Zaten batmış memleket

“İnsanların kaybedecek birşeyi kalmadı, ülkenin olası iflası ya da Avro bölgesinden çıkışı artık korkutmuyor,” diyor Zinovia Sapouna. “Yunan halkı zaten son beş yıldır iflas etmiş durumda” diyerek sözlerini sürdürüyor ve istatistikleri sıralamaya başlıyor: “Çünkü işsizlik yüzde 26 düzeyinde, emeklilerin yüzde 45’i yoksulluk sınırının altında, gayrısafi yurtiçi hasıla yüzde 25 küçülmüş durumda.”

Ülkenin geleceği kapkaranlık görünüyor, yani artık daha fazla kaybedilecek birşey yok Zinovia’ya göre.

Gençler göç ediyor

Parapolitika 90.1 radyo kanalında sunuculuk yapan 40 yaşındaki Zinovia, Yunanistan’ın en prestijli basın kuruluşlarından birindeki işinde, krizin başlamasıyla birlikte, maaşının üç defa kesintiye uğramasının ardından işsiz kalmış. “Ama şanslı azınlıktan biriydim, kısa süre sonra şimdiki işimi buldum,” diyor. Ancak eskisinden çok daha düşük bir maaşla çalıştığı ve okul çağındaki çocuğuna tek başına baktığı için iki yakayı biraraya getirmekte çok zorlandığını da vurguluyor Zinovia. Her dört kişiden birinin işsiz olduğu, genç işsizlerin oranının yüzde 51.9’a ulaştığı Yunanistan’da daha iyi bir yaşam umuduyla yurtdışına göç edenlerin (özellikle gençlerin) de sayısı artmış durumda.

Halkın sadece yüzde 35'i gelecekten umutlu

“Arkadaşlarımın bir bölümü başka ülkelerde iş buldular,” diyerek sürdürüyor sözlerini Zinovia. Geride kalanlar arasındaysa öfke, umutsuzluk ve karamsarlık giderek artıyor. Sto Kokkino radyo kanalında yayınlanan bir ankete göre Yunan halkının yalnızca yüzde 35’i ülkenin geleceğinden umutlu.

Borç batağından kurtulamayan ve Avrupa Birliği-IMF destekli kemer sıkma politikalarının kurbanı olan Yunanistan’da son zamanlarda tansiyon giderek yükseldi. Yarın sandık başına gidip kreditörlerin ülkeye yeniden borç verme koşulu olarak 25 Haziran’da sunduğu kurtarma paketini kabul edip etmediklerine referendum ile karar verecek olan Yunan halkı, “evet” ve “hayır” yanlılarının arasındaki kutuplaşmadan rahatsız. Selanikli 38 yaşındaki Yannis, ülkede adeta sivil savaş ortamının yaratıldığından yakınıyor. “Evet oyu elbette Yunanistan’a cennetin kapılarını açmayacak ama en azından kıyamet günü gelmemiş olacak” diyor avukat Yannis.

Sadece ülkenin değil, öncelikle Avro’nun ve Avrupa Birliği’nin de geleceğinin sorgulandığı şu günlerde, Yunanistan’ın eski para birimi drahmaya dönüşü konusu da tabu olmaktan çıkmış durumda. Kamuoyu yoklamalarında, hala halkın büyük çoğunluğunun Yunanistan’ın Avro bölgesinde kalmasını tercih ettiği sonucu ortaya çıksa da, azımsanmayacak bir kitle de drahmaya dönmeyi istiyor. Kemer sıkma politikalarını reddederek Ocak ayında iktidara gelmiş olan Radikal Sol Koalisyon (SYRIZA) partisinin sol platformundan milletvekili olan ekonomi profesörü Kostas Lapavitsas da İngiliz Guardian gazetesinde 25 Haziran’da yayınlanan bir yazısında, Yunanistan için olası bir başka seçeneğin, kreditör kurumların “şantajına” boyun eğmek yerine, Avro bölgesinden çıkışı olduğunu anlatıyor. Bunun, ekonomiyi ve toplumu yeniden canlandırabilecek politikalar uygulamasının önünü açabileceğini de vurguluyor.

Lapavitsas’ın bu görüşünü adeta doğruluyor 25 yaşındaki Elena Eleftheriou. Bir kafede çalışan Elena, “Avro’dan çıkış beni korkutmuyor. Aslında Yunanistan drahmaya dönse daha iyi olur, drahma varken daha iyi durumdaydık” diyor. Elena, anne ve babasının krizle birlikte işşiz kalmalarından bu yana, kardeşinin ve kendi geliriyle ailesini geçindirmeye çalıştığını söylüyor.

Dibe vurmak lazım...

Referandumdan önce yapılan kamuoyu anketleri “evet” ve “hayır” tercih edenlerin başabaş gittiklerini gösteriyordu. Sonuç ne olursa olsun, halkın sabrı tükenmiş durumda ama gençler arasında, Athanasios Chalidias gibi umudunu tamamen yitirmemiş olanlar da var. “Dibe vurduktan sonra, eninde sonunda birşeyler düzelmeye başlar,” diyor 22 yaşındaki Athanasios…

[email protected]