Bütçe açığı beş ayda 10'a katlandı

Maliye Bakanlığı, Mayıs Ayı Bütçe Gerçekleşmeleri Raporu'nu açıkladı. Buna göre, Ocak-Mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre bütçe giderleri yüzde 24.3 artarak 86 milyar 23 milyon TL'den 106 milyar 898 milyon TL'ye çıktı. Bütçe gelirleri yüzde 2.7 artarak 83 milyar 962 milyon TL'den 86 milyar 215 milyon TL'ye yükseldi. Böylece beş ayda yıllık hedefin giderlerde yüzde 41.2, gelirlerde yüzde 34.7'si gerçekleşti.
 

Beş aylık açık yıllık hedefin iki katına çıktı

Bütçe açığı yüzde 903.9 artarak 2 milyar 60 milyon TL'den 20 milyar 683 milyon TL'ye yükseldi. Beş aylık bütçe açığı ile yıllık bütçe açığı hedefi olan 10 milyar 398 milyon TL'de yüzde 198.9 gerçekleşme oranına ulaşıldı.

Faiz dışı fazla yüzde 69 azalarak 17 milyar 538 milyon TL'den 5 milyar 436 milyon TL'ye geriledi.

Gider kaleminde, faiz dışı giderler yüzde 21.6 artarak 66 milyar 425 milyon TL'den 80 milyar 780 milyon TL'ye çıkarken, faiz giderleri yüzde 33.3 artarak 19 milyar 598 milyon TL'den 26 milyar 119 milyon TL'ye yükseldi.

Faiz hariç giderler içinde personel giderleri yüzde 15.9, SGK devlet primi yüzde 12.2, mal ve hizmet alımları yüzde 18.5, cari transferler yüzde 26.6, sermaye giderleri yüzde 25.2, sermaye transferleri yüzde 13.7 artış gösterdi. Sağlık giderleri 2 milyar 959 milyon TL oldu. Yeşil kart tedavi ve ilaç giderleri yüzde 19.5 artarak 1 milyar 934 milyon TL oldu.
 

Kriz prim gelirlerini vurdu

Sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için yüzde 33.3 artışla 21 milyar 116 milyon TL transfer yapıldı. Bu artışta, ekonomik gelişmelere bağlı olarak Sosyal Güvenlik Kurumu'nun prim gelirleri tahsilatındaki yavaşlama etkili oldu. Ayrıca, Ekim 2008'den itibaren uygulanmaya başlanan sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi nedeniyle de 1 milyar 534 milyon TL transfer gerçekleştirildi.

Bütçe gelirlerinin çoğunluğunu oluşturan vergi gelirleri Ocak-Mayıs döneminde yüzde 5.5 azalarak 70 milyar 60 milyon TL'den 66 milyar 233 milyon TL'ye indi. Gelirler ithalde alınan KDV'de yüzde 32.2, Kurumlar Vergisi yüzde 4.8, ÖTV yüzde 3.1, harçlarda yüzde 13.7 azaldı. Gelir Vergisi yüzde 1, dahilde alınan KDV yüzde 11.3, BSMV yüzde 19.3, Damga Vergisi yüzde 3.4 gelir artışı gösterdi.
 

Mayıs'da bütçe açığı 610 milyon TL

Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre bütçe giderleri yüzde 23 artarak 15 milyar 823 milyon TL'den 19 milyar 156 milyon TL'ye yükseldi. Bütçe gelirleri yüzde 1.9 azalarak 19 milyar 212 milyon TL'den 18 milyar 854 milyon TL'ye indi. Mayıs 2008'de 3 milyar 389 milyon TL fazla veren bütçe Mayıs 2009'da 610 milyon TL açık verdi. Mayıs ayında faiz dışı fazla yüzde 13.6 azalarak 5 milyar 70 milyon TL'den 4 milyar 381 milyon TL'ye geriledi.
Faiz giderleri yüzde 196.8 artarak 1 milyar 681 milyon TL'den 4 milyar 991 milyon TL'ye yükseldi. Vergi gelirleri yüzde 1.9 azalarak 19 milyar 212 milyon TL'den 18 milyar 854 milyon TL'ye indi. Vergi gelirlerinde; Gelir Vergisi yüzde 21.3, ithalde alınan KDV yüzde 33.2, ÖTV yüzde 1.8, Damga Vergisi yüzde 8.6, harçlar yüzde 26 azaldı. Kurumlar Vergisi yüzde 9.5, BSMV yüzde 5.3, dahilde alınan KDV yüzde 7.8 gelir artışı gördü.