'İş kolu barajıyla sendikalar yetkisizleşecek'

DİSK Araştırma Enstitüsü'nün SGK Aralık 2011 istatistikleri ile Çalışma Bakanlığı istatistiklerini dikkate alarak hazırladığı raporda, Toplu İş İlişkileri Yasa Tasarısı'nın TBMM Genel Kurulu'nda görüşüldüğü hatırlatıldı.

Raporda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik'in, Başbakan Erdoğan'ın işçi ve işveren temsilcileriyle görüşmesi ardından yaptığı açıklamada, tarafların işkolu barajı konusunda mutabakat sağladığına yönelik ifadesine işaret edilerek, Bakan Çelik'in ''Ana baraj yüzde 3 olacak. Fakat ilk dört yıl için yüzde 1, daha sonra 2 yıl için yüzde 2 ve nihai baraj da yüzde 3 olarak yasada yer alacak'' dediği vurgulandı.
 

''50 yetkili sendikadan 29'unun yetkisi düşecek''

Raporda, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile SGK istatistiklerinden yola çıkılarak hesaplama yapıldığında, mevcut yasaya ve istatistiklere göre yetkili olan kimi sendikaların, yüzde 3 barajı uygulanırsa 5 yıl içinde üye sayısını 10 kattan fazla artırarak 90 bin üyeye ulaşmak zorunda olduğu belirtildi.

Sendikalaşma oranlarının barajlar ve yetki sorunları nedeniyle sürekli olarak azaldığı belirtilerek, böyle bir süreçte sendikaların üye sayılarında ciddi bir artış beklemenin mümkün olmadığı ifade edildi.

Raporda, şunlar kaydedildi:

''Yasa tasarısı yasalaşırsa yüzde 3 barajla ticaret, büro, eğitim, ağaç, kağıt, sağlık, ulaştırma, turizm, inşaat, basın, liman, ardiye ve depoculuk, denizcilik faaliyetlerinde çalışan işçiler için toplu sözleşme yetkisine sahip sendika kalmayacak. Bu kayıtlı işçilerin yüzde 58'i yani 6 milyon 501 bin işçi için fiili toplu sözleşme yasağı demektir.

Yüzde 3 barajla iletişim, savunma ve güvenlik, enerji, tekstil, petro-kimya sektörlerinde toplu sözleşmeli tek sendika dayatması olacaktır. İşçilerin yüzde 28,51'i için sendika seçme özgürlüğü hayal haline gelecek.

Mevcutta yetkili sendika sayısı 50. İşkolunda yüzde 1 baraj uygulandığında 10 sendika yetkiyi kaybedecek. Yüzde 2 baraja geçildiğinde 12 sendika daha, yüzde 3 baraj uygulandığında da 7 sendika daha toplu sözleşme hakkını yitirecek. Yani, yüzde 3 barajına geçildiğinde toplamda 29 sendika toplu sözleşme hakkını yitirmiş olacak. Türk-İş'e bağlı 17, Hak-İş'e bağlı 5, DİSK'e bağlı 6, bağımsız 1 sendika yetkisiz kalacak. Bu, şu anda yetkili sendikaların çoğunun yetkisiz kalması demek.

Rapora göre, yasanın bu şekilde uygulamaya girmesiyle yüzde 1 barajı altında kalan sendikalara üye yaklaşık 33 bin işçi toplu sözleşme hakkını kaybedecek. Yüzde 2 barajla bu sayıya 106 bin işçi ilave olacak ve toplu sözleşme hakkını kaybeden işçi sayısı 139 bine çıkacak. Yüzde 3 baraj durumunda toplu sözleşme hakkını kaybeden işçi sayısı 137 bin artışla 276 bine ulaşacaktır. Yasayla sendikalı işçi sayısı 680 binden 400 bine, oransal olarak yüzde 3,6'ya gerileyecek.

Mutabakatta imzası olan Hak-İş ve Türk-İş'e bağlı pek çok sendika da yetkisiz kalacak. Hava-İş, Yol-İş, Selüloz-İş, Demiryol-İş, Tez Koop İş, Sağlık-İş, Toleyis gibi Türk-İş'e; Çelik–İş, Öz İplik-İş gibi Hak-İş'e bağlı pek çok sendika baraj altında kalacaktır.''

"Grev yasakları alanı genişletildi"

Raporda, tasarıyla grev yasakları alanının genişletildiği belirtilerek, ''DİSK, ILO sözleşmelerine, Avrupa Sosyal Şartı'na ve ülkemiz sendikal hareketinin ihtiyaçlarına uymayan kanun tasarısına karşı iktidarı, Anayasa'nın 90. maddesine uygun hareket etmeye, hükümet olarak yükümlülüklerini yerine getirmeye ve anayasa ile güvence altına alınmış haklarımıza saygı göstermeye ve 12 Eylül yasaklarına karşı çıkmaya davet etmektedir'' değerlendirmesi yapıldı.