DİSK-AR raporu işsizlikteki tabloyu gözler önüne serdi: Kayıt dışı istihdam seferberliği

Hükümetin ‘istihdam seferberliği’ olarak adlandırdığı istihdam politikasına rağmen resmi işsizlik bile yüzde 10’un altına inmezken, kayıtdışı istihdamda sert yükselişler yaşandı. Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Dairesi (DİSK-AR) tarafından hazırlanan rapor, 2017 yılı istihdam verilerine göre "kayıt dışı istihdamın yüzde 32 düzeyine" ulaştığına dikkat çekti.

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan 2017 verilerine göre işsizlik ve istihdamda hedeflerin çok gerisinde kalındığı, işsizliğin düşmediği, istihdamda ise hedeflenen artışının çok altında kalındığını belirten DİSK-AR raporunda şu bilgiler dikkat çekti:

»İşsizlik 2016’da olduğu gibi 2017’de de yüzde 10,9 olarak gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı da 2016’da olduğu gibi yüzde 13 olarak açıklandı. 2017’de yıllık bazda işsizlikte düşüş sağlanamadı. Genç işsizliği ise yüzde 19,6’dan yüzde 20,8’e yükseldi.

Tarım dışı işsizlik zirvede
»Tarım dışı işsizlik 2017 yılında yüzde 13 olarak gerçekleşerek 2010 yılından bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
»Gerçek işsiz sayısı 2014 yılında 5.9 milyon kişiyken 2017’de 271 bin artarak 6.2 milyon kişiye çıktı.

Kentte kadınların üçte biri işsiz
»Yüksek öğrenim işsizliği yüzde 12,7 olarak gerçekleşti. Kadın işsizliği genel olarak yüzde 14,1 olarak gerçekleşirken, tarım dışı kadın işsizliği yüzde 18,5 olarak gerçekleşti. Genç kadın işsizliği yüzde 26,1’e ulaşırken, tarım dışı genç kadın işsizliği yüzde 32’ye yaklaştı.

»2014 yılında yüzde 32,8 olan ne eğitimde ne istihdamda olan yüksek öğrenimli genç kadın oranı 2017 yılında yüzde 41’e yaklaştı. Erkeklerde ise bu oran sırasıyla yüzde 21,7 ve yüzde 25,2 olarak gerçekleşti.

»TÜİK’e göre 2017’deki 984 bin kişilik istihdam artışının 583 bini ücretli istihdam artışından kaynaklandı. Geri kalan 401 bin kişilik artış ise kendi hesabına çalışanlar, ücretsiz aile işçileri ve işveren sayısındaki artış olarak yaşandı.

Ücretli istihdam artmadı
»Ücretli istihdam artışının toplam yeni istihdam artışı içindeki payı yüzde 59. 2016 yılında 550 bin ücretli istihdam artışı sağlanmış iken, 2017’de bu sayı sınırlı bir artışla 583 bin oldu. İstihdam seferberliğinin ücretli istihdam artışı üzerinde neredeyse hiç etkisi olmadı.

Kadınlarda kayıt dışılık yüzde 41
»Genel kayıt dışılık oranı yüzde 32,5 iken kadın kayıt dışılığı yüzde 41,3 olarak gerçekleşti. Kentsel istihdam açısından da benzer bir asimetrik durum söz konusu. Kentsel alanlarda kayıt dışılık yüzde 21,8 iken erkeklerde bu oran yüzde 20.4’e düştü, kadınlarda ise yüzde 25.5’e yükseldi. Ücretli istihdamda erkek işçilerin kayıt dışılığı yüzde 16,4 iken kadın işçilerin kayıt dışılığı yüzde 19,4’e çıktı.

»2017 yılında gerçekleşen toplam ve büyük bölümü kayıtdışı olan 984 bin kişilik artışın sadece 54 bini imalat sanayinde. İstihdam artışının 160 bine yakını tarımda yaşanırken, 108 bini inşaat sektöründe gerçekleşti. Toptan ve perakende ticarette 176 bin, idari ve destek hizmetlerinde ise 154 bin kişilik artış yaşandı.