ABD’nin Körfez oyunu

Riyad liderliğinde Katar’a yönelik abluka kararıyla petrol, enerji zengini Körfez’de kriz havası sürerken daha önce Doha’yı hedef tahtasına oturtan Washington’dan dikkat çekici bir manevra geldi. Trump’ın Riyad’dan yana tutum alması hafızalardayken gündeme Katar- ABD arasında milyarlarca dolarlık savunma anlaşması için el sıkışıldığı, ardından da ABD donanmasından iki geminin bu ülke sularına giderek ortak tatbikata katılacağı haberi düştü.

Pentagon politikası...

ABD yönetiminin çelişkili politikası tartışma yaratırken kimi yorumda da bunun Trump ile Pentagon arasında da farklı politikaların izlendiği görüşleri aktarıldı. ABD ile Trump’ın Ortadoğu gezisinin ardından başlayan Körfez krizinin ortasında Washington’ın Katar’la yaptığı anlaşmanın 12 milyar dolar tutarında F-15 jeti satışını içerdiği belirtiliyor. Trump, ilk yurtdışı gezisine geçen ay Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’ı ziyaret ederek başlamış, Suudilerle 110 milyar doları silah olmak üzere toplam 380 milyar dolarlık bir anlaşma imzalamıştı.

Trump’ın bölgeden ayrılmasından kısa süre sonra Katar, Suudi Arabistan, Mısır ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin başını çektiği Körfez ülkeleri tarafından “terörizmi desteklediği ve İran’la ilişki kurduğu” iddialarıyla abluka altına alınmış, Trump Riyad’ın bu hamlesine “Katar’ın uzun süredir terörizmi üst düzeyde finanse ettiğini” söyleyerek destek vermişti.

Ancak ABD’nin Ortadoğu’daki en büyük üssüne ve 10 bin Amerikan askerine ev sahipliği yapan Katar’a karşı savunma bakanlığı ve dışişleri bakanlığının tavrı krizin başından itibaren Trump’tan farklı oldu. Dün Katar Savunma Bakanı Halid el-Atiye’yi kabul eden ABD’li mevkidaşı Jim Mattis 12 milyar dolarlık uçak satışına imza attı. Bloomberg satışın 36 F-15 savaş uçağını içerdiğini yazdı. Aynı sıralarda Pentagon, Katar’ın Körfez’deki tatbikatına iki savaş gemisi yolladı.

Tamamen duygusal!...

İmzanın ardından El-Atiye, anlaşmayla üretilecek uçakların ABD’de 60 bin kişiye iş sağlayacağını öne sürdü. Trump, kampanyası döneminde dış politikasının önceliğinin daha fazla Amerikalıya iş sağlamak olduğunu söylemiş ve “tüm borçlarımızı Körfez ülkelerine ödeteceğim” demişti. Reuters’a konuşan bir Katarlı yetkili anlaşmanın “ABD kurumlarının Katar’ın yanında olduğunu gösterdiğini” söyledi.

Çavuşoğlu döndü

Öte yandan Körfez krizinin başından beri Katar ile dayanışma içinde olduğunu belirten ve çözüm amacıyla Kuveyt’le birlikte arabuluculuk yapmaya çalışan Türkiye’nin bakanlarına Suudilerin randevu vermediği savunuldu. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi ile birlikte önceki gün Doha’ya giden, dün Kuveyt’e geçen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Suudi Arabistan’a da geçmeyi planlıyordu ancak Suudi Kralı ve Dışişleri Bakanı ile görüşme programının ayarlanamaması üzerine Türkiye’ye döndü. Çavuşoğlu görüşme programı ayarlanırsa bugün yeniden bölgeye gidecek. Bu arada, dün Çavuşoğlu’ndan “Suudi Arabistan ve Katar’a eşit mesafedeyiz” açıklaması geldi. Kuveyt’te gazetecilerin soruların yanıtlayan Çavuşoğlu “Taraf tutmuyoruz” dedi.