Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Fahrelnissa Zeid Retrospektifi Berlin’de
Fahrelnissa Zeid’in (1901- 1991) Tate’deki kapsamlı sergisi Berlin’deki Deutsche Bank Kunsthalle’ye taşındı. Böylece 1990’da Neue Galerie- Sammlung Ludwig’de açılan ilk retrospektifinden sonra uluslararası düzeyde kabul gördüğü kesinleşen Zeid’in, önyargıları, gelenekleri altüst eden hayatı ve eserlerinin ayrıcalıklı konumu kesin olarak ortaya çıktı. Bu durum şimdiye kadar hiçbir zaman ciddiye alınmamış, ötelenmiş olan Türk Modernizmi’nin de yeni bir sorgulamaya tutulacağının belirtisi olduğu için ayrıca önemli.
Zeid’in Berlin retrospektifi, sanatçının altmışa yakın resim, kâğıt çalışmaları ve heykellerini bir araya getirerek, akımların, teorilerin peşinde değil, sadece kalbinden geçenlerin izinde yürüyen bu sıra dışı yaratıcı kişiliği adeta ameliyat masasına yatırıyor. Küratörlüğünü Kerryn Greenberg ve Vassilis Oikonomopoulos’un üstlendiği sergi sanatçının birbirinden ilginç altı desen albümüyle başlıyor. 1919’da sadece bir yıl İnas Sanayii Nefise Mektebi’ne (Kızlar Akademisi) devam sanatçı adayı, 1920’de yapmış olduğu ilk evliliğinden sonra derin bir arayışa giriyor. 1928’de yaz tatili için Paris’te atölyesinde çalıştığı Fransız ressamı Roger Bissière genç sanatçının kendisine tekrar sanata yönelmesini yardımcı olmuştu. 1944’te kendi apartmanında açmış olduğu ilk sergisine kadar çalkantılı bir sosyete hayat sürdüren Zeid’in ilk dönemi hakkında pek az bilgiye sahibiz. Ancak sergide 1940’lı yıllara ait olan eserler, sanatçının Kübizm, Dışavurumculuk etkilerini yorumlamaya çalışarak kendi sesini aradığını ortaya koyuyor.
Samimiyet ve kalbin doğrularının peşinde olmak 1946’dan sonra ikinci eşinin görevi nedeniyle Londra’ya taşınan Zeid’in sanat serüvenin iki önemli anahtarı olarak karşımıza çıkar. 1949’da Paris, 1950’de New York, 1954’te Londra’daki ünlü ICA kişisel sergileriyle yıldızı iyice parlayan sanatçı, birbiri ardına gerçekleştirdiği dev boyutlu kompozisyonlarıyla sanatsal araştırmalarının en üst basamaklarına çıkıyordu. Berlin’de sanatçının Loch Lomond Denizi’nden (1948) Cehennemim’e (1951), Basel Karnavalı’nda (1953), Atomun Parçalanışı’na (1962) kadar dev boyutlu resimlerini görebiliyoruz. İnsan bu birbirinden etkileyici kompozisyonların karşısında dile getirilemeyen bir aşkın tanıklığını üstleniyor adeta. Zeid her fırça vuruşunda, her renk birlikteliğinde insan ruhunun iniş ve çıkışlarını ortaya çıkardığı için olağanüstü bir imgesel güce sahip. Her şeye, her koşula rağmen, “ben buyum işte” diyebilen bu özgüven, cesaret karşısında etkilenmemek elde değil.
Zeid’in 1960’lardan sonra hindi, tavuk kemikleriyle hareketli plesiglas heykeller gerçekleştirmesi “yeni ifade arayışlarını” sürdüğünün göstergesidir. 1972’den sonra yöneldiği portreleriyse sanatçının figür ile soyutu bir araya getirme çabası olarak, geç dönem çalışmalarına damgasını vuran bir eğilim olarak karşımıza çıkar. Berlin sergisi sanatçının farklı yönelimlerini önemli eserleriyle bir araya getirerek onu bir bütün olarak kavramamızı sağlıyor.
Sergi 25 Mart 2018 tarihine dek izlenebilir. www.deuschebank-kunsthalle.de
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Özel yeni üye kampanyasını başlattı
- Bugün 23 Nisan! Arşiv görüntüleriyle Meclis'in açılışı..
- Erdal Sağlam'dan ekonomi analizi!
- Belediye başkanı 'sıkıntı olmayan belediyemiz yok' dedi
- Özdağ'dan hükümete Dünya Bankası tepkisi
- Meclis'te gerilim
- Tarım Bakanlığı'nda 'Suriyelilere kadro' iddiası
- Özel, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ne zaman görüşecek?
- Davutoğlu'ndan yanıt
- Kırmızı ete yüzde 40 zam! Yurttaş isyan etti
En Çok Okunan Haberler
- CHP'ye yeni transferler: Rozeti Özel takacak
- Tartışmalar sonrası istifa etti! Yeni CEO eşi oldu
- Canlı yayında 'dolar' tartışması: Tansiyon yükseldi
- Yandaş ‘gazeteci’den tepki çeken çıkış
- Erdoğan ve Steinmeier'ın diyaloğu gündem oldu
- Mevduat hesaplarında yeni dönem
- 'Müzakere edilmez!'
- 'Şu an Cumhur İttifakı'nda mısınız' sorusuna yanıt
- Mehmet Ali Yılmaz evinde ölü bulundu!
- Mersin’de hasat erken başladı: Kilosu 45 TL