Krize ruhsal destek projesi

Türkiye Psikiyatri Derneğince geliştirilen ''Krize Ruhsal Destek Projesi'', Nilüfer Belediyesi, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı ve Bursa Tabip Odasının iş birliğiyle Bursa'nın merkez Nilüfer ilçesinde uygulamaya konuldu. Proje kapsamında Basın Kültür Sarayı Uğur Mumcu Sahnesi'nde halka açık düzenlenen toplantıda, krizin halk sağlığına etkileri ve krizin sonuçlarıyla başa çıkma yöntemleri ele alındı.

Türkiye Psikiyatri Derneği Genel Başkanı Dr. Şeref Özer, Türkiye'de krizin geçen yıldan itibaren açıkça kendini gösterdiğini ileri sürdü.

Kriz dönemlerinde en büyük sorunlardan birinin insanların ruh sağlığının bozulması olduğunu belirten Özer, bilimsel araştırmaların kriz dönemlerinde insanlarda görülen psikiyatrik hastalıkların 2-3 kat arttığını ortaya koyduğuna dikkati çekti.

Özer, bu durumun ciddi sonuçlara yol açabileceğini ifade ederek, konuyla ilgili toplumsal farkındalığı, krizin etkileriyle baş edebilmeleri için vatandaşların bilinç düzeyini artırmaya yönelik çalışmalar yaptıklarını bildirdi.

Bu amaçla yönetici, ilgili tüm kurum ve kuruluşlar ile kamuoyunun dikkatini çekmek amacıyla ''Krize Ruhsal Destek'' sloganıyla sosyal sorumluluk projesini uygulamaya koyduklarını söyleyen Şeref Özer, Bursa'dan başlayan projenin ikinci ayağının Kocaeli, üçüncü ayağının İstanbul'da gerçekleştirileceğini kaydetti.

Özer, kriz dönemlerinde toplumun yoksullaşması ve işsizlikteki artışın sağlık düzeyi ile beden ve ruh sağlığını olumsuz etkilediğini belirterek, şöyle konuştu:
''Çalışamamak, çalışırken işini kaybetmek, çalışma sürecinde olumsuz deneyimlere maruz kalmak hem doğrudan hem de dolaylı yollarla ruh sağlığını bozar. İşsizlik ve yoksulluk, fiziksel hastalıkların dışında bedensel yakınmalara, stresle ilişkili ruhsal bozukluklara, depresyona, umutsuzluğa, içe kapanmaya, öz saygı yitimine, bunaltı ve davranış bozukluklarına yol açar. Ekonomik kriz, aile içi ilişkileri ve aile bütünlüğünü bozan sonuçlar yaratır. İşsizlik anne, baba ve çocuk ilişkisini bozarak, çocukların ruhsal gelişimleri üzerinde iz bırakma riski taşır. İşsizlik ve yoksulluk, alkol ve madde kullanım sıklığını artırır. Kriz dönemlerinde şiddet davranışlarının ortaya çıkma riski artar. İşini kaybedenlerde çalışan bireylere göre iki kat daha fazla depresyon görülmektedir. İşsizlerde intihara bağlı ölümler 2-3 kat daha fazladır.''

Çözüm önerileri

Dr. Şeref Özer, işsizlik ve yoksullukla mücadelede etkili politikaların yaşama geçirilmesi gerektiğini kaydederek, şunları söyledi:
''Kriz, deprem, yangın veya sel gibi afetlere benzetilmelidir. Nasıl ki deprem dönemlerinde destek merkezleri ve poliklinikler açılıyor, kriz dönemlerinde de ruhsal destek istasyonları kurulmalıdır. İşsizlik yardımının miktarı artırılmalı, kapsamı genişletilmeli ve süresi uzatılmalıdır. Sağlık hizmetleri ve ruh sağlığı hizmetleri ücretsiz ve kolay ulaşılabilir olmalıdır. İşsizlerin sağlık hizmetlerinden ücretsiz ve katkı payı ödemeksizin yararlanması sağlanmalıdır. Sağlık hizmetlerinden alınan katkı payları ve ilaç yüzdeleri kaldırılmalıdır. Eğitim kurumlarından ruhsal ve bedensel rahatsızlıklara karşı eğitim programları konulmalıdır. İşsizlere yönelik ücretsiz, ulaşılabilir ve gereksinimleri karşılayacak nitelikte ruhsal destek üniteleri kurulmalıdır.''

Ücretsiz psikiyatrik danışma hizmeti

Krize Ruhsal Destek Projesi, ''Sağlık hakkı en temel yaşam hakkıdır'' ilkesinden hareketle kriz mağduru işsizlere, kriz sürecinde işini kaybetme riski bulunan ve güvencesiz koşullarda çalışan bireylere psikolojik destek vermeyi ve konuya dikkati çekmeyi amaçlıyor.

İşsizlik ve yoksulluğa bağlı olarak depresyon ve anksiyete bozukluklarının giderek arttığı gerçeğinden yola çıkılarak geliştirilen proje, insanların alkol ve madde bağımlılığına yönelmesi, öfkenin çeşitli şekillerde dışa vurumu, şiddetin ortaya çıkması, aile ilişkilerinin bozulması, mutsuzluk ve umutsuzluğun yaygınlaşması, intihar riskinin artması gibi öngörülebilir süreçler öncesinde kriz mağdurlarına yönelik koruyucu ruh sağlığı hizmetlerine de dikkati çekmeyi hedefliyor.

Bursa ayağı yarın sona erecek proje kapsamında halka ve sağlık çalışanlarına yönelik oturumlarla konu ele alınacak. İki gün süresince kurulacak ruhsal destek istasyonlarında da kriz mağdurlarına uzman hekimler tarafından ücretsiz psikiyatrik danışma hizmeti verilecek.