İş dünyası heyecanlı

İran’ın ambargodan kurtulması Türk firmaları için yeni bir pazar heyecanı yarattı. Beklenti, 16 milyar dolar olan ticaret hacminin iki katına çıkması.

Yayınlanma: 15.07.2015 - 22:48
Abone Ol google-news

İran ile BM Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi ve Almanya arasında nükleer müzakerelerde anlaşmaya varılmasıyla birlikte gözler Türkiye ile İran arasındaki ticarete çevrildi. İş dünyasına göre 12 yıldır süregelen ticaret ambargosunu sona erdiren anlaşmayla özellikle demir çelik, kimyasal, gıda maddeleri, bankacılık, turizm, maden ve enerji sektörlerinde yatırımlar artacak ve güney sınırında ticareti kötü giden Türkiye, İran’a 5 milyar dolarlık ürün satabilecek.

arasındaki ticaretin normale dönmesini beklediklerini kaydeden Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu Türkiye- İran İş Konseyi Başkanı Rıza Eser, “İran ile ticaret hacminin yıl sonuna kadar 16 milyar doları, 2016’da da 30 milyar doları bulmasını tahmin ediyoruz” dedi. Türkiye’nin ticari ilişkilerini ileri götürme fırsatına sahip ülkeler arasında ilk sıralarda yer aldığına dikkat çeken Eser, “Türkiye, İran’a gerek ambargo öncesinde Halkbank’ı devreye sokarak gerekse BM’deki ambargo oylamasında ‘hayır’ oyu vererek zaten büyük destek sağladı. Türkiye’nin bu yaklaşımı İran tarafından büyük bir değer görüyor. Dolayısıyla ilişkilerimiz hem siyasi hem ekonomik olarak çok iyi bir düzeyde” dedi.

 

Pay alması zor

Enerji uzmanları da İran ile olan ilişkilerde ekonomiden ziyade öncelikle siyasi boyutun tartışılması gerektiğini savundu. Uluslararası Enerji Ekonomisi Birliği Başkanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, ambargonun kalkmasının siyasi konjonktür altında Türkiye’ye olumlu bir yansımasının olmayacağını belirtti. Kumbaroğlu, “İran hem petrol girişinden nakit girişi sağlayacak hem de bankalarda bloke edilen milyarlarca dolar parası var. Bu para İran’a dönecek ve İran da bunu yatırıma ve altyapı çalışmalarına harcayacak. Yaşanılan restleşme nedeniyle Türkiye’nin yatırımlardan pay alması zor” diye konuştu.

 

4 milyon varil

Bu arada İran, petrol üretimini artırmaya hazırlanıyor. İran Ulusal Petrol Şirketi’nin Yönetici Direktörü Roknoldin Javadi, üretimin günlük ortalama 4 milyon varil düzeyine yeniden ulaşabileceğini ifade etti.

 

2 milyon dolarlık etki

İran’a yönelik yaptırımlar, bu ülke ile Türkiye arasındaki ticareti de etkiledi ve iki ülke dış ticaretinde önemli gerileme yaşandı. Son beş yıllık periyotta Türkiye’nin İran’a yaptığı ihracat 24.6 milyar dolar olurken, İran’dan yapılan ithalat 52.3 milyar dolar oldu.

İran’ın Türkiye’den ithalatını demir ve çelik, tekstil elyafı ve mamulleri ile otomotiv yan sanayi ürünleri oluştururken; ham petrol ve doğalgaz Türkiye’nin İran’dan ithalatının çoğunluğunu kapsıyor.

 

20 markadan 500 mağaza

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) olarak İran’daki fırsatları değerlendirmek üzere harekete geçtiklerini anlatan BMD Başkanı Sami Kariyo, “Burada Türk markaları için büyük bir pazar var. Öngörülerimize göre 20 Türk markası 3 yılda 500 mağaza açacak” dedi.

Bugüne kadar İran’ı hep zor bir pazar olarak gördüklerini söyleyen Kariyor, yüksek vergi oranları, perakende sektörünün yeterince olgunlaşmamış olmasının markalar açısından bir dezavantaj olduğunu hatırlatarak, “Ancak yakın zamanda diğer ülkelerle ilişkilerin yumuşaması ve bu anlaşma, sıkıntıların azalmasını ve İran’ın ekonomisinin büyümesini sağlayacak. Ayrıca, Türkiye ile İran arasında Tercihli Ticaret Anlaşması da imzalandı. Bugünlerde 16 milyar dolarlarda olan ticaret hacminin en azından iki katına çıkma potansiyeli olduğuna inanıyoruz. Yurt dışına yatırım planlayan Türk markaları İran’daki firmalarla işbirlikleri kurarak, yatırımlar planlayarak, var olan işbirliklerini arttırarak daha etkin olacaklar” dedi.

Fırsatları araştırmak üzere İran’a Avva, Aydınlı Grup, Boyner, Chakra, Çilek, Deichmann, Derimod, Desa, E-bebek, Gizia, İGS, İmza, İnci, İpekyol, Mavi, Mudo, Penti, Perspective, So Chic, Tekzen, Tudors, Twigy, Orka Group, Vakko, Ziylan gibi markalar gidiyor.

 

Kim ne dedi?

Nejdet Ayaydın/İpek Yol: Iran bizim için iyi bir pazar ve mutlaka 2017 yılında orda da bulunmamız ve en az 4 mağaza açmamız gerek.

Murat Zaim/Derimod: İran 80 milyonluk nüfusu, kültürü ve tüketim alışkanlığı ile Orta Doğu’daki en önemli pazarlardan biri. Derimod olarak bizim Tebriz’de 1, Tahran’da da iki mağazamız var. İki ay sonra da Meşhet’e mağaza açacağız. Hedefimiz her sene 5 mağaza açarak sektörümüzdeki öncü firma olmak. Pazar ilgi çekici ama en büyük problem gümrük vergileri ve kaliteli perakende lokasyonlarının azlığı.

Cüneyt Yavuz/Mavi: Bugün itibari ile İran’ın Tebriz, İsfahan, Meşhet, Hazar ve Kiş şehirlerinde 5 mağazamız var. 2015 yılı sonunda Tahran’da ilk mağazamızı açarak, 3 yıl içinde 15 mağazaya ulaşmayı hedefliyoruz.

Talha Çilek/Çilek: Çilek olarak son 2 yılda İran’da üretim konularında çalışmalar başlattık çünkü bu anlaşmanın eninde sonunda olacağını biliyorduk. Herkesin bu fırsatı dolu dolu değerlendirmesi diliyorum.

Sinan Öncel/ Twigy: Önümüzdeki günlerde markalarımızın tanıtımında çok güzel işbirlikleri olacağını tahmin ediyorum.

 

İhracatta ciddi düşüş

IMF verilerine göre, İran ekonomisinde son beş yılda küçülme yaşarken, ülkenin 2010’da 464 milyar dolar olan GSYH’si geçen yıl 404 milyar dolara geriledi. İran’ın GSYH’sinin bu yıl da 393 milyar dolara seviyelerine inmesi umuluyor. İran’da kişi başına düşen gelir, 2010- 2014 döneminde 7 bin dolardan 5 bin dolar.

 

Çok fırsat doğacak

Geçen yılın sonu itibarıyla nüfusu 78 milyona ulaşan İran’da, işsizlik oranı yüzde 12-13’ler seviyesinde. Kamu borcunun GSYH’ye oranı da 2014’te yüzde 12’yi aştı. Ülkenin 2011’de 130.5 milyar dolarlık ihracatı, geçen yıl 64 milyar dolara geriledi. Genç Yönetici ve İş Adamları Derneği Başkanı Serkan Sevim, ambargoların kaldırılması ile İran’da yapılacak işlerin öncelik kazanacağını söyleyerek bu ülkede madencilik, turizm ve otelcilik, demirçelik, kimya, makine, otomotiv, inşaat malzemeleri sanayi, inşaat gibi sektörlerde iş fırsatlarının olacağını ifade etti.

Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Başkanı Bendevi Palandöken, İran’a yönelik ambargonun kademeli kalkacak olmasının Doğu Anadolu ve Karadeniz bölgelerinin ekonomilerini canlandıracağını kaydederek “Ambargonun kaldırılacak olmasıyla 402 milyar dolarlık İran ekonomisi dışarıya açılacak” dedi.


Cumhuriyet Tatil Otel Rezervasyon

En Çok Okunan Haberler