Susuz tarıma alternatif: Aspir

Türkiye'nin yağ açığının kapatılması açısından, kuraklığa ve hastalıklara daha dayanıklı bir bitki olan aspir bitkisinin üretiminin artırılması önerilirken, çiftçiler, üretimin artırılması için, desteklerin yıl içinde ödenmesini ve Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) alım garantisi vermesini istedi.

Yayınlanma: 29.08.2008 - 10:09
Abone Ol google-news

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, aspir bitkisinin tanıtımı amacıyla Ankara'da toplantı düzenledi. Bazı illerin tarım il müdürleri, araştırma enstitülerinin yetkilileri çiftçiler ve yağ sanayicilerine yönelik toplantıya, sadece bir yağ sanayicisinin katılması dikkat çekti.
Toplantının açılışında konuşan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Ramazan Kadak, Türkiye'nin küresel ısınmadan en çok etkilenen ülkeler arasında bulunduğuna dikkati çekerek, gen kaynağı Anadolu olan aspir bitkisinin üretiminin artırılmasının, buğdaya alternatif olarak kurak alanların değerlendirilmesi, yem ve yağ sanayi açısından önemli olduğunu söyledi. Kadak, aspirin, hastalık, tuzluluk ve kuraklığa daha dayanıklı bir bitki olduğunu da vurguladı.

Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürü Masum Burak da Türkiye'nin yağ açığı nedeniyle yılda 1,7 milyar dolarlık yağ bitkisi veya ham yağ ithal etmek durumunda kaldığını hatırlatırken, aspirin, GAP, Orta Anadolu ve Geçit bölgelerinde, buğdaya alternatif olarak rahatlıkla üretilebileceğini söyledi. Aspirde, pazarlama ve işleme sorununun çözümü halinde üretimin rahatlıkla artabileceğini anlatan Burak, böylece yağ açığının da kapatılabileceğini kaydetti.

Toplantıda, Karadeniz Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü Müdürlüğü uzmanlarından Şahin Gizlenci, aspir bitkisi, üretimi ve ticareti konularında bilgi verdi.
Türkiye'de kişi başına yılda ortalama 19,2 kg yağ tüketildiğini, sağlıklı beslenme koşullarında bunun 28-30 kg'a çıkarılması gerektiğini belirten Gizlenci, mevcut koşullarda tüketilen 1,3 milyon ton yağın 800 bin tonunun ithalatla karşılandığını hatırlattı.
Türkiye'nin yağ açığını kapatabilmesi için ilave 1 milyon hektar alanda yağ bitkisi ekilmesi gerektiğine işaret eden Gizlenci, GAP bölgesinde, 360 bin ton ham yağ açığını karşılayacak kadar aspir üretilebileceğini söyledi.

Gizlenci'nin verdiği bilgiye göre, aspirde ortalama verim, kuru şartlarda 230 kg'ın, sulu şartlarda da 500-600 kg'ın üzerinde gerçekleşiyor. Aspirin tohumu yağ sanayinde, küspesi yem sanayinde, çiçekleri de kesme çiçek olarak değerlendirilebiliyor. Kuraklığa, tuzluluğa, hastalığa ve zararlılara karşı buğdaya göre daha dayanıklı. Yağındaki doymamış yağ oranı yüzde 8 düzeyinde olduğu için oldukça kaliteli yemeklik yağ olarak kullanılabiliyor. Tohumundaki yüzde 35-40 yağ oranı nedeniyle yağ sanayicileri tarafından da özellikle tercih ediliyor.

Üretim maliyeti ise verime ve sulu-kuru tarım şartlarına göre kg'da 75-300 YKr arasında değişiyor. Devletin son yıllarda uyguladığı üretim desteğine karşın, alım garantisi olmaması nedeniyle üretim fazla artmıyor. Geçen yıl 290 çiftçi tarafından bin 394 hektar alanda bin 725 ton aspir üretilirken, çiftçilere 379 bin 539 YTL prim ödendi.
Gizlemci, buğday üretilen aletlerle aspir de üretilebileceğini, ek mekanizasyona ihtiyaç olmadığını belirtirken, ancak çiftçilerin üretim konusunda eğitilmesi gerektiğini vurguladı. Üretimin artırılması için yeterli tohum üretimine de gerek olduğunu kaydeden Gizlenci, bu yılki ekime yetecek kadar (29,5 bin ton) tohum bulunmasına karşın, gelecek yıl için tohum üretiminin artırılması gerektiğini söyledi.
Gizlenci, yağ sanayicilerinin de yağ üretim eleklerini değiştirmek ve aspir işleyebilmek için en az bin ton ham madde alması gerektiğini, bu nedenle üretim artırılmadan aspirin sanayide işlenmesinin zor olduğunu belirtti.
 


Cumhuriyet Tatil Otel Rezervasyon

En Çok Okunan Haberler