Yazgülü Aldoğan

Onlar çöp değil, insan!

14 Ekim 2021 Perşembe

İktidar şimdi de kâğıt toplayıcılarına taktı; yaşamak için çöp karıştıran insanlarla uğraşıyor! Kim, hangi koşullarda ekmeğini çöpten aramaya mecbur olur? Daha çöpü ayrıştırmadan atmayı bile beceremedik; konteynere attığımız market poşetinin içinde kâğıt da var, sebze meyve kabuğu da şişe de, kullanılmış kedi kumu da! Pis kokar, mikropludur, ekşimiş yemek bile vardır, iğrenç! 

İşte sizin attığınız poşetin içindeki çöpü karıştırıyor o tırnaklarının içi kirli çocuk; ağzında bir haftadır çıkarmadığı maskesi, içinden satabileceği bir şey varsa alıyor; karton, teneke, cam, bazen eski bir giysi. Çuval kumaşından üretilmiş tekerlekli aracına atıyor, sokak köpeklerinin çöpe ortak çıktılar diye kovalamasına aldırmadan, bir sonraki konteynere doğru, hızla uzaklaşıyor. O içi dolu çuvalla yokuş yukarı çıkarken çok zorlananı da gördüm, Bağdat Caddesi’nde “Açım!” diye bağıranı da!

ÇALIŞMALARI YASAKLANDI

Görüp de görmezden geldiğimiz bir gerçek bu. Neden şimdi gündeme geldi? Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, bu çöp toplayıcılarından atık kâğıt alan lisanslı firmalara ceza vereceğini açıkladı. Çöpten atık toplayanlar bunları depolara veriyor. O depolara baskınlar yapıldı, atıklar yakıldı; çöp topladıkları çuvalları parçalandı. Yönetmelikler var da bilinen de şu ki firmaların işlediği atıkların dörtte biri bu yolla geliyor. 

Daha da önemlisi, ortada bir insanlık sorunu, dram var: Bu insanlar derin yoksulluk içinde. Hiçbir güvenceleri yok. Çöp topladıkları sürece karınları doyuyor. Aile geçindiren, çocuk büyüten var. İçlerinde eğitimsizi, iş bilmezi de var ama atanamamış öğretmen, özel üniversitelerden alınmış işlevsiz üniversite diplomalı olanları bile var; Suriyelisi var, Afganı var, Güneydoğulusu var. Sayılarının yarım milyon olduğu hesaplanıyor. TÜGVA’lı bile olamamışlar ki bir işe yerleştirilsinler. Çözüm üretmeden bu insanların üzerine yürüyüp, araçlarına el koyup depodaki mallarını yakmak sosyal devletin hangi alfabesinde yazıyor? Kadın çığlık çığlığa “Ekmek için, ekmek!” diye bağırıyor, arabasını alan görevliye. Ejder meyvesinden smoothie yapmayacak; evdeki dokuz çocuğuna ekmek götürecek. Sen sosyal devlet ol da önce aile planlamasına geri dön, sonra o kadın niye çöp karıştırmak zorunda, onu çöz. Polisiye yöntemle sosyal ve ekonomik sorun çözmez bir iktidar! 

PEKİ, NİYE?

Anketlerde hâlâ belli bir oranları var ama dikkat çekici olan, AKP ve MHP’nin istikrarlı bir düşüş içinde olmaları. Bunu önlemek için ortalığı karıştırıp muhalefeti “Sakın iktidara gelmeyi düşünme! Bunlar daha iyi günleriniz!” diye tehdit ederken uğraşmaları gereken en son kesim, toplumun en altındaki kesim olmalıydı, niye şimdi çöp toplamak zorunda olan insanlarla uğraşıyorlar diye soruyor herkes birbirine? 

Pazar büyük, atık işleyen binlerce tesis var, çöpler Avrupa ülkelerinden ithal ediliyor! İthalatçıyı mı koruyorlar? Avrupa’nın çöpçüsü olmuşuz ama kendi çöpümüzü toplayanın üzerine gidiyoruz! Yılda 4 milyon ton atık kâğıt toplanıyor. Belediyenin topladığı atıkların dörtte biri ambalaj atıkları; sokak toplayıcıları da yüzde 20-25 oranında kâğıt topluyor. 

SEÇİM VAADİYDİ

Mevzuata göre sokakta kâğıt toplamak yasak. AKP, seçim öncesi kâğıt toplayıcılarının iş güvencesine kavuşturulacağı sözünü vermişti. Hiç adım atılmadan erken seçim tartışmalarının yapıldığı dönemde milyonu aşan bir grup insanı açlığa mahkûm edip isyan ettirmek iktidarın gerçeklikten ne kadar uzaklaştığının bir başka göstergesi. 

Suriye krizinde bataklığa saplanıp savaşın eşiğine gelmemiz, enflasyon, doların 10 liraya yaklaşması gibi önemli ve karmaşık çözümler gerektiren bir durumdan bahsetmiyorum. Çöp toplayıcılarının açlığa mahkûm edilmesi gibi sıradan, çözümü basit, taksi sayısı gibi kolay sorunlardan bahsediyorum. Bunlar çözülebilir, ama insanlara eziyet ediliyor. Siyaset, halka çözüm üretmek için yapılmalı; bizimkiler kişisel çıkarları için yapıyor! Türkiye depresyonda, bütün Avrupa ülkelerini sollamış durumda! En çok uyuşturucu kullanan ilk üç ülkeden biri oldu! Size tahammül etmek için ilaç yetmiyor!



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları