Sancı yalancı risk ölümcül

Plasenta yani bebeğin eş kısmının doğum yolu üzerine yerleşmesi, rahim ağzını kapatması olarak bilinen ve “plasenta previa” olarak adlandırılan riskli gebelik durumu, hamileliğin son dönemlerinde kanamaya neden olarak hem anne hem de bebeğin hayatı açısından tehlike yaratabiliyor. Türk Jinekoloji ve Obstretrik Derneği (TJOD) Başkanı Prof. Dr. Ateş Karateke, annenin 35 yaş üzerinde olması, daha önce çok sayıda düşük, rahim ameliyatı veya kürtaj geçirmiş olma, çoğul gebelik gibi durumların bu duruma yol açabileceğini belirterek “Meydana geldiğinde özellikle ciddi kanamalarla gebeliği komplike hale getirir ve çoğunlukla gebelik erken sonlandırılmak zorunda kalınır. Bu olgularda mutlaka deneyimli hekimlerce sezaryen operasyonu yapılmalıdır” dedi. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Ateş Karateke, plasenta pravia ile ilgili merak edilenleri yanıtladı.

Gebelikte plasenta previa nedir?

Plasenta, bebek ile anne arasındaki besin ve oksijen transferini sağlayan gebeliğin devamı açısından hayati bir organdır. Plasentanın bebeğin doğum yolu üzerine yerleşmesine plasenta previa denir.

Belirtileri nedir?

Nasıl anlaşılır? Gebeliğin henüz başında, gebelik ürününü oluşturan hücre topluluğundan plasentayı oluşturmak üzere bir yapı ayrışır ve bu yapı anne rahminin iç yüzeyine yerleşir. Bu yerleşim rast geledir. Gebeliğin ilk 3 ayında plasenta rahim çıkışına (serviks uteri) doğru yerleşmiş olsa da gebelik ve dolayısı ile rahim büyüdükçe plasenta serviksi kapatmayacak şekilde yukarı çekilir. Ancak bazı gebeliklerde plasenta serviksi kapatmaya devam eder, bu durumda plasenta previa tanısı konur. Meydana geldiğinde özellikle ciddi kanamalarla gebeliği komplike hale getirir ve çoğunlukla gebelik erken sonlandırılmak zorunda kalınır.

Doğum sancısı gibi 

Bu tür vakalarda gebenin genelde nasıl şikâyetleri olur?

İlk bulgusu lekelenme tarzında açık kırmızı vaginal kanamadır. Bu kanama şiddetli de olabilir. Kanama sırasında rahimde kasılma olmaması ve hastanın ağrı hissetmemesi plasenta previa için karakteristik bulgulardır. Ancak bazen beraberinde doğum sancısı şeklinde ağrılar görülür.

Tanı nasıl konur?

Ultrason, plasenta da dahil olmak üzere rahim içi yapıların incelenmesinde önemlidir. Ultrason ile bebeğin plasentasının yerleşim yeri saptanır. Plasenta rahim ağzına yerleşmişse tanı plasenta previadır. Plasenta rahim ağzını (serviks) tamamıyle kapatmışsa Total, kısmi olarak kapatmışsa Parsiyel Plasenta previa olarak adlandırılır.

İstihabrat önemli

Tedavi nasıl planlanır?

Tedavi, gebenin vaginal kanama epizodlarının (nöbet) sıklığına ve kanama miktarına bağlıdır. Mümkün olduğunca doğum geciktirilerek bebeğin olgunlaşmasına fırsat tanınmaya çalışılsa da çok şiddetli bir kanama da gebenin hayatı tehlikeye gireceği için gebelik sonlandırılır. Plasenta previa kanaması, bebek olgunlaşmadan önce meydana gelmişse ve kanama miktarı azsa bebeğin olgunlaşmasına izin verilir. Kanaması olan hasta, hastaneye yatırılarak izlemeye alınır. Plasenta previadaki kanama annenin hayatını tehlikeye sokabildiği gibi daha az miktardaki kanamalar annede kansızlığa neden olacaktır. Bu nedenle tanı konar konmaz tam kan sayımı yapılır. Varsa annedeki aneminin düzeyi saptanır. Eğer kansızlık ilaç tedavisi ile düzeltilemeyecek boyutta ise kan transfüzyonu zorunludur. Annenin fiziksel aktivitesi de plasentadan kanamayı başlatabilmektedir. Bu nedenle hastanın fiziksel aktivitesi kısıtlanarak yatak istirahatine de alınabilmektedir. Doktorun uygun göreceği sıklıkta takiplere devam edilir. Takipler sırasında bebek olgunlaşması tamamlandığında veya vaginal kanama ciddi boyutlara ulaştığında doğuma karar verilir. Plasenta previa da doğum genellikle sezaryen ile olur.