Kongre sözde soykırım tasarısını ele almamalı

Newsweek dergisinin son sayısında Grenville Byford'un kaleme aldığı, "Soykırım Tartışmalarına Nasıl Son Verilir" başlıklı yorumuna yer verdi. "Türkiye ile Ermenistan arasındaki ilişkilerdeki buzların erimekte olduğuna ilişkin işaretleri"nin bulunduğuna dikkat çekilirken ABD Kongresi'nde yeni bir "soykırım" tasarısının sunulmaması istendi.

Her yıl bir tasarı sunulduğu, Türkiye'nin büyük bir tepki göstermesinin ardından ABD yönetiminin devreye girdiği, Yahudi lobisinin tasarıya karşı çaba gösterdiği, sonunda da Kongre liderliğinin isteyerek tasarıyı rafa kaldırdığı kaydedilen yorumda şöyle devam edildi:
"Ancak bu yıldaki gösteri başlamadan Kongre, Ermenistan ile Türkiye arasındaki ilişkilerdeki buzların erimekte olduğu işaretlerini gösterdiğini ve bunun Türk ve Ermeni halklarının barışmasına yönelik ilk adım oluşturabileceğini dikkate almalı."

Türkiye ile Ermenistan arasında son dönemde atılan adımlara da vurgu yapıldığı yorumda "İlerleme, Ermenilerin, ortak Ermeni-Türk sınırının açılmasına ilişkin somut konuya odaklandığı için mümkün oldu. Bu hayati bir konudur çünkü diğer komşuları (Azerbaycan, Gürcistan ve İran) Batı'ya geçerli bir güzergah sağlayamıyor. İki taraf, soykırım meselesinin sonunda ele alınması gerekeceğini ancak gelişen ekonomik bağların bunu kolaylaştıracağını kabul ederek, akıllıca soykırım tartışmalarına girmekte kaçındı" denildi.

"Soykırım meselesi ön planda iken sınır açılmaz"

Ancak Ermeni diasporasının soykırım olduğu israrının bu bunun Türk halkı arasında yarattığı öfkenin devam ettiği kaydedildiği yorumda "Burada mesele, kim haklı, kim değil meselesi değil. Hiçbir Türk hükümeti, (soykırım) konu ön planda olduğu sürece Ermenistan sınırını açmayı düşünemez ve Kongre, bir soykırım kararını, o meseleyi ön plana iteceğini kabul etmelidir" uyarısına yer verildi.

"Soykırım" meselesinin bugün en önemli konu olmadığı vurgulanırken "Erdoğan'ın ortak tarihçiler komisyonunun kurulması önerisinin" benimsenmesi istendi. Mustafa Kemal Atatürk'ün "Ermenilerin katledilmesini utanç verici olarak nitelendirdiği ancak eski Osmanlı subayların bir soruşturmaya tabii tutulmadığı" kaydilen, Newsweek'deki yorum şu görüşler de aktarıldı:
"Bugün, Erdoğan, bir araştırmayı kabul edecek. Bunun karşılığında Ermenistan, sultanın Rus düşmanlarının yanında savaşan Osmanlı Ermenilerin Türklerle Kürtlerin katledilmesindeki sorumluluklarının araştırılmasını da kabul etmeli."

ABD Kongresi'nin Ermeni lobisinin isteğine karşı çıkarak barışma yolunun açık kalmasına yardımcı olması istenen yorumda "soykırım kararı"nın benimsenmesi halinde "Temsilciler Meclisinin Türkiye üzerindeki etkisinin, Türk-Amerikan ittifakındaki iyi niyetin ve belki ittifakın bile buharlaşabileceği" uyarısı yapıldı. Yorumda "Kongre ve diğerleri, bu yılda Türk ve Ermeni haklarının barışmasının başlaması için gerçek bir olanağını olduğunu kabul etmeli. Eğer hiçbir sonuç çıkmasa, Kongre, her zaman bir karar almaya yönelebilir" denildi.