Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Atatürk’te zeybek, tango ve ‘yön’
Bugün Türkiye’nin “yönü” tartışılıyor. Batıcılar, Asyacılar ve siyasal İslamcılar olarak yön gösterenler ortalıkta.
Anadolu kültürü “Pers’ten eski Roma’ya, Mezopotamya’dan Asya’ya bir sentezdir: Ben bir Sümer’im, Hitit’im, Doğu Roma’yım, Asya’yım ve Türk’üm”.
Yunanlı dostum, 20 dil bilen Prof. Cosmos Megalommatis, “Klasik Uygarlığa Yeni Yaklaşımlar” başlığı altında 1980’li yıllardan beri yaptığı yayınlarda şunu söyler: “Avrupa’nın Roma ve Atina’ya oturttuğu ‘klasik uygarlık’ yanlıştır: Avrupa uygarlığı Mezopotamya’daki 20’den fazla uygarlığın bir sentezidir” tezini savunur.(*)
Atatürk’ün “tango”su ve “zeybek”i bu tezin vurucu bir özetidir. “Ne Mutlu Türküm Diyene” özdeyişi de aslında, Anadolu Türkiyesi’nin bir yansımasıdır.
Çanakkale’de başlayıp Dumlupınar’da biten ve Lozan’da sonuçlanan emperyalizme karşı savaşta Anadolu insanının (ve kültürünün) binlerce yıldır biriken soluğu vardır.
Bu kültür “Arapçı” değildir: Amerikancı, Rusçu ve Çinci de değildir. Avrupalı mı? Avrupa çağdaş uygarlığını doğuran kökler Sümer’den Hitit’e, Mezopotamya’daki 20’den fazla kadim uygarlığın üzerine oturan Batı ve Doğu Roma’nın ise, zaten kökeni Anadolu’dur, Mezopotamya’dır.
Atatürk’ün zeybek ve tangosu bu zengin çeşitliliğin bir sentezidir. Aynı zamanda Prof. Megalommatis’in tezinin özetidir, Atatürk devrimlerinde görüldüğü gibi.
Fatih, Atatürk ve bugünkü siyasiler
Atatürk’ün Cumhuriyet Türkiyesi’nde yaptığı sentezi Fatih, zamanında uygulamış, yaşamış ve yaptırmıştır. Avrupa’dan ressamlar getirmesi, Macarlardan askeri teknoloji alması, kendi dil ve kültür zenginliği, o dönemin zeybek ve tango sentezi idi. Anadolu’nun ve bölgenin zengin tarihsel çeşitliliğinin bir “siyasi lideri” olmuştu.
Bugün keşke bütün siyasilerimiz hem zeybek oynayıp hem de tango yapabilseler. Bambaşka ve çok daha uygar bir Türkiye’de kendimizi bulurduk.
Bugünkü siyasiler Anadolu’nun tarihsel zenginliklerinin “Doğu ile Batı arasında bir sentezini yapmak yerine” uç labirentlerde kendilerini sıkıştırıp bundan medet umdukları için “bu hallere” düşmüş bulunuyoruz.
Bugünkü “Avrupacılığın” değil, “Avrupalılığın” temelinde 20 küsur Anadolu ve Mezopotamya uygarlığının sentezi vardır. Atatürk’ün tangosu ve zeybeği bir sentezin simgeleridir.
Odak noktasında insan ve insanlık değerleri bulunur. Laiklikten sendikal örgütlenme özgürlüklerine; kadın-erkek eşitliğinden hukukun üstünlüğüne kadar yayılan demokratik öğeler söz konusudur bu mirasta.
Bu değerleri ortadan kaldıran yönetimler, “kendi iktidarlarını sürdürmek hedefi doğrultusunda” her türlü otoriter ve totaliter uygulamayı getirmeye başlarlar ve Ionesco’nun dediği gibi, ortalığı gergedanlar doldurur.
Atatürk ve Fatih’in siyasal ve kültürel zenginlikleri bu çevreler tarafından saldırıya uğrar.
Gergedanlar ne tango ne zeybek yapabilirler; hele ikisini de yapmaya akılları hiç ermez.(**)
CHP’li dostlara bir not: Türkiye’yi yenilemek için önce CHP’yi yenilemek zorundayız, başka yolu yok...
(*) Yolumun Kesiştiği Ünlüler, Kırmızı Kedi,
2017, syf. 57
(**) Gergedanlaşmak, Der Yay, 2018, syf. 27
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Çorlu tren faciası davasında 6 yıl sonra karar çıktı!
- Beslenme çantalarının içi boş kaldı...
- Böylesi görülmedi: Tavuk mu horoz mu?
- Özel yeni üye kampanyasını başlattı
- Bugün 23 Nisan! Arşiv görüntüleriyle Meclis'in açılışı..
- Erdal Sağlam'dan ekonomi analizi!
- Belediye başkanı 'sıkıntı olmayan belediyemiz yok' dedi
- Özdağ'dan hükümete Dünya Bankası tepkisi
- Meclis'te gerilim
- Tarım Bakanlığı'nda 'Suriyelilere kadro' iddiası
En Çok Okunan Haberler
- ‘Haddini bilsin, tepemin tasını attırmasın’
- Kepez Belediyesi'nde yeni başkan belli oldu
- Merkez Bankası faiz kararını açıkladı
- CHP’nin yükselişi sürüyor
- AKP'li isimden istifa çağrısı!
- Dilan ve Engin Polat çiftinin yargılandığı davada karar
- 'AK Partili bakan yardımcısının toplam maaşı...'
- Son mesai saatinde 4.5 milyonluk fatura kesilmiş
- Çorlu tren katliamı davasında karar!
- 'Kapıdan içeri sokmayın'