Dayatma da var hak ihlali de!

Liselere geçişte tercih süreci bugün sona eriyor. Yerleştirme sonuçları ve boş kontenjanlar, 30 Temmuz’da açıklanacak. Yerleştirme işlemi önce sınavla öğrenci alan okullar için yapılacak. Sınavla öğrenci alan okullara yerleştirilemeyen öğrenciler, mahalli yerleştirme sistemine göre kaydedilecek. Tercihleri doğrultusunda mahalli yerleştirmeyle de bir okula kayıt yapılamayan öğrenciler açık liseye düşecek. 6 Ağustos’ta da yerleştirmeye esas nakil dönemleri başlayacak. Eğitim Sen Genel Başkanı Feray Aytekin Aydoğan, tercih sürecinde neler yaşandığını şöyle anlattı:

-Ortaöğretime Geçiş Sınavına girenler dahil olmak üzere yaklaşık 1 milyon 200 bin öğrenci yerel yerleştirmeyle öğrenci alan okul tercihinde bulunmak zorundalar. ‘Yerel Yerleştirme İle Öğrenci Alan Okullar’ ekranından tercih yapılmaması halinde öğrencilere ‘Merkezi Sınavla Öğrenci Alan Okullar’ ile ‘Pansiyonlu Okullar’ tercih ekranı açılmadı. Adres sınırı dayatması tüm öğrencilere uygulandı. Öğrencilere adres üzerinden yerleştirme seçeneksizliği dayatıldı.

-Eğitim sisteminde yaratılan eşitsizlikler, okullar arasında da eşitsizliklere neden olmaktadır. Yerel yerleştirme dayatması ile öğrenciler arasında sınıfsal bir ayrımcılık da yaratılmıştır. Oysa ki her öğrencinin istediği yerde ve istediği okul türünde eğitim görmesi en temel haktır ve devlet eliyle fiilen bu hak gasp edilmiştir.

-Yerel yerleştirmede okul türü ‘tercihine’ sınır getirilerek bir okul türünden en fazla 3’tercih yapabilirsiniz denilmiştir. Bir eğitim hakkı ihlali de çocuklara kılavuzun bu maddesi ile dayatılmıştır. Oysa ki bir öğrenci tüm tercihlerini tek okul türünden yapma hakkına sahiptir. Veliler ve öğrencilere yerleşememe veya istediği okula yerleşememe kaygısı yaratılmış, özel okullar fiilen adres gösterilmiş veya yoksul aileler için ise meslek lisesi veya imam hatip lisesini istesen de istemesen de yazmak zorundasın denilmiştir.

-Yerel yerleştirmede ikinci bir dayatma; ‘Kendi kayıt alanından en az 3 okul yazmak zorundasın’ ifadesi ile yaşama geçirilmiştir. Komşu ve diğer kayıt alanlarından ‘tercih’ yapmak isteyen öğrenciler istemedikleri okul türlerini yazmak zorunda bırakılmıştır. Örneğin, her kayıt alanından Anadolu lisesi yazmak isteyen bir öğrenci kendi kayıt alanındaki 2. ve 3. tercihlerini meslek veya imam hatip lisesi şeklinde yapmak zorunda kalmıştır.

-‘Özel ortaöğretim kurumlarına kesin kayıt işlemini tamamlayan öğrenciler ise tercihte bulunamayacaklar’ denilerek özelleştirme öğrencilere fiilen dayatılmıştır. Açıkça bu sınav sistemi ve yerleştirme kılavuzu ile öğrencilere ‘Paran varsa, o da yetmez paran kadar eğitim’ deklare edilmiştir. 

-Psikolojik danışman ve rehber öğretmenlere bakanlık tarafından ‘tercih’ ile ilgili yeterli ve doğru bilgilendirmeler yapılmamış, bu durum hem öğretmenler, hem de öğrenciler açısından bir mağduriyet yaratmış, kılavuzu ve sınav sonuçlarını seçim sonrasına erteleyerek öğretmenlerin aynı zamanda tatil hakkı ellerinden alınmış, psikolojik danışman ve rehber öğretmenler fiilen çalıştırılmıştır.