İşçinin canı kalfaya emanet

İzmir- Çanakkale otoyolundaki viyadükte kalıp iskelenin yıkılması 4 işçinin canına mâl oldu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın tebliğinde bu iskelelere ilişkin bir standardın bulunmadığı, usta veya kalfaların kalıp iskelelerini tecrübesine bağlı olarak kafasına göre yaptığı ortaya çıktı.

İnşaat Mühendisleri Odası’nın (İMO) Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nı, 4 işçinin yaşamını yitirmesine neden olan “kalıp iskele”lerle ilgili uyardığı ortaya çıktı.

İMO, Bakanlığın “iş iskelelerine dair” yayımladığı tedbirde, gerek motorlu gerekse kalıp iskelenin tebliğe dahil edilmemesini eleştirmiş, tebliğin eksik ve yetersiz olduğunu ifade etmişti. İMO Başkanı Nevzat Ersan, kalıp iskelelerinin bir standarda bağlanmadığını belirterek, “Kalıp iskele ustanın, kalfanın tecrübesine bırakılmış durumda, kafasına göre yapıyor. Hesabı kitabı olmayan bir sistem” diye konuştu.

İzmir-Çanakkale otoyolu üzerindeki viyadük inşaatında kalıp iskelesinin yıkılması nedeniyle 4 işçinin yaşamını yitirmesinin ardından gözler inşaat yapımlarında sıklıkla kullanılan kalıp iskelelerine çevrildi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 1 yıl sonra yürürlüğe girmek üzere 2014’te “Dış Cephe İş İskelesine Dair Tebliği” yayınladı.

Bakanlığın tebliğ çıkmadan önce İMO’dan görüş istediği, odanın da tebliği incelemesinin ardından resmi yazıyla görüş gönderdiği ortaya çıktı.

İMO görüşünde “beton dökerken kalıbı taşıyan kalıp iskelelesi ile motorlu iş iskelesinin tebliğ dışı bırakılmaması” ve “yürürlük tarihinden önce ilana çıkmış ya da ihalesi yapılmış işlerin de kapsama alınması” gerektiği ifade edildi.

İzmir-Çanakkale otoyolundaki viyadük inşaatında meydana gelen iş kazası, İMO’nun 1 yıl önce yaptığı uyarılarının ne kadar yerinde olduğunu acı bir şekilde kanıtladı. İMO Genel Başkanı Nevzat Ersan, hem kalıp iskelesinde meyadan gelen hem de ihale tarihi nedeniyle tebliğe uyma zorunluluğu olmayan kazaya ilişkin şunları kaydetti:

“Tebliğ sadece iş iskeleleriyle ilgili çıktı. İş iskelesi, boya ve sıva yapımında kullanılan dış cepheye konulan iskeledir. Tebliğde 3 kata kadar olan yapılardaki iş iskeleleri dahi kapsam dışında tutuldu. Bu yönleriyle oldukça eksik bir tebliğ. Kazaye neden olan kalıp iskelesi de tebliğde yok. Yani kalıp iskelelerinin bir standardı bulunmuyor, hesabı, kitabı olmayan bir sistem. Kalfa ve ustanın tecrübesine bırakılmış durumda, kafasına göre yapıyor.”

‘Görmezden gelmek cinayete davetiye çıkarır’

İMO Genel Merkez yönetimi, inşaatlarda iş güvenliği bağlamında önlem alma ve mevzuat hazırlama süreçlerine odanın dahil edilmesiyle iş kazalarının önlenmesi ve iş güvenliği sisteminin oturtulmasını sağlayacağına dikkat çekti. İşin uygulanmasından ve iş güvenliği önlemlerinden birinci derecede sorumlu olan inşaat mühendislerinin uyarı ve önerilerini görmezden gelinmesinin, iş cinayetlerine davetiye çıkarttığı vurgulandı.