Irak’ta Sadr rüzgârı

İran üzerinden süren uluslararası gerilim, Suriye’nin siyaseti geleceği ve Kürt meselesi gibi bölgesel sorunlara etkisi nedeniyle gözlerin üzerinde olduğu 12 Mayıs’taki Irak seçimlerinin resmi sonuçları dün açıklandı. Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu tarafından açıklanan sonuçlara göre, Şii din adamı Mukteda el Sadr liderliğindeki Sadr Hareketi ile Irak Komünist Partisi’nin ana unsurlarını oluşturduğu Sairun (Yürüyüş) Koalisyonu 29 sandalyeli mecliste 54 vekillik kazanarak seçimden birinci çıktı.

Hükümet pazarlıkları başladı

Katılımın yüzde 44’te kaldığı seçimlerde Hadi Amiri liderliğindeki Fetih koalisyonu 47 sandalye ile ikinci, Başbakan Haydar İbadi başkanlığındaki Nasır koalisyonu ise 42 sandalye ile üçüncü oldu. Hiçbir partinin mutlak çoğunluk sağlayamadığı seçim sonuçlarının ardından koalisyon hükümetinin hangi güçlerin ittifakıyla kurulacağı ise netleşmiş değil. Sadr ise seçimlere bizzat katılmadığı için başbakan olamıyor.

Liderlik yaptığı koalisyon seçimlerde birinci çıkan Mukteda el Sadr’ın adı uluslararası kamuoyunda ilk olarak 2003’te ABD işgaline karşı Mehdi Ordusu’nu kurarak başlattığı direnişle duyuldu. İlerleyen yıllarda Sünnilere karşı tavrı nedeniyle mezhep ayrımcılığıyla suçlanan Sadr, son dönemde ise yoksul Şii mahallelerinde İbadi hükümetine karşı yolsuzluk ve adaletsizlik karşıtı söylemleriyle dikkat çekti. ABD karşıtı pozisyonunu sürdüren, Riyad’a geçen yıl yaptığı ziyaret tartışmalara neden olan, mezhepsel yakınlığa rağmen İran’la mesafeli bir ilişkisi olan Sadr’ın, Arap milliyetçisi söylemleri öne çıkıyor.

Sadr’ın seçimlerde komünistlerle ittifakının, katı mezhepçilikten sıyrılarak seküler ve yoksulluk-yolsuzluk karşıtı mesajını belirginleştirme gayreti olduğu yönünde değerlendirmeler yapılıyor. Geçen dönem İbadi hükümetine başta destek veren ancak daha sonra koalisyondan çekilen Sadr Hareketi geçen günlerde, İran’la ilişkileri daha güçlü olan, Suriye’de Şam lehine mücadele eden Haşdi Şabi ordusu üyelerince de desteklenen Hadi el Amiri ile bir görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşme yeni kabinenin kurulması için çaba olarak yorumlandı.

İbadi, Maliki’ye ağır darbe

Başbakan Haydar İbadi cephesinin sandıktan üçüncü çıkması dikkat çekerken en büyük yenilgiyi ise geçen seçimlerde 92 vekillik almasına rağmen bu seçimlerde 26 sandalyeye düşen eski Başbakan Nuri el Maliki’nin Kanun Devleti Koalisyonu’nun alması dikkat çekti.