Bugün 25. TÜYAP İzmir Kitap Fuarı’nın son günü. Her ne kadar İzmirliler kitap fuarının, kentin orta yerindeki Kültür Park’ın dışına çıkıp ta Gaziemir’e taşınmasına öfkelilerse de (Başka çare yoktu, bunu kimseler anlamak istemiyor) hafta içinde öğrencilerle, hafta sonu meraklılarla doldu taştı. Uzaklık edebiyat sevdalılarını durdurmadı. 300 kadar yayınevi ve STK katıldı. Panel, söyleşi, imza günleri, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin “Edebiyat- Sinema Buluşmaları”na ev sahipliği yaptı. 

ŞAİRLİĞİ SOLLAMA

2023 PEN Şiir Ödülü’nü kitap fuarında düzenlediğimiz bir törenle Barış Pirhasan’a sunduk. Yaşama, onura ve özgürlüğüne bağlılığı için, iyi şiir, öncü, özgün ve özel bir şair olduğu için kendisine teşekkür ettik. Şiiri üzerine panel düzenledik. 

Barış Pirhasan’ı 70’li yıllardan beri izliyorum. “Kalabalığa hiç karışmadan kalabalıktan biri gibi yazdı... Şiirin yüzünü güldürecek, okuru sevinçten ağlatacak şiirler yazdı.” Gençlik günlerinden beri iki dost şair arkadaşı bir arada düşünmekten kendimi alamıyorum. Erdal Alova ve o... Panelin en ilginç konuşması Haydar Ergülen’den geldi. Minik bir alıntı: 

 “Barış Pirhasan’a nasıl ödül verilir, anlayamıyorum!” başlıklı yazısında şakacı bir dille bu ikili için “Alova ve Barış farklı çıktılar. Solu, şiiri değil ama şairliği solladılar” deyip şöyle sürdürüyor:

“Memet Fuat’ın en gözde iki şairinden biri ol, diğeri Alova, sonra da bu olanağı tep, hiç oralı olma, ara sıra çeviri yap, ara sıra şiir yaz, ama hiç şair gibi takılma, olacak şey mi? Barış Pirhasan’da örneğin hiç ‘şair duruşu’ yoktur! ‘Şair bakışı’ var mı peki? Zinhar! O da yok, o hiç yok! Belki film de yönettiği için, tabii, bakışı filan bilir ama, hiç şair gibi baktığını sanmıyorum! Şair gibi takılmayan bir şair. Ezcümle şiir zamandır onda da şairliğe zamanı yoktur, bulamaz! Diyorum ya bu PEN şiir ödülleri bir tuhaf, sen git, yazdığı onca şahane şiire karşın kendini köşe bucak saklayan, şairliğini saklayan, alemlere akmayan, tartışmalara katılmayan, imza, söyleşi, etkinlik, hepsinin uzağında duran şahısları bul, onlara şiir ödülü ver, hatır sor, gündeme getir, üstelik nice şair ödül ödül diye beklerken... Ah PEN!”

TELLİ’YE GECİKMİŞ ÖDÜL

Bu arada PEN Yönetim Kurulu üyesi şair Haydar Ergülen, daha yenilerde Vedat Günyol Deneme Ödülü’nü kazandı. Şiiri düzyazıyla, düzyazıyı ise şiirle taçlandıran Haydar’ı canı gönülden kutlarım. (Bu başka bir yazı olacak. ) 

Bildiğiniz gibi 21 Mart Dünya Şiir Günü’dür. Bunun dünyaca kabulünde PEN Türkiye’nin önemli bir rolü olmuştur. 2020 Yılı PEN Ödülü’nü kazanan emeğin, aşkın mücadelenin umudun şairi Ahmet Telli’ydi. Ancak korona yüzünden ödülünü sunamamıştık. Dünkü törende ona da ödülünü sunma fırsatı bulduk. Her yıl “Dünya Şiir Günü Bildirisi”ni, o yılın şairi yazar.

Hiç unutmam Ahmet Telli’nin bildirisi şu sözlerle başlıyordu: “Dünyayı ‘aşk’laştırmanın özel bir edimidir şiir. Referansları özgürlük, adalet ve vicdandır. Özgürlüğe evrensel, adalete toplumsal ve sınıfsal, vicdana bireysel olarak yaklaşır ve özümser; onları insani ve estetik boyutlarda yeniden üretir.” 

Bu yıl Barış Pirhasan’ın yazdığı Manifestosu ise üstteki çerçevede. 

2023 MANŞFESTOSU

“I came to bury Cesar not to praise him.../ Sezar’ı övmeye değil gömmeye geldim...”

Kendini bilip de yalnızlıktan geberen genç ibnelerin okuma merakına selam olsun

Venedikte ölme heveslerine, Mişima’nın maskesine, o mıymıntı Andre Gide’in DÜNYA NİMETLERİ’ne bile selam olsun

Reading zındanı baladını yazan asil ruha selam olsun

Okuduğu ilk Cavafis şiirinde kimliğine kavuşanlara selam olsun

Safo’yla Rumi’ye yıllarını veren Memo’ya bin selam olsun

Delirinceye kadar aynaya bakan hepsi güzel çocuklara selam olsun

Dünyanın tüm yatakhanelerine, parklarına, plajlarına, arka sokaklarına, ucuz otellerine selam olsun

Aşkı sokakta arayan ve bulan, eve götüren, dayak yiyen, soyulan ve asla ders almayanlara selam olsun

Ne içersin diye sorulduğunda hiç düşünmeden “enerji drink ve votka” diyen aktif biseksüellere selam olsun 

Yengeçlerin gururlu tanrısı Bilge Karasu’ya, azınlıklar prensi Ece Ayhan’a selam olsun

Uluyan Allen Ginsberg’in gizli disiplinine selam olsun 

Suretimizi tuzla buz bir aynanın çatlaklarında görme cüretimize selam olsun

Bu alelacaip macerada yoldaşımız olan maskeli süvarilere selam olsun

Aklı fikri dokunmak ve dokunulmakta olan lubunyalara mahsus selam olsun

Uyandıranlara selam olsun, uyutup okşayanlara selam olsun

Queern kişi niyetine:

Yaralılarımızı, delilerimizi, intihar etmişlerimizi, öldürülmüşlerimizi, yaşamayı becermişlerimizi, solgun fotoğraflarımızı, parlak dijital sevişme videolarımızı, kadınken erkek, erkekken kadın olmuşlarımızı nasıl bilirdik?

İyi bilirdik! İyi bilirik!

Hakkımız helal olsun mu?

Helal olsun...