Saraydaki ekonomi zirvesinden hangi kararlar çıktı?

ABD’nin İran ile yapılan nükleer anlaşmadan çekildiğini açıklaması ve küresel risk algısında artışla sert yükselerek dün 4.3780 ile tarihi zirvesini gören dolar/TL hükümeti önlem arayışına itti. Varlık Barışı yeniden gündeme getirilirken, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da ekonomi yönetimini topladı.

Erdoğan ve toplantıya katılacak yetkililerin yapacağı açıklamaların kritik olacağını dile getiren piyasa oyuncuları, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ve Merkez Bankası Başkanı Murat Çetinkaya’nın birlikte katıldığı toplantıda belki de Erdoğan’ı TL’de istikrar sağlamak ve geniş çerçevede riski azaltmak için en etkili yolun faizleri ciddi şekilde, yani en az 200 baz puan, belki de daha yüksek ölçüde artırmak olduğuna ikna edebileceği değerlendirmelerinde bulundular.

Maliye Bakanı Naci Ağbal ise AA’ya Varlık Barışı’na yönelik düzenleme getirdiklerini belirterek, ayrıntıları şöyle açıkladı:

- Yurtdışında para, altın ve döviz gibi yatırımları olan vatandaşlarımız 11. ayın sonuna kadar Türkiye’ye getirirlerse, bankalara ve aracı kurumlara bu varlıkları bildirirlerse Türkiye’de diledikleri gibi tasarruf edecekler.

- Yurtdışında olan dövizini işletmesine koymak isteyen de bunu yapabilecek. Yüzde 3 vergi tahsil edeceğiz. Bu varlığı getirip işletmesine koyduğu surette herhangi bir vergi tahsili yapılmayacak.

- Yurtdışından getirdiği varlığı işletmesinden istediği zaman çekebilecek. İşletmeler bu varlıklarıyla borçlarını da ödeyebilecek. 4 Taşınmazlar var, altınlar, nakitler var. Müracaat edecek vatandaşlar hiçbir vergi incelemesine dahil olmayacaklar. Varlık Barışı düzenlemesinde şöyle bir kural getiriyoruz; bu düzenlemeden yararlanmak istiyorsanız yüzde 3’lük vergiyi ödemek zorundasınız.

‘Sıfır vergi’ iddiası

Ağbal’ın açıklamalarından sonra ise “varlık barışı” düzenlemesine ilişkin farklı iddialar ortaya atıldı. Düzenlemeyle yurtdışındaki varlıklarını Temmuz 2018’e kadar Türkiye’ye getirecek vatandaşlara vergi uygulanmayacağı, Temmuz 2018’den sonra ise yüzde 2 vergi tahsil edileceği ileri sürüldü.

Dağ fare doğurdu

Saray’da 2.5 saat süren ekonomi zirvesinin ardından ise şu açıklama yapıldı: 

-Mali disiplinden asla taviz verilmeyecek. 4 Harcamalarda ortaya çıkan artışları telafi edecek önlemler hayata geçirilmektedir.

- Kamu maliyesinde bozulmaya yol açmayacak bir yaklaşımla hareket edilecektir.

- Faiz ve döviz kuru baskısını azaltmak, enflasyonla daha etkin mücadele etmek için gereken tedbirler alınacaktır. Bunun için Merkez Bankası elindeki araçları etkin şekilde kullanmaya devam edecektir.

- Açık piyasa ekonomisi politikalarına sıkı sıkıya sahip çıkılacak. Kur rejimi, döviz tevdiat hesapları ve kambiyo rejimi başta olmak üzere hiçbir konuda, piyasa mekanizması dışında yöntemler söz konusu değildir.

- Türkiye, büyüme esaslı ekonomi politikalarıyla yoluna devam edecektir. Büyüme politikalarımızın odağında, özel sektör bulunmayı sürdürecektir.

- Uluslararası yatırımcılar açısından ülkemizin cazibesini artıracak adımlar atılacaktır.

- Bankacılık sektörümüz, sermaye yeterliliği, aktif kalitesi, likidite düzeyi ve uluslararası piyasalara erişim imkânı bakımından tarihinin en güçlü seviyesindedir.

- Reel kesimin finansmana ihtiyacını kolaylaştırmaya yönelik adımlar atılacaktır.

- Bankalara, gayrimenkul sektörüne yönelik kredilerde kolaylık sağlamaları tavsiye edilmiştir. Döviz ve altın varlıklarının etkin kullanımına yönelik çalışmalar gerçekleştirilecektir.

- Varlık Barışı uygulaması, yurtiçi ve yurtdışı birikimleri kapsayacak şekilde genişletilecektir. 

KİM, NEREDEN YARARLANACAK?

- 119.2 milyar liralık bir alacak var. Bunun alt detaylarına bakıldığında; 4 5.3 milyon vatandaşın motorlu taşıtlar vergisi borcu var, borç yaklaşık 6 milyar lira.

- Sosyal güvenlik primlerinde 64.3 milyar liralık alacak, 5.5 milyon mükellef var.

- Gümrük vergisi olarak 338 milyon liralık alacak yapılandırılıyor. Burada bin 170 kişi var.

- Trafik para cezalarında yaklaşık 4 milyon 200 bin vatandaşın faiz dahil 8 milyar liralık borcu var.

- Karayollarındaki usulsüz geçişlerle ilgili idari para cezalarında 1.4 milyon adet para cezası var. 677 milyon lira da buradan bir tahsilat bekleniyor.

- 1 milyon 37 bin öğrencinin 3.9 milyar lira kredi borcu var.

- Ecrimisil alacaklarında 181 bin kişinin 740 milyon lira tutarında ecrimisil borcu var.