Kırmızı yapraklar arasında sonbahara veda...

Japonya’da ekim ayının en önemli olayı, Tokyo’nun yeni balık hali “Toyosu”nun açılışıydı. Japonların temel gıdası balık olduğu için medya günlerce bu konuyu işledi. Eski balık hali “Tsukiji”nin ise yıkımına başlandı bile. Tokyo’da keşfedilecek en ilginç yerlerden birisiydi Tsukiji; kapanması turizmcileri üzdü. Yüzlerce balık çeşidi ve deniz ürününün ayıklanıp paketlendiği tezgâhların arasında dolaşmak, hal binasının yanındaki çarşıda suşicilere gitmek büyük keyifti. Ama Tsukiji deyince akla ilk gelen Orkinos (ton balığı) mezatıdır. Her sabah 4 sularında başlayan bu mezat Tokyo’nun en önemli turistik olayı haline gelmişti. Mezatta, alıcıdan daha çok turist hazır bulunuyordu. Yeni balık hali Toyosu’da da turistler açık artırmayı izleyebilecek ama cam bölmelerin arkasından. Halbuki Tsukiji’de, özel rehberler eşliğinde açık artırma alanlarına girmek serbestti. Sıra sıra dizilmiş ve birazdan milyonlarca Yen’e (yüzbinlerce dolar) satılacak orkinosların arasında gezinmek, balıkların yanında durup fotoğraf çektirmek mümkündü. Dünya basınında bile haber olan açık artırmalar yaşanmıştı. Rekor, 1 milyon 800 bin dolara satılan 200 kiloluk bir orkinosla kırılmıştı. Bakalım turistler yeni balık haline Tsukiji kadar ilgi gösterecek mi?

Görsel şölen

Sonbahar geldiğinde akçaağaçlar, ilkbaharın sakuraları kadar ilgi görür Japonya’da. Bu yıl da gelenek bozulmadı, insanlar akçaağaçları seyretmek için parklara ormanlara koştu. Japonya’daki türlerine “Acer Japonica” denilen akçaağaçların yaprakları sonbaharla birlikte kıpkırmızı olur. Bazı akçaağaçlar da pastel renklere bürünür. Japonlar sonbaharın bu renklerine “koyo” diyor. Bunun onlar için dini bir anlamı da var. “Kami” dedikleri tanrıların bu ağaçlarda yaşadığına ve kırmızı yaprakların onların eseri olduğuna inanıyorlar. Koyo dönemi geldiğinde Japon demiryolu şirketleri reklamlar verir, ülkede iç turizm canlanır. Zamanı olanlar ormanlık bölgelere birkaç günlük seyahatler yapar. Ama kentlerde kalanlar da doğanın bu şöleninden mahrum kalmaz çünkü akçaağaçlarla dolu yeşil alanlar çoktur. Meraklısı için küçük bir not düşelim, Kanada bayrağının üstündeki yaprak da kırmızı bir akçaağaç yaprağıdır.

Krizantem arması

Tokyo üzerine yazılacak çok şey var. Kentin gelişmişliği, metrosu, trenleri, geceleri neon denizine dönen semtleri, paçinko denilen kumarhaneleri, Asakusa ve Meiji tapınakları, kahraman köpek Haçiko’nun heykeli... Ama biz Tokyo’nun parklarında dolaşmaya devam edelim. Tam da kasımpatı çiçeklerinin açtığı mevsimdeyiz. Kasımpatı çiçeği Japon İmparatorluğu’nun armasıdır. Bütün devlet dairelerinde, yabancı temsilciliklerinde, Japon pasaport cüzdanlarının üstünde 16 taç yapraklı kasımpatı çiçeği arması vardır. Kasımpatının Batı dillerinde adı krizantemdir. Bazı ülkelerde Japon İmparatorluk makamından bahsederken “krizantem tahtı” ifadesi kullanılır. Japonya’nın krizantemlerinden bahsetmişken, Pierre Loti’yi unutmayalım. İstanbul’da yaşadığı aşkı “Aziyade” romanında anlatan Fransız yazar, Japonya’ya gitmiş ve burada bir Japonla evlenmiştir. Eşinin adı “Kiku” yani Krizantemdir. Loti bu evliliğini romanlaştıracak, kitabın adını da “Madam Krizantem” koyacaktır. Yeni yıla sayılı günler kala Tokyo ve Japonya büyük bir değişikliğe hazırlanıyor. 2019’un ilk aylarında İmparator Akihito, tahtı Prens Naruhito’ya devredecek. 2 bin 500 yıllık Japon imparatorluk tarihinde ilk defa bir imparator hayattayken görevi bırakıyor. Bırakma gerekçesi ise sağlık nedenleri. Japonları şimdiden bu taht değişikliğinin heyecanı sarmış durumda.

[email protected]