Mali yardım bile Kırgızistan'ı düzeltemiyor

Kırgızistan'ın milli para birimi som, dolar karşısında değer kaybetmeye başladı. ABD doları, Kırgız Somu karşısında rekor düzeyde yükselirken, Rusya'dan gelecek mali yardıma rağmen piyasalar rahat nefes alamadı.

Bu arada, Kırgızistan Merkez Bankası'ndan yapılan yazılı açıklamada, Kazakistan;ın milli parası Tenge;nin Amerikan doları karşısında değer kaybetmesi sonucu, coğrafi yakınlık ve iki ülke arasındaki yakın ilişkiler nedeniyle, Kırgızistan'da da dolar talebinin arttığı belirtildi.

Kırgızistan'da bir gün içinde 1 Amerikan Dolar alımı 41 som 50 tıyın'dan 46 som 40 tıyına yükseldi. Kırgızistan, bağımsızlığından bu yana ilk kez Amerikan dolarının bu düzeye çıktığını gördü.

Bugüne kadar ülkede doların Merkez Bankası tarafından komşu ülke Kazakistan'da olduğu gibi desteklenmezken, Merkez Bankası, vatandaşların döviz sıkıntısı yaşamaması için gerekli gördüğü ABD doları miktarını döviz piyasasına süreceğini açıkladı.

Açıklmada, Rusya;nın Kırgızistan'a bu yıl yapacağı 450 milyon dolar tutarında mali yardımın ayrıca, döviz piyasasına katkı sağlayacağı kaydedildi.

Kırgızistan'da Amerikan üssünün kapatılması kararı ülkenin mali ve döviz piyasasına şimdilik olumsuz yansımadığı görülüyor.

Mali yardım paketi onaylandı

Kırgızistan Parlamentosu, 2 Şubat'ta Moskova'da Kırgızistan ve Rusya hükümetleri arasında imzalanan Rusya'nın mali yardımını onayladı.

Parlamento bugünkü genel oturumda gündeme aldığı Kırgızistan ve Rusya hükümetleri arasında imzalanan Rusya'nın devlet kredisi, ''Kambara-Ata 1'' adlı hidroelektrik santralin ortak inşaatı ve Kırgızistan'ın Rusya'ya olan borcunun silinmesini öngören anlaşmaları onayladı.

Parlamentonun onayladığı birinci anlaşmaya göre, Rusya, Kırgızistan Merkez Bankasına, bu yılın 30 Nisan tarihine kadar devlet kredisi olarak 300 milyon Amerikan Doları verecek. Kırgızistan, 300 milyon dolarlık borcu yüzde 0,75 faiziyle 40 yıl vadeli ve 7 yıl aralıklarla geri ödeyecek.

İkinci anlaşma, Rusların İnter RAO UES Şirketi ile Kırgızistan Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi arasında dün ortak kurulan şirketin bu yılın haziran ayında Narın Nehri'nde inşaatına başlayacağı ''Kambara-Ata 1'' adlı hidroelektrik santraline 1 milyar 700 milyon dolarlık doğrudan yatırımını öngörüyor. Bu borç miktarı da 8 yıl aralıkla yüzde 4,25 faizi ile 20 yıl vadede geri ödenecek.

Üçüncü anlaşma ise, Kırgızistan'ın Rusya olan toplam 193 milyon 561 bin 458 Amerikan Doları tutarındaki borcunun silinmesini öngörüyor. Bunun, yaklaşık 180 milyon dolarlık borcu Paris Kulübü çerçevesinde silinecek.

Bu anlaşma, iki ülke arasında dostluğun pekişmesi ve ülkenin bulunduğu zor ekonomik durumunu atlatması ve Bişkek'teki ''DASTAN'' adlı deniz silah sanayi ve harp malzeme üreticisi anonim şirketin yüzde 48 (19 milyon 400 bin dolarlık) hissesinin Rusya'ya verilmesi, Rusya'nın Bişkek'te büyükelçilik binası olarak kullandığı binada Rus Bilim ve Kültür Merkezi açılması şartıyla imzalanmıştı.

Yaklaşık 600 metrekarelik bir alanı kapsayan 2 katlı binasında bugün Rusya Büyükelçiliğin ticari müşavirliği bulunuyor. Bu binanın yeri de, Rus tarafına 49 yıl süreyle kiraya veriliyor.

Rusya söz konusu şartlı anlaşmalar dışında, Kırgızistan'a 150 milyon dolar karşılıksız mali yardımda bulunacak.

Anlaşmaların onayından sonra parlamenterlerin sorularını yanıtlayan Başbakan İgor Çudinov, 150 milyon doların mali krize karşı rezerve edileceğini, 300 milyon dolarında sosyal ve ekonomik projelerde değerlendireceğini bildirdi.