Kimyasal alarmı

İç savaşın başladığı 2011 yılından bu yana kimyasal saldırı tartışmalarının sürekli gündemde olduğu Suriye’de dün bir kez daha yasaklı maddelerin kullanıldığı iddia edildi. Muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SİHG) ve Rusya’nın cihatçı örgütlerle ilişkili olduğu çıkışlarının merkezindeki yardım örgütü Beyaz Bereliler, Doğu Guta’da Ceyş ül İslam kontrolündeki Duma’ya Suriye ordusunun düzenlediği hava saldırılarında klorin gazı kullanıldığını savundu. Bağımsız gözlemcilerin henüz teyit etmediği iddiaları Suriye ve Rusya kesin bir dille redderken, Washington’dan Şam ve müttefiklerine ağır suçlamalar geldi.,

ABD’den ‘füze’ tehdidi

Duma’ya yönelik kimyasal saldırı iddialarının, Suriye ordusunun Guta’nın yaklaşık yüzde 90’ını kontrol altına aldığı bir döneme denk gelmesi dikkat çekti. SİHG, Suriye ordusu tarafından cumartesi gecesi yapılan saldırıda ölen 56 kişiden 21’inin gaza bağlı boğulma nedeniyle yaşamını yitirdiğini duyururken, Suriye Amerikan Tıp Topluluğu ve Beyaz Baretliler ise son saldırıda zehirli gaz sonucu ölenlerin sayısını 48 olarak açıkladı. Suriye hükümeti iddiaları, sahada kaybeden militanların “uydurduğu” haberler olarak nitelendirirken, Moskova “tehlikeli provokasyon” ifadesini kullandı. Tahran ise iddiaların “askeri müdahale bahanesi olarak kullanılacak bir komplo” olduğunu savundu. Şam ve Moskova, Guta’da ele geçirilen bölgelerde gaz depoları bulduklarını öne sürmüşlerdi. İddialarla ilgili ABD’den üst üste çok sert çıkışlar geldi. ABD Başkanı Donald Trump, Twitter hesabından çok ağır ifadelerle yüklendiği Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad için “hayvan” ifadesini kullandı. Eski ABD Başkanı Barack Obama’yı da eleştiren Trump, “Kırmızı çizgiyi uygulasaydı Suriye’deki felaket sona erer, hayvan Esad tarih olurdu” mesajını yazdı. Esad için “büyük bedel ödeyecek” dedi. Trump, olaydan Putin ve İran’ın da sorumlu olduğunu savundu. Beyaz Saray’ın danışmanlarından Thomas Bossert ise kimyasal iddialarına füze saldırısıyla yanıt verilebileceğini belirtti. Britanya da konuyla ilgili “acil bir soruşturma başlatılmasını” istedi. Papa Françesko da kimyasal saldırı haberleri için “korkunç” ifadesini kullandı. Elinde kimyasal rezerv bulunmadığını iddia eden Şam, cihatçıların silah depolarında bulunan gazların patlamaların etkisiyle yayılmış olabileceğini savunuyor. Nisan 2017’de Han Şeyhun saldırısında da kimyasal iddialarının dile getirilmesi üzerine ABD, Suriye ordusuna ait hava üssünü vurmuştu.

‘SINIRA GELİYORLAR’

Suriye devlet televizyonu cumartesi geceki bombardımanın ardından Dumalı cihatçı esirlerin salıverilmesi karşılığında Ceyş ül İslam’ın bölgeyi terk ederek Suriye’nin kuzeyine, Türkiye sınırındaki Cerablus’a geçmesi konusunda anlaşmanın sağlandığını duyurdu. Suriye ordusu, operasyonlar ve cihatçı örgütlerle yapılan anlaşmalarla Guta’nın büyük bölümünde kontrolü ele geçirmiş bulunuyor. Ceyş ül İslam adlı cihatçı örgütün etkin olduğu Duma bölgesinde de ilk aşamada tahliye anlaşması yapılmış ancak perşembe günü, cihatçı örgütün içinde çıkan sorun nedeniyle tahliyelerin askıya alındığı duyurulmuştu.

ANKARA'DAN TEPKİ

Duma’da kimyasal kullanıldığı iddialarıyla ilgili Ankara’dan sert açıklamalar geldi. Dışişleri Bakanlığı Şam’ın zehirli gaz kullanımının “güçlü şüphelisi” olduğu vurguladı. Uluslararası kuruluşların olayı “derhal soruşturması” istendi. Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ da olayı “vahşet ve insanlık suçu saldırı” olarak tanımladı. Saldırıdan Suriye hükümetinin sorumlu olduğunu savunan Bozdağ “Umarız, bu sefer kimyasal saldırı karşılıksız bırakılmaz” sözleriyle uluslararası topluma çağrı yaptı.