Problemli Büyümeİstihdam Yarattı mı?

16 Aralık 2011 Cuma
\n\n\n

2010’un yüzde 9luk büyümesinin ardından 2011in de yüzde 8e yakın büyüme ile kapanması bekleniyor. Madalyonun hep bu parlak yüzü önde tutuluyor. Beklendiği gibi, yandaş medyaya gazı, şamatacı bakanlar verdi, verecekler. Madalyonun diğer yüzündeki dünya rekoru nedense görmezden geliniyor. Nedir o? Yüzde 10.5lik cari açık/milli gelir oranı, hiçbir ülkede yok. Yüzde 10luk nur topu gibi bir enflasyonun bu büyümeyle geldiği de unutulmasınİç talebe dayanan bir büyüme olduğu kabul ediliyor ama bu talep için, ailelerin 210 milyar TL borçlandırıldığından ve bu borcun kazasız, belasız nasıl tahsil edileceğinden de dem vuran yok.

\n

Büyük ölçüde dış kaynak girişine ve ithalata dayanan büyüme, Türkiyenin, resmisi yüzde 9-10, gerçeği yüzde 18e yerleşen işsizliğine de çözüm olamıyor. Yapısal bir özellik kazanan bu çarpıklık, son dönemde değişti mi? Cihan Haber Ajansının 12 Aralık tarihli haberine göre Başbakan Yardımcısı Ali Babacan şöyle demiş: “… bu yılın üçüncü çeyreği itibarıyla geçen yılın aynı dönemine göre ilave 1 milyon 689 bin kişiye istihdam sağlanmıştır. ...istihdamın istisnasız tüm sektörlerde güçlü artış göstermesi sonucunda işsizlik oranı, 2011 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 9.2 seviyesine gerilemiştir”. Ne kadar doğru?

\n

***

\n

Hemen belirtelim ki, Babacanın iddia ettiği gibi, büyüme oranında, onunla atbaşı giden bir istihdam söz konusu değil. Büyüme, umulduğu kadar istihdam yaratmıyor. İlk 3 çeyrekte büyüme oranı yüzde 10a yakınken istihdam artışı yüzde 6 dolayında. Kaldı ki, istihdam artışı şaibeli. Bu sütunda TÜİK yetkililerine hitaben sorgulanan tarımdaki şişirilmiş istihdam yine karşımızda. Babacanın iddia ettiği istihdam artışının yüzde 30a yakını tarımdan kaynaklanmış görünüyor. Tarım, 12 ayda 500 bine yakın istihdam yaratmış güya. Ne oldu da tarımda bu kadar iş buldu insanlar? Son yıllarda büyümesi hep düşük kalan tarım, bu yılın ilk 3 çeyreğinde, baz etkisiyle kıpırdamış, her çeyrek yüzde 5 dolayında büyümüş görünüyor ama yine de istihdam artışı bu oranların gerisinde kalıyor. Tarımın milli gelirdeki payı yüzde 10u bulmazken istihdamdaki payı yüzde 26yı geçiyor. Bu da çarpıklığın bir başka boyutu

\n

Gelelim tarım dışına Tarım dışı sektörler, 2010un ilk çeyreğinden 2011in üçüncü çeyreğine kadar yüzde 31 büyümüş olmalarına karşın, istihdamdaki artışın yüzde 18de kaldığı, yeterli istihdam yaratmadığı görülüyor.

\n

Kaynak: TÜİK, GSYH ve Hanehalkı İşgücü Anketi veritabanları

\n

Sanayide son 3 çeyrekte ortalama yüzde 10 gibi görünen büyüme, istihdamda yüzde 5 dolayında kalıyor. Eylülden eylüle sanayinin istihdamı sadece 218 bin kişi artarak 4.7 milyonda, yani toplamın yüzde 19unda kalmış.

\n

\n

Son iki yılın hızla büyüyen inşaat sektörü de, büyüdüğü oranda istihdam yaratmış görünmüyor. Son 1 yılda inşaat sektörünün istihdamına yaklaşık 370 bin kişinin katılmasına karşın, sektörün katma değer artışı daha yüksek. Keza, ticaret, ulaştırma, turizm, finans, eğitim, sağlık gibi alt dalları kucaklayan hizmet sektöründe de son 1 yılda, 715 bin dolayında kişi iş bulmuş. Ama bu, yine de sektördeki büyümenin yarı yarıya gerisinde...

\n

Önümüzdeki dönemde ekonomik büyüme yavaşlatılacak. Buna bağlı olarak, tarım dışındaki 18.3 milyon çalışan sayısının, azalması çok muhtemel. Bu da sahte parıltılı büyümenin istihdam özrünü daha çok gözler önüne serecek.

\n\n


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları