İsrail-AB hattı gergin

ABD/İsrail ekseniyle Avrupa Birliği’nin (AB) İran üzerindeki basıncı artırmanın olası sonuçlarına ilişkin anlaşmazlığı devam ediyor. Washington’ın İran’la yapılan uluslararası nükleer anlaşmadan (JCPOA) çekilmesi ve Tahran’a ekonomik yaptırımlar uygulamasına karşı ticari ve güvenlik kaygılarını, birçok kez paylaşan Brüksel ile Tel Aviv arasında karşılıklı eleştiri ve suçlamalar da dile getirilmeye başlandı.

İsrail’in, kuruluş yıldönümü olan 14 Mayıs’ta Gazze’de düzenlenen protestolara kanlı bir saldırıyla yanıt vermesine Avrupa başkentleri sınırlı bir tepki göstermişti. İsrailli Arapların Hayfa’da 14 Mayıs katliamına protesto gösterilerine İsrail polisinin şiddet uygulaması ise Brüksel tarafından kınandı ve olayın soruşturulması istendi. İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz, AB’ye eşi görülmemiş bir sertlikle tepki göstererek “Binlerce, binlerce cehenneme gidin” ifadelerini kullandı. “Avrupa şimdi İran’a yaltaklanıyor, ABD yaptırımları konusunda Tahran’a yardım edecekler” şeklinde konuşan Steinitz, AB’nin de Avrupa ülkelerini temsil etmediğini savundu. Steinitz yalnızca iki hafta önce ülkesiyle AB arasında yıllık 36 milyar Avro’yu bulan ticari ilişkileri övmüştü. Gazze’deki katliamla ilgili BM İnsan Hakları Komisyonu’nda bağımsız soruşturma yürütülmesi talep eden İspanya, Slovenya ve Belçika’ya da Tel Aviv’in tepkisi sert olmuştu.

‘Trump sonsuza kadar başkan kalmayacak’

İsrail basını ise bir AB diplomatının İsrailli yetkililere “Avrupa’da kendilerine dönük yoğun bir tepki olduğu, AB ile ticari ilişkileri küçümsememeleri gerektiği ve Trump’ın sonsuza dek başkan kalmayacağı” yönünde uyarılarda bulunduğunu öne sürdü.

Paris, ziyareti erteledi

İran’la yapılan nükleer anlaşmayı korumak için en çok çaba sarf eden ülkelerden olan Fransa ise ABD ve İsrail’e karşı çıkışlarına dün de devam etti. Mevkidaşı Pompeo ile görüşmek için ABD’de bulunan Fransa Dışişleri Bakanı Jean- Yves Le Drian, “ABD’nin JCPOA’dan çekilerek İran’a karşı sert bir strateji izlemesinin yalnızca Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin muhafazakârlar karşısında elini zayıflatmaya, bölgeyi daha fazla tehlikeye atmaya hizmet edeceğine” dikkat çekti. Fransa Başbakanı Edouard Philippe ise gelecek ay başında Kudüs, Tel Aviv ve Ramallah’a yapılması planlanan gezisini, “iç gündemleri” gerekçe göstererek iptal etti.

Macron Putin’le buluşacak

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un İran, Suriye, Ukrayna gündemiyle bugün Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile bir araya gelmesi beklenirken Reuters’in haberine göre, Britanya, Çin, Fransa, Almanya ve Rusya’nın dışişleri bakan yardımcıları yarın İranlı mevkidaşları ile görüşecek.