Putin: Suriye ordusu Irak ve Kürtler birleşmeli

HÜSNÜ MAHALLİ İLE 6 SORUDA KÜRT-RUS YAKINLAŞMASI

Rusya’yla işbirliği mantıklı

1 PYD’nin Moskova’daki faaliyetleri ne anlama geliyor?

PYD ilk kez gitmiyor Moskova’ya, daha önce Cenevre’de, Berlin’de, Münih’te daha kapsamlı ve üst düzey görüşmeler gerçekleştirdi. Rus lider Vladimir Putin BM kürsüsünde “PYD, IŞİD’le mücadelede etkin rol oynamalı” dedi. Rus uçaklarının Suriye’de uçması yüzünden görüşmenin zamanlaması dikkat çekiyor. Ayrıca PYD, PKK’nin Suriye kolu ise, ideolojik yapısı açısından emperyalist ülkeler yerine Rusya’yla işbirliğini tercih etmesi daha mantıklı.

2 Kürtler Rusya’nın Esad’lı çözümünü destekler mi?

PYD ya da PKK bir dönem uluslararası ve Türkiye içi denklemlerde belli bir yere geldiyse Suriye sayesinde geldi. Türkiye, İran ve Irak devletlerleri kendi sınırlarında yaşayan Kürtlerle yüz yıldır kanlı çatışmalara girerken, Suriye’de böyle bir kavga olmadı. Türkiye’nin baskılarına, Ahmet Davutoğlu’nun defalarca Erbil’e giderek Mesut Barzani’ye arabuluculuk yaptırmasına rağmen PYD, rejime karşı ayaklanmadı. Demek ki kendisini hâlâ Suriye coğrafyasının parçası olarak görüyor.

3 Rusya, Rojava’ya farklı bir statü tanır mı?

Federal statü olacağını sanmıyorum. Rojava’nın nüfus yapısı Kuzey Irak’a benzemez, Kürtlerin oranı yüzde 40-45. Kanton yönetimlerine Araplar, Süryaniler, Ermeniler, Türkmenler atanıyor. Rojava’daki Kürtlerin haklarının sınırını, Kürtlerle Suriye devleti arasında varılacak uzlaşma belirler.

4 ABD, Kürtlerin Rusya’yı tercih etmesini önlemek için özerkliği destekler mi?

Irak’ta Molla Mustafa Barzani’nin ayaklanmalarına bakarsanız İran’ın, ABD’nin, İngiltere’nin Barzani’ye hep kazık attığını görürsünüz. Şimdi federal yapı kuruldu ama Barzani, Talabani, Goran hareketi, iki İslamcı parti neredeyse birbirini boğazlama aşamasında. Suriye’de de yalnızca PYD yok, 15 Kürt partisi var. Emperyalist güçler yine aynı oyunu oynamak isterse bu çok kolay.

5 Barzani’nin Rusya-PYD işbirliğine karşı tutumu ne olur?

Barzani bunu çekemez. 1997-99’da Barzaniciler Türk ordusuyla birlikte PKK’ye karşı savaşmıştı. Şimdi Talabani ve Goran’la uğraşırken “Öcalan Kürt ulusunun önderi olacak” gibi bir söylemi asla kabul edemez. PYD uluslararası arenada öne çıkarsa Barzani intihar bile edebilir.

6 Ankara bunlara ne tepki verir?

Suriye’deki PYD, kendi Kürt sorununu çözemeyen Ankara’yı İrlanda’daki IRA kadar ilgilendirir. Türkiye’nin PYD ile bu kadar ilgilenmesi, hem silahlı gücünden hem uluslararası ilişkilerinden korktuğu anlamına gelir.

HÜSNÜ MAHALLİ Suriye doğumlu gazeteci Hüsnü Mahalli, Ortadoğu konusunda uzman.