Varlık’la geçen yıllarımız

11 Temmuz 2018 Çarşamba

Varlık dergisini ilk kez dayımın kütüphanesinde görmüştüm. Ortaokul çağlarındaydım, 70’lerin başı. Dayım aydın bir bankacı olarak Cumhuriyet okuyor, Varlık dergisini izliyordu. Çocuk aklımla Cumhuriyet ve Varlık’ın aynı kuruluşça, büyük bir ihtimalle devletçe yayımlandığını düşünmüştüm. Sanırım bunun nedeni ikisinin tipografilerindeki benzerlik ve ciddi havalarıydı.
Lisede edebiyat öğretmenimiz Mehmet Başaran bizi Varlık ve diğer dergilerle tanıştırmıştı. Sonra onun ünlü bir yazar olduğunu öğrenince ilk defa yolum Varlık’a düştü. O zamanlar yayınevlerinde indirimli kitap satışı yapılırdı. Başaran’ın kitapları da Varlık’tan çıkıyordu.
70’lerin sonunda edebiyatla ilgilenmeye başlayınca Varlık okumaya başlamıştım. O zamanlar dergilere ürünler ya postayla yollanır ya da elden götürülürdü. Yaşar Nabi Nayır’la tek karşılaşmamda bu sayede oldu. Şiirlerimi elden teslim edersem daha çok dikkati çeker, okunur düşüncesi ile Cağaloğlu Yokuşu’ndaki Varlık’a gitmiştim. İdarehane 2. katta, satış 3. kattaydı. Satıştakiler beni alt kata yönlendirdi. Kapıyı çaldım ve karşıma fotoğraflarından tanıdığım Yaşar Nabi çıktı. Masasında oturuyordu. Sanırım bir şey okuyordu. Bir çalışan ya da sekreter beklediğim için çok şaşırmıştım. Bir zarf içindeki şiirlerimi teslim ettim. Yanındaki mektup yığınının üzerine koydu, ben de bir şey diyemeden çıktım.
Yaşar Nabi Nayır 15 Mart 1981’de vefat etmiş, onun ölümünden sonra göreve Konur Ertop gelmişti. Yardımcısı da okul arkadaşımız Erdoğan Albayrak’tı. O vesileyle öykücü Cengiz Öndersever’le birlikte Varlık’a gitmiştik. Çünkü o zamanlar dergiler, yayınevleri randevu almaya gerek olmadan çat kapı ziyaret edilebilirdi.
Kısa bir süre sonra, Şubat 1983’te göreve Kemal Özer geçti. Mehmet Müfit ve Tuğrul Tanyol’la birlikte Kadıköy’e dönerken her akşamüstü Varlık’a uğramaya başladık. Bizden başka birçok yazar da oluyordu. Sohbetlerine, tartışmalarına katıldık. Asım Bezirci, Atilla Birkiye, Cengiz Gündoğdu, Mustafa Sercan, Ergin Koparan hemen anımsadıklarım. Varlık’ta ilk yazım Kasım 1984’te yayımlanmış; “70’li Yılların Toplumcu Şiiri”. 80 kuşağı tartışmalarında Varlık önemli bir medya oldu. Dergide birçok yazımız yayımlandı. Özel bölümler yapıldı. Sonra da Varlık yazarları bizim karşıtlarımız haline geldi. Bir süre selamı kestik, uğramaz olduk.
Kemal Özer ayrılınca Haziran 1990’da görevi arkadaşım Enver Ercan devraldı. Yeniden Varlık’a uğramaya başladım. Şiir ve yazılarım Varlık’ta yayımlanmaya başladı. Nisan 1995’te Enver Ercan’ın teklifi ile her ay “Şiir Okuma Notları” başlığıyla yeni şiir kitapları hakkında yazmaya başlamışım. Ocak 1998’e kadar sürmüş. Sık sık Piyerloti’deki büroya sohbete giderdim. Yaşar Nabi Nayır Gençlik Ödülleri şiir jürisinde de görev yaptım. Bağımız hiç kopmadı. Varlık’la kırk yıla varan bir mazim var.
İlk sayısı 15 Temmuz 1933’de çıkan Varlık 85. yaşını kutluyor. Yenilerde yitirdiğimiz Enver Ercan’dan görevi devralan şair Mehmet Erte, Temmuz sayısı için Varlık’a yazan şair ve yazarların anılarından derlenen “Varlık’ı Anlatıyorlar” başlıklı bir bölüm hazırlamış. Bana da sormuştu. Cevap yazamamıştım. O bölümdeki yazıları okuyunca anılarım canlandı.
Varlık, Cumhuriyet dönemi edebiyatımızın ana kaynağı. Öncü olmuş, yazarların, akımların çıkışına kaynaklık etmiş, kültür hayatında belirleyici konumda bulunmuş hep. Türkiye’nin halen yayında olan en eski edebiyat dergisi. Yaş aldıkça gençleşiyor, dinamikleşiyor. Uzun ömür diliyorum. Nice Varlık’lı yıllara!  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Ara Güler Müzesi 5 Eylül 2018

Günün Köşe Yazıları