Uçak tuvaletinde neler oluyor?

Sağlıklı bir insan günde ortalama 7 kez tuvaleti kullanıyor. Ya uçaklarda? Kuşkusuz uçuşun uzunluğu, yolcunun yediği-içtiği ve metabolizması bu sayıyı belirliyor. İkram sonrası ve uçak inişe yaklaşırken tuvalet kullanımı hızla artmaya başlıyor. Tuvalette kalma süresi ise ortalama 4 dakika.

Tuvalet tasarımları son yıllarda giderek daha kullanışlı hale geliyor. Aydınlatma sistemi, fotoselle çalışan musluklar, çöp kutularının kapakları gibi detaylar bir çok havayolu tarafından tercih ediliyor. Ancak kabine daha fazla koltuk koymak için bazen tuvaletlere ayrılan alanlardan çalınmak zorunda kalınabiliniyor. Veya Ryanair’in patronunun ‘Uçak tuvaletlerini paralı hale getirebiliriz’ demesi günlerce kamuoyunda tartışılabiliyor.

EN ÇOK NE DÜŞÜRÜLÜYOR

Cebinizden düşen gözlük sistemin tıkanmasına, tuvaletin devre dışı kalmasına neden olabiliyor. Tıkanan tuvaletlerden en çok çocuk bezi, pasaport, saat ve cüzdan çıkartılıyor. Sistemin dayanıklı olması için örneğin Airbus A380 uçaklarının borularında titanyum kullanılıyor. Vakum sistemine yapılan testlerde tuvalete düşürülen kalem pile rağmen düzgün çalıştığı görülüyor.

Bir de tuvalette unutulanlar var. Takma dişler ilk sırada. Cep telefonlarının oranı da yüksek. Ama en ilginci geçen yıl bulunan altın külçeleriydi. Hangi yolcunun unuttuğu bilinmiyor ama Jet Airways’e ait uçağın tuvaletinde 1 milyon dolar değerinde altın külçeleri bulunmuştu.

EN GARİP SORULAR

SİFON YOLCUYU ÇEKER Mİ: Uçak tuvaletleriyle ilgili en çok sorulan soruların başında vakum sistemiyle çalışan sifon geliyor. En az suyla maksimum temizlik için tuvaletlerde vakum sistemi kullanılıyor. Düğmeye basıldığı an saatte 160 kilometre hızla her şeyi içine çekiyor. Uçağa yüklenen suyun üçte biri sifon sistemince kullanılıyor. Her basışta yarım metre küp hava vakum sistemince adeta yutuluyor.

Tuvalette otururken yanlışlıkla sifon düğmesine basarsanız ne olur? 2002’de Amerikan Havayolları’nda yaşanan olayda aşırı kilolu olan yolcu klozette otururken düğmeye basmış ve sıkışmıştı.

Kabin ekibi dakikalarca çıkmayan yolcu için tuvaletin kapısını açtığında klozette sıkışmış yolcu ile karşılaştı. İnişi tuvalette tamamlayan yolcu, teknik ekibinin basit müdahalesiyle kurtarıldı. Yolcu panik dışında herhangi bir sağlık sorunu yaşamadı.

TUVALETTEKİ SU İÇİLİR Mİ: Sular özel filtrelerden geçirildikten sonra uçağa basılıyor. Ancak su kullanım amaçlı. İçmemekte fayda var.

NEDEN KÜL TABLASI VAR: Uçaklarda sigara içmek yasak. Ancak tuvaletlerde kül tablası bulunuyor. Bazı yolcular, uzun uçuşlarda tuvalete sigara içmek için giriyor. Sigaranızı yaktığınız anda alarm sistemi ikaz vermeye başlıyor. Bu durumda bir çok yolcu panikle yanan sigarasını tuvalet kağıtlarının olduğu çöp kutusuna atarak yangın çıkmasına neden oluyor. Hatta Kanada’da 1987’de meydana gelen kazada bir yolcu tuvalette sigara içmiş ve izmariti söndürmeden atması sonrasında yangın çıkmıştı. Bu kazanın ardından havacılık otoriteleri tüm uçak tuvaletlerine kül tablası konulmasını zorunlu hale getirdi.

TUVALET KAPISI DIŞARIDAN AÇILIR MI: Kabin memurları gerektiğinde açabiliyor.

ATIKLAR NEREYE GİDİYOR: Zannedildiği gibi uçaktan aşağıya atılmıyor. Atıklar inişten sonra özel araç tarafından çekiliyor ve arıtıldıktan sonra kanalizasyona veriliyor.

UÇAĞIN EN PİS YERİ: Ne kadar iyi temizlense ve dezenfekte edilse de, uçakların en pis yerleri tuvaletler. Çok sayıda yolcunun kullanması nedeniyle kapıyı kapatırken, sifona basarken, elinize alacağınız bir parça tuvalet kâğıdı veya kağıt mendille buralara dokunmamakta fayda var.