Afrika’nın Uçlarında kitabını yazarken, beni en çok kölelikle ilgili araştırmalar etkilemişti. O an bir kez daha şu sözü anımsamıştım:

Öyküleri avcılar yazdığı sürece, kaybeden hep aslanlar olacaktır!

Bu söz, tarih yazımına da uyarlanabilir...

 

Afrika’nın tarihini hep beyaz adam yazdığı sürece, bu kıta üzerindeki savaşlarda haklı olan ister istemez hep onlar olacak...

Peşrevi kısa tutalım, ABD’nin yeni başkanı Barack Hüseyin Obama’nın atayurdu Kenya’nın kurucu Devlet Başkanı Jomo Kenyatta’nın şu sözünü anımsatalım:

“Beyazlar geldiğinde onların elinde İncil, bizimse topraklarımız vardı. Zamanla bize gözlerimizi kapatarak dua etmesini öğrettiler. Bir süre sonra gözlerimi açtığımızda baktık ki; İncil bizim elimizdeydi. Topraklarımızsa beyazların olmuştu.”

Kenyatta’nın anlatımı, dinin, küresel politikalara nasıl alet edilebildiğini, sömürgeciliğin-emperyalizmin hedefine ulaşmak için her türlü değeri nasıl da ustaca kullandığını gösteren en güzel örneklerden biridir.

***

Afrika’nın gerçek tarihini bilmeden, insanlığın çizgisini bütün hatlarıyla göremeyiz. Bu konuda en kapsamlı çalışmayı yapanların başında Türkkaya Ataöv geliyor.

Kenya’da beyaz adam toprakları ele geçirdikten sonra doğal olarak iliğine kadar yararlanmaya çalıştı. Kenya, Afrika’nın en verimli topraklarına sahip. Örneğin yeryüzünde bilinen tıbbi bitkilerin yaklaşık 3 bin kadarı bu topraklarda yetişiyor.

Kenyalılar biraz uyanıp beyaz adama “Ülkeyi biz yönetmek istiyoruz” deyince, beyaz adam çare üretmeye girişmiş. Başarmış da!

Demiş ki:

- Ülke yönetimi sizin olsun, ama toprakları bize kiralayın. Sizin teknolojik birikiminiz de yetersiz, toprakları iyi işleyemezsiniz. Kiranın karşılığını da veririz...

Kenyalılar düşünmüşler taşınmışlar, sonuçta kabul etmişler.

Beyaz adam kira süresiyle ilgili küçük bir istekte bulunmuş:

- 999 yıl kadar bende dursun...

Bugün Kenya yönetimi Kenyalıların ama, toprakların kullanımı büyük ölçüde beyazların...

Tıpkı siyah lider, ulusal kurtuluş hareketi önderi ve halen devlet başkanlığı görevini yürüten Mugabe’nin ülkesi, Zimbabve gibi!

***

Obama’nın zaferi nedense bunları çağrıştırdı bize!

Bütün dünya öylesine büyük bir sevinç içinde ki, kendi ülkelerinde destekledikleri bir parti zafer kazansa ancak bu kadar sevinirlerdi.

Ancak Amerikan politikalarının rengi sadece “ten rengiyle” sınırlı değil.

Obama’nın başkanlık koltuğuna gelirken verdiği sözlerden Türkiye’yi de ilgilendiren ikisini dün anımsattık. Yeni başkanın vaatleri sık sık birbiriyle çelişecek. Sonuçta şu sorunun yanıtını arayacak:

Amerika’nın çıkarına en uygun olan hangisi?

Buna göre karar verecek.

Obama kimin başkanı?

ABD’nin...

Hangi ABD’nin?

Bu da soru mu canım; tabii ki kendisinden önce görev yapan 43 cumhurbaşkanının yönettiği ABD’nin...

Çarpıcı kölelik anlatımlarından biri şudur:

Köleye sormuşlar; “Bir gün çok zengin olursan en çok ne istersin?”

Köle şu yanıtı vermiş:

“Çok kölem olsun isterdim...”

Belki de ileride şu tür fıkralar üretilecek:

Siyaha sormuşlar; “Bir gün Amerikan başkanı olursan en çok ne yapmak istersin?”

Şu yanıtı vermiş:

“Beyazların başka birini aramayacağı politikalar üretmek isterim!”

ankcum@cumhuriyet.com.tr