Basına kelepçe

Arakanlı Müslümanlara yönelik insan hakları ihlalleriyle tepkilerin hedefindeki Myanmar bu kez yargısız infazlarla ilgili askeri belgeleri ifşa ettikleri gerekçesiyle tutuklanan iki Reuters muhabirinin yedi yıl hapse mahkûm edilmesiyle dünya gündemine oturdu. Mahkeme, yaklaşık bir yıldır tutuklu bulunan Wa Lone ve Kyaw Soe Oo’yu “Devlet Sırları Yasası’nı ihlal etmekten” suçlu buldu. Wa Lone, mahkemede kendini destekleyenlere seslenerek “Demokrasiye ve özgürlüğe inanıyorum. Yanlış bir şey yapmadım” dedi. Kyaw Soe Oo ise “Hükümet bizi hapse atabilir ancak halkın gözlerini ve kulaklarını kapatmayın” ifadelerini kullandı.

Hapis cezasının, Birleşmiş Milletler’in (BM) Uluslararası Myanmar Bağımsız Araştırma Misyonu’nun, Myanmar ordusundan generallerin Arakanlı Müslümanlara soykırım yaptığı, ordunun güvenlik tehditlerine orantısız güç kullandığı, cinayet, işkence, tecavüz, kundaklama suçlamalarının yer aldığı raporunun ardından gelmesi dikkat çekti. Raporda ayrıca ülkenin fiili lideri, Nobel Barış Ödüllü Aung San Suu Kyi’nin sivilleri korumak için gerekli adımları atmadığı vurgulanmıştı.
Reuters’in Genel Yayın Yönetmeni Stephen J. Adler, “Bugün Myanmar, muhabirler Wa Lone ve Kyaw Soe Oo ve tüm dünya basını için üzücü bir gün. İşini iyi yapan iki muhabir, baskı uygulanarak, hata yaptıklarına dair herhangi bir kanıt olmadan dokuz aylarını hapiste geçirdi” dedi.

‘Basın özgürlüğü adına kara bir gün’

12 Aralık’ta ellerinde Arakan’da bir bölgenin haritası ve askeri raporların bulunması üzerine “Devlet Sırları Yasası” çerçevesinde tutuklanan muhabirler, belgelerin kendilerine yetkililer tarafından verildiğini söylemişti.

Reuters muhabirlerine verilen hapis cezası uluslararası arenada da büyük tepki çekti. Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü kararı, “Myanmar’da basın özgürlüğü adına kara bir gün” olarak nitelendirdi, Suu Kyi’ye gazetecilerin serbest bırakılması çağrısında bulundu.
Alman hükümetinin İnsan Hakları Sorumlusu Baerbel Kofler, kararı “basın özgürlüğüne darbe” olduğuna dikkat çekti. Avrupa Birliği’nden, “Wa Lone ve Kyaw Soe Oo’nun derhal serbest bırakılması” çıkışı yükselirken İngiliz hükümetinden, “Demokrasilerde gazetecilerin korkmadan ve baskı görmeden işlerini yapabilmeleri gerektiği” açıklaması geldi. BM’nin Myanmar Koordinatörü de gazetecilerin serbest bırakılması çağrısında bulundu.

Myanmar’da geçen yıl ağustos ayında İslamcı Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu karakollara saldırılar düzenlemiş, ordunun ve Budist çetelerin sert yanıtı ile Arakanlı Müslümanlar iki ateş arasında kalmıştı. Komşu Bangladeş’e sığınan 700 binden fazla kişi göçmen kamplarında hayatta kalma savaşı veriyor.