Kürtler var Müslim yok

Cenevre görüşmelerinde davetiyeler gönderildi. Bazı kaynaklar PYD’nin de çağrıldığını öne sürerken PYD Eşbaşkanı Salih Müslim davetiye almadığını açıkladı. PYD’nin en büyük bileşeni olduğu Suriye Demokratik Meclisi (SDM) ise davet edildi. Ancak onlar da Müslim’in çağrılmamasını boykot edebilir. Suriye’de siyasi çözüm için dönüm noktası olması umulan Cenevre-3 görüşmelerinin başlamasına iki gün kala Demokratik Birlik Partisi’nin (PYD) katılımı ile ilgili düğüm hâlâ çözülemedi. BM arabuluculuğunda düzenlenen görüşmelerin, Suriye muhalefetini kimin temsil edeceği ile ilgili tartışmalar nedeniyle 5 gün ertelenmesinin ardından davetiyeler dün nihayet gönderildi.

Türkiye’nin PYD sınavı

BM’den açıklama yok

Müslim dün günün ilk saatlerinde “görüşmelere davet edileceklerini tahmin ettiğini, ancak ne sıfatla katılacaklarının henüz belirsiz olduğunu” söyledikten sonra davetiyelerin dağıtılmasından sonra yaptığı açıklamada “henüz davetiye almadığını” söyledi. Ancak Rusya’nın desteklediği çeşitli muhalifler kendileriyle birlikte Müslim’in de zirveye çağrıldığını iddia etti. BM Suriye Temsilcisi Staffan de Mistura’nın ofisinden yapılan açıklamada ise katılımla ilgili kesin yanıt alana kadar kimlere ya da kaç kişiye davetiye gönderdikleri ile ilgili bilgi vermeyecekleri belirtildi.

YMK de kararsız

Cenevre görüşmelerinde Suudi Arabistan ve Türkiye, muhalefeti geçen yıl Rihad’da kurulan Yüksek Müzakere Komitesi’nin (YMK) temsil etmesi gerektiğini düşünüyor. Cihatçı İslam Ordusu’nun da aralarında olduğu YMK de kendilerinin muhalefetin tek temsilcisi olduğunu savunuyor. Nitekim dün itibarıyla zirveye katılıp katılmama konusunda hâlâ kararsızdılar. YMK’den Fuad Aliko AFP’ye yaptığı açıklamada grubun Cenevre’ye davet edildiğini ancak başka kimlerin hangi şartlarda davet edildiğini öğrenmeden karar vermeyeceklerini söyledi.

Çatı grup davet edildi

Buna karşılık BM’nin davetiyeleri gönderdiklerini açıklamasından kısa süre sonra Rusya’nın desteklediği çeşitli isimlerden arka arkaya “biz de çağrıldık” açıklamaları geldi. Suriye lideri Esad’ın eski başbakan yardımcısı olan Kadri Cemil, AFP’ye yaptığı açıklamada davetiye aldığını söyleyerek “Cenevre’ye doğru yola çıktım” dedi. Kürt ve Araplardan oluşan, ancak en büyük bileşeni PYD olan SDM Eşbaşkanı Heysem Menna da görüşmelere “müzakereci olarak” davet edildiğini açıkladı. Ancak Menna’nın kendi adına mı yoksa SDM adına mı davet edildiği netlik kazanmadı.

‘Beşimiz de çağrıldık’

Suriyeli muhalif Randa Kassis davet edildiğini açıklarken “Umutluyum. Çabuk olmayacak ama bu bir şeyin başlangıcı” dedi. Kassis, Heysem Menna, Salih Müslüm, İlham Ahmed ve Kadri Cemil’in de bireysel olarak davet edildiğini öne sürdü. Kassis bu beş kişinin zirveden önce bir araya gelerek hazırlık yapacağını da ekledi. Rus haber sitesi Sputnik de Müslim’e ve PYD Avrupa Temsilcisi Abdülselam Mustafa’ya davet gittiğini yazdı. Ancak Salih Müslim akşam saatlerinde Reuters’a yaptığı açıklamada davetiye almadıklarını belirterek “Katılmazsak Cenevre 3 başarısız olur” dedi.

‘Siz olmadan gitmeyiz’

Müslim, IMC TV’ye verdiği demeçte ise davetin gelmemesinin birtakım iradelerin karşı çıkışından kaynaklandığını savundu. Müslim ayrıca toplantıya davetlerin kurum değil kişi bazında olduğunu belirterek, toplantıya çağrılan Demokratik Suriye Meclisi Eşbaşkanı Menna’nın kendilerine “Siz olmadan biz de gitmeyiz” dediğini aktardı. SDM’nin Cenevre’ye davet edilmesi, PYD resmi olarak davet edilmese bile Kürtlerin masada olduğu şeklinde yorumlanıyordu. ABD’nin desteklediği SDM’nin davet edilmesi “PYD’nin dolaylı olarak masada olması” şeklinde yorumlanıyor. Davet edildiği söylenen Kürt aktivist İlham Ahmed, Menna ile birlikte SDM’ye eşbaşkanlık yapıyor. Ancak Müslim’in Artı Haber’e yaptığı açıklamalara göre Ahmed’in davet edilip edilmediği konusunda da soru işaretleri devam ediyor. Uluslararası haber ajansları da Menna ve İlham’ın Kürtlerin masaya çağrılmaması halinde zirveye katılmama ihtimali olduğunu hatırlatıyor. Başbakan Ahmet Davutoğlu, davetiyelerin gönderilmesinden kısa süre önce “PYD olmaz ama, Cenevre toplantısında Suriyeli Kürtler temsil edilebilirler” demişti.