FİLİSTİN sorununda AKP diplomasisinin geldiği nokta, izlenen dış politika açısından üzerinde derinliğine düşünülmesi gereken derslerle doludur.

Başbakan’ın yoğun çabalarındaki başarısızlıktan sonra, Sarkozy-Mübarek formülünün “ateş-kes”te önce kısmen başarılı olup Filistin’in mazlumlarına biraz soluk aldırması, sonrasında da ciddiye alınarak sorunun çözümüne ilişkin bazı adımlara öncülük edeceğe benzemesi birçok bakımdan öğreticidir.

Her şeyden önce, Başbakan’ın ilk günlerden başlayarak fazla telaşlı bir görünüm vermesi, birtakım kuşkular uyandırmıştır.

Başkentten başkente koşuşturması, gerçekten iyi niyetli fakat fazla duygusal bir çaba mıdır? Yoksa, Olmert görüşmesiyle İsrail’in hava ve kara harekâtından haberli olup da Filistin’e duyurmamış olmanın verdiği suçluluk duygusunu ya da kabahatini örtbas etme gayretinin sonucu mudur?

İyimser ve hoşgörülü bir bakışla, Başbakan’ın davranışlarında iyi niyetli bir Müslümanca davranışın telaşı sezilse ve bu bakışla fazla eleştiriden kaçınılsa bile, bu ölçüde duygusallık ve taraflardan birinin duyarlılığını hesaba katmayan bir umursamazlık acaba uluslararası arenada ciddi roller oynamaya heveslenen, ama yeterince deneyimli olması gereken bir devlet adamına yakışmış mıdır?

Konunun AKP’nin dış politikasına ilişkin yönleri çok daha önemli.

Birincisi, Türkiye’nin dış ilişkilerinde, vaktiyle uzun süre görüldüğü gibi, “devlet politikası” denebilecek, dolayısıyla bütün organlarca uyum içinde yürütülecek bir nitelik var mı? Yoksa bu ilişkiler, deneyimsiz bir ekipçe deneyimli diplomasiyi bile dışlayan bir anlayışla mı yürütülmektedir?

İkincisi, Erdoğan’ın başarısızlığına karşı Sarkozy-Mübarek ikilisinin kısmen de olsa başarı sağlamasının gerisinde Türkiye’nin Avrupa Birliği ve Akdeniz politikalarına ilişkin bazı sonuçlar mı yatmaktadır? Fransa’nın, yalnız şimdiki devlet başkanı döneminde değil, çok öncesinden beri Ankara’nın tam üyelik hevesine sıcak bakmadığı biliniyor. Türkiye’nin de, yalnız bu iktidar döneminde değil, eskiden beri AB’ye yakın bir Akdeniz dayanışması yönündeki telkinlerden pek hoşlanmadığı da malum. Mısır, bu durumu iyi kullanıp o yönde çaba göstermiş ve böylece Fransa’nın gözünde diplomatik bir ağırlık kazanmış durumda. Son başarıda bu ağırlığın rolü kendini belli etmiyor mu?