Babacan'dan gündem değerlendirmesi

Dışişleri Bakanı ve Başmüzakereci Ali Babacan, NTV'de katıldığı bir programda, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinde bundan sonra yeni bir süreç başladığını, kurulan diyaloğun hızlanarak devam edeceğini söyledi. Babacan, Türkiye-Ermenistan ilişkilendeki yeni süreçten umutlu olduklarını belirterek, Ermenistan yönetiminde çözüm odaklı bir duruş gözlemlediklerini ifade etti.

Babacan, Türkiye - Ermenistan ikili ilişkilerinin sorununa değinerek 1915 olayları, iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin olmaması, Yukarı Karabağ sorunu gibi konulara dikkat çekti. 

Karabağ sorununun sadece Azerbaycan değil Türkiye'nin de sorunu olduğunu söyleyen Babacan, Türkiye'nin Ermenistan sınırlarını kapatmasının Azerbaycan topraklarının işgaliyle başlayan bir gelişme olduğunu anımsattı.

Ermenistan ziyareti sırasında Dışişleri Bakanı Edward Nalbantyan ile bütün bunları detaylı şekilde konuştuklarını belirten Babacan, ayrıca Azerbaycan-Ermenistan ilişkilerini de ele aldıklarını, bu açıdan da devam eden bir süreç bulunduğunu, iki ülkenin dışişleri bakanlarının bir araya geldiklerini, sorunların çözümü için bir arayış içinde olduklarını bildirdi.

Babacan, Ermenistan-Azerbaycan ilişkilerindeki sorunların çözüm yoluna girmesinin Türkiye-Ermenistan ilişkilerine de olumlu etkiler yapacağını ifade ederek, birbirine paralel süreçlerden bahsedilebileceğini ve bu nedenle Nalbantyan'a üç ülkenin dışişleri bakanları olarak bir araya gelmeyi teklif ettiğini ve Ermeni tarafının da bunu kabul ettiğini belirtti.

Böyle bir üçlü görüşmenin, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov ile de görüştükten sonra BM Genel Kurulu toplantıları çerçevesinde New York'ta yapılabileceğini söyleyen Babacan, Kafkasların küçük bir bölge olduğunu ve bu nedenle sorunların birbirini etkilediğini, bu sorunları üçlü bir platformda konuşabilmenin çözümü kolaylaştıracağını kaydetti. Babacan, Azerbaycan'da 15 Ekim'de yapılacak seçimlerden sonra süreçte bir hızlanma olmasını umduklarını belirtti.

 Babacan, Türkiye için Karabağ meselesi ve 1915 olayları gibi konuların açıklığa kavuşturulmasının çok önemli olduğunu, halihazırda ortak komisyon önerisinin masada olduğunu, Ermenistan'a "arşivleri siz de açın" dediklerini hatırlattı..

Ermeni Diasporası

Babacan, Ermeni diasporası konusunda da Ermeni halkının dışa kapalı oluşlarının sıkıntılarını çektiklerini hatırlatarak, şunları söyledi:
"Bir yandan bu sıkıntıları çeken orada yaşayan bir halk var, bir de tuzu kuru diye ifade ettiğimiz, Avrupa'da, ABD'de kendi işini kurmuş, rahat bir ortamda yaşayan bir diaspora var. Bu iki grubun gündemleri farklı ve dolayısıyla komşumuz olan Ermenistan ile ilişkileri daha iyi nasıl götürebiliriz, halkın güven ve huzuru nasıl sağlanabilir, Ermeni hükümetinin buna odaklanması gerekir. Şu andaki mevcut Ermeni hükümeti bu havayı yansıtıyor."

Babacan, ziyarete dış dünyanın tepkisinin olumlu olduğunu söyleyerek, ziyaretin Avrupa, ABD ve Rusya'da çok olumlu yankılar uyandırdığını çünkü bölgede istikrar, barış ve huzur için atılmış önemli bir adım olarak görüldüğünü belirtti.

Son sürecin ABD ve diğer ülkelerde parlamentolara gelen Ermeni iddiaları üzerinde nasıl bir etkisi olacağının sorulmasına karşılık Babacan, şunları kaydetti:
"Henüz o konuda umutlu olmak için biraz erken diye düşünüyorum. Önce bu temasların nasıl gideceği çok önemli. Ermenistan ile aramızdaki sorunların çözümünden sonra üçüncü ülkelere (size ne) deme imkanımız hem Ermenistan hem bizim için olacaktır. Ama henüz bunları konuşmak için erken."

Randevu krizi

Dışişleri Bakanı Ali Babacan, CHP ve MHP liderlerinin Ulusal Program'ın (UP) tanıtımı için randevu vermemesiyle ilgili olarak, "CHP ve MHP sanki şimdiden seçim atmosferine girmiş gibi bir intiba oluştu bende" diye konuştu.

UP'yi anlatmak üzere DSP, DTP, BBP ve ÖDP liderleriyle görüştüğünü hatırlatan Babacan, CHP ve MHP dahil tüm partilerden bu ay sonuna kadar görüş beklediklerini kaydetti. Babacan, ancak iş işten geçtikten sonra "Biz burasını beğenmedik" derlerse, bunun modern demokrasi ve diyalog anlayışına uygun olmayacağını belirtti. Babacan, ay sonuna kadar kendisiyle görüşmek isterlerse, liderleri ziyaret edebileceğini ekledi.

"Türkiye'nin ortak menfaati Başbakanın itibarını korumaktır"

Babacan, 'Deniz Feneri davası'yla ilgili olarak dışarıda devam eden bir yargı sürecinin Türkiye'de iç siyasete mal edilmesinin üzücü olduğunu ifade ederek, "Bir ülkenin başbakanının adının bu işlere karıştırılması çok yanlış. Biz hep beraber Türkiye'nin menfaatlerini korumak zorundayız. Türkiye'nin ortak menfaatleri, Türkiye'nin Başbakanının ismini, itibarını korumaksa bunu hep beraber yapmak zorundayız." diye konuştu.

Kıbrıs süreci

Kıbrıs sürecinde kapsamlı görüşmelerden umutlu olmak için sebep bulunduğunu belirten Babacan, KKTC ve Türkiye'de çözüm konusunda istekli ve bunu somut olarak ortaya koyan hükümetlerin varlığına işaret etti.

Rum kesiminde de yeni bir lider ve hükümetin işbaşında olduğunu, ancak çözüm istendiği söylense de ortaya henüz somut bir şey konulmadığını belirten Babacan, "Henüz Kıbrıs konusunda (Rum lideri Dimitris) Hristofyas'ın söyledikleriyle yaptıklarını test imkanı olmadı. Ancak (KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali) Talat ve AK Parti hükümeti test edilmiştir ve bu sınavları 2004 yılında koyduğumuz iradeyle başarıyla geçtik. Ümit ediyoruz ki Hristofyas'ın 'Çözüm istiyorum' sözü samimi olsun. Şu anda önemli bir fırsattır bu, bu fırsat pencereleri her zaman açılmıyor" diye konuştu.

Türkiye'nin garantörlüğüne ilişkin soru üzerine Babacan, garanti ve ittifak anlaşmalarının müzakerelerin konusu olmadığını kaydetti.

Kafkasya platformu

Türkiye'nin Kafkasya Platformu önerisi hakkındaki soru üzerine Babacan, şu anda beş ülkenin de kabul edeceği birkaç sayfalık bir doküman oluşturulması için çalışıldığını söyledi. Babacan, bu platform sayesinde beş ülkenin bir araya gelip sorunları beraberce istişare etme imkanı bulacağını ifade etti.

Babacan, Rusya ve Azerbaycan'ın sürece olumlu baktığını, Gürcistan'ın da topraklarından Rus askerlerinin geri çekilmesinin ardından konuya daha sıcak bakacağını ümit ettiğini bildirdi.

Montrö Sözleşmesi

Gürcistan'daki gelişmelerin ardından Montrö Sözleşmesi'nde değişiklik yapılmasına yönelik talep gelip gelmediği sorusu üzerine Babacan, böyle bir şeyin söz konusu olmadığını söyledi. Montrö'ye uygun olmayan resmi bir bildirim yapılmadığının altını çizen Babacan, anlaşmanın harfiyen uygulandığını yineledi.

Üçlü görüşme

Babacan'ın ayrıca öğle saatlerinde Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov ile telefonda görüşerek, Kafkaslar'daki son durum hakkında fikir alışverişinde bulunduğu bildirdi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Burak Özügergin görüşmede Babacan'ın Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Erivan ziyareti ve kendisinin Ermenistan Dışişleri Bakanı Edvard Nalbantyan ile temaslarına ilişkin bilgi verdiğini bildirdi. Özügergin, iki Bakanın temaslara BM Genel Kurul çalışmaları çerçevesinde New York'ta devam edilmesi hususunda mutabık kaldıklarını belirterek, Türk, Ermeni ve Azeri Dışişleri Bakanlarının olası üçlü görüşmesi hakkında Azeri Bakanın olumlu bir tutum sergilediğini belirtti.