Ekonomi Haberleri

Cari açıkta rekor

Ocakta bir aylık açık 7.1 milyar, 12 aylık açık da 51.5 milyar dolar oldu. Dört yılın zirvesine yükselen cari açık sıcak parayla finanse edilirken, ekonomi ısınıyor.

Yayınlanma: 12.03.2018 - 21:20

Güncelleme: 13.03.2018 - 05:36

İthalata bağımlı Türkiye ekonomisinde cari açık giderek artıyor. Ocakta dış ticaret açığında (ithalat eksi ihracat) kaydedilen 7.6 milyar dolarlık artış, cari açığa da yansıdı. Merkez Bankası’nın (TCMB) dün açıkladığı ödemeler dengesi verilerine göre cari işlemler açığı, Ocak 2018’de geçen yılın aynı dönemine göre tam yüzde 163 artarak 7.1 milyar dolara ulaştı. Son 12 aylık cari açık ise 51.5 milyar dolarla son 45 ayın zirvesine yükseldi. Ocak 2017’de 2.6 milyar dolar olan açık, Ocak 2018’de 4.4 milyar dolar arttı. Açığın milli gelire oranı ise yüzde 6’ya yaklaştı. Ekonomistler, geçen yıl 47.1 milyar dolar olan cari açığın, 2018’de 50 milyar doları aşabileceği uyarısında bulundu.

Sıcak para

Alarm veren diğer nokta, doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişlerin, bir önceki yılın aynı ayına göre 149 milyon doları azalarak 288 milyon dolara gerilmesi oldu. Doğrudan yatırım azalırken, cari açık sıcak para ile finanse edildi. Hisse ve borç senetlerinden oluşan portföy yatırımlarında net giriş 4.9 milyar dolar oldu. Özetle, yangın kısa vadeli ve kırılgan olan sıcak parayla söndürüldü. Özel sektör ve devlet daha fazla borçlandı. Yurtdışındaki tahvil ihraçlarıyla, bankalar ve diğer sektörler sırasıyla 1.2 milyar dolar ve 493 milyon dolar net borçlanma gerçekleştirdi. Genel Hükümet 2 milyar doları yeni tahvil ihracında bulundu. Diğer yatırımlarda 7.4 milyar dolarında net giriş gerçekleşti. Yurtiçi bankalar yurt dışındaki mevduatlarından 2.5 milyar dolar Türkiye’ye getirdi. Resmi rezervler de 4.4 milyar dolar arttı.

Goldman: Endişe kaynağı

Başta uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları olmak üzere Türkiye ve dünyadan birçok kurum, Türkiye ekonomisi için en büyük risklerden birinin cari açık olduğunu belirtiyor. ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs’ın dünkü raporunda, cari açığın genişlemeye devam etmesi ve portföy akışlarına yönelik bağımlılıktaki artış ile birlikte dış dengesizliklerin Türkiye ekonomik görünümü için yeniden bir endişe kaynağı haline geldiği kaydedildi. Yani Goldman Sachs da, sıcak paraya olan bağımlılığa vurgu yaptı.

Finansman zor

2018’de reel kesim 63.2, finansal kesim 84.3, kamu ise 29.3 milyar dolar dış borcu çevirmek zorunda. Cari açığın da 50 milyar doları aşması durumunda 2018’de Türkiye’nin dış finansman ihtiyacı yaklaşık 230 milyar dolar olacak. Dünyada faizler giderek arttığı için hem borçların çevrilmesi hem de cari açığın finansmanı zor ve maliyetli olacak.

Türk tahvillerinde olumsuz dönüş

ABD merkezli yatırım bankası Morgan Stanley, Türkiye dahil gelişmekte olan piyasalarda yerel para cinsinden tahvillere ve para birimlerine ilişkin görünümünü “pozitif”ten “nötr”e çevirdi. Kurum, gelişen ve gelişmiş piyasalar arasındaki reel faiz farkını işaret ederek gelişen piyasaların dış faktörlere karşı daha kırılgan hale geldiğini belirtti. Kurum, dışsal faktörler olarak Fed’in şahinleşmesi, yükselen ticari savaşlara ilişkin riskler ve artan oynaklığa dikkat çekti.

Sıcak para bağımlılığı zirvede

Yabancıların Türkiye’deki hisse senedi, Hazine tahvili stokları ile bankalara yatırdıkları mevduatlardan oluşan sıcak paranın milli gelire oranı, yüksek cari açıkla birlikte rekor seviyeye ulaştı. Sıcak para stoku, 2017 sonunda 214 milyar dolara ulaşırken, Ocak 2018’de bu rakam yaklaşık 220 milyar dolar oldu. Sıcak paranın milli gelire oranı ise yüzde 25’in üzerine çıktı.