dönebileceği belirtiliyor.

Gelinen noktada ihalede açılan teklif Bakanlar Kurulu onayına sunulacak. Bakanlar Kurulunun, hem ihalede oluşan soru işaretleri hem fiyat nedeniyle nasıl bir tavır izleyeceği de merak konusu oldu.

İhalede gelinen aşamayı  değerlendiren EMO Başkanı Musa Çeçen, ihaleye Kamu İhale Kanunu'ndan kaçırmak için "yarışma" dendiğine işaret ederek, "Bunun adı ihale de değil, yarışmacıları olmayan tek kişilik bir yarışmaya dönüştü" dedi. İhaleden pis kokular geldiğini iddia eden Çeçen, şunları söyledi: "Yarışma mı, ihale mi ne olduğu belli olmayan bu süreç içinde bu kelimelerin (pis kokular geliyor) tekrarlanmaya açık olduğu bir süreç yaşandı. Bunun adına ihale diyemiyoruz. Yarışma da yarışma olmaktan çok kepazeliğe dönüştü. Son anda zarf getirip, fiyat yüksek bulundu diye düşürülürse... Nükleer yasası çıkarılırken nükleeri savunan bilim insanları, 'Bu yasayla gecekondu santrali bile yapamazsınız' diyordu. Siyasi iktidar gecekondu yıkıntısının altında kalmıştır. Biz bu ülkede bu ülkenin kaynaklarının çarçur edilmemesi için bugüne kadar sürdürdüğümüz mücadeleyi yine sürdüreceğiz. Özellikle küresel krizde birilerinin çıkar kavgası için harcanacak tek kuruşa sahip çıkmamız gerekiyor. Elektrik Mühendisleri Odası, hukuksal demokratik yollarla mücadelesini sürdürecek."