Gelir uçurumu

Türkiye’deki zenginle fakir arasındaki makas her geçen gün biraz daha artıyor, gelir adaletsizliği daha da yoğunlaşıyor. TÜİK’in açıkladığı Gelir ve Yaşam Koşulları anketine göre, en yüksek gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay yüzde 46.5’e yükseldi. En yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun toplam gelirden aldığı pay bir önceki yıla göre 0.6 puan artarak yüzde 46.5, en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun aldığı pay ise 0.1 puan azalarak yüzde 6.1 oldu. Buna göre; toplumun en zengin yüzde 20’sinin gelirinin en yoksul yüzde 20’sinin gelirine oranı 7.4’ten 7.6’ya yükseldi. TÜİK’in açıklamasına göre ülkedeki gelir ve yaşam koşulları özetle şöyle;

-Ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 16 bin 515 lira.

-Nüfusun yüzde 14.7’si yoksulluk sınırının altında kaldı. Yani 12 milyon civarındaki yurttaş yoksulluk sınırı altında.

-Medyan gelirin yüzde 60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre ise yoksulluk oranı bir önceki yıla göre 0.1 puan artarak yüzde 21.9 oldu. Bu hesaba göre de yurttaşların 16 milyonu yoksul.

-Yoksul olanların içinde bir tek kişilik hane halkı yüzde 8.1, bağımlı çocuğu olmayanların oranı yüzde 4.8, bağımlı çocuğu olanların oranının da yüzde 18 olduğu görüldü.

Yüzde 67 borçlu

-Ülkede sürekli yoksulluk oranı içinde bulunanların oranı da yüzde 15.8 oldu.

-Okuryazar olmayanların 27.2’si, yükseköğretim mezunlarının yüzde 1.6’sı yoksul.

-Ülkedeki hanahalkının yüzde 68’i borçlu ya da taksit ödüyor.

-Nüfusun 43’ü konutunda izolasyondan dolayı ısınma sorunu yaşarken yüzde 39’u sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi ve yüzde 20.6’sı odaların karanlık olması veya yeterli ışık almaması gibi sorunlarla uğraşıyor.

- Nüfusun, 68.5’i yıpranmış ve eskimiş mobilyalarını yenileme ihtiyacını ekonomik nedenlerle karşılayamadığını, yüzde 67.9’u konut alımı ve konut masrafları dışında taksit ödemeleri veya borçları olduğunu ve yüzde 23.2’si konut masraflarının hanelerine çok yük getirdiğini beyan etti.

Tatil hayal

Araştırmaya göre, maddi yoksunluk oranı yüzde 30.3 oldu. Finansal sıkıntıda olma durumunu ifade eden maddi yoksunluk; çamaşır makinesi, renkli televizyon, telefon, otomobil sahipliği, beklenmedik harcamalar, evden uzakta bir haftalık tatil, kira, konut kredisi, borç ödemeleri, iki günde bir et, tavuk, balık içeren (veya vejetaryenler için eşdeğer yiyecekler) yemek ve evin ısınma ihtiyacının ekonomik olarak karşılanamaması şeklinde tanımlanıyor.

Yani ülkedeki yurttaşların üçte biri tatile gidemiyor, evinde çamaşır makinesi ve renkli televizyonu yok. Yukarıda belirtilen dokuz maddenin en az dördünü karşılayamayanların oranı olarak tanımlanan ciddi maddi yoksunluk oranı 2014 yılında yüzde 29.4 iken 2015 yılında yüzde 30.3’e yükseldi. Bu göstergelerden, evden uzakta bir haftalık tatili karşılayamayanların oranı yüzde 71.4, iki günde bir et, tavuk ya da balık içeren (veya vejetaryenler için eşdeğer yiyecekler) yemek masrafını karşılayamayanların oranı yüzde 35.8 ve beklenmedik harcamaları karşılayamayanların oranı yüzde 32.6 oldu.