Öztin Akgüç

Davranış güdüleri

24 Kasım 2021 Çarşamba

Ülkemizde siyasal olayları, davranışları açıklamaları, kişisel güdüler ve ABD’nin BOP’unu (GOP) dikkate alarak çözümlemek gerekir.

Bireyin davranışına ilişkin en yaygın görüş; bireyin, akılcı davranarak kişisel çıkarını ençoklama güdüsüdür (Homo economicus). Bu bağlamda düşünürlerin, yol göstericilerin, birey davranışına ilişkin görüşleri de aydınlatıcıdır.

İhtiras, feyiz ve kemalin en büyük düşmanıdır. (Hazreti Ali)

İnsan, bir şeye karşı ihtiras bağlayınca; ihtiras, gözünü kör, kulağını da sağır eder; Böylece şeytana aradığı fırsat verilmiş olur. (İmam Gazali)  

İhtiraslara boyun eğmekten daha büyük bir yanılgı olamaz; yeterli derece bilmemekten de daha büyük felaket olmaz. (Lao Tzu) 

 En bayağı, kaba ve göz karartan ihtiras, iktidar hırsıdır. (William Pitt)

İdare edilemeyen tutkuların başka bir adı çılgınlıktır. (Thomas Hobbes)

 İnsan dilinin altında saklıdır. (Hazreti Ali)

Ne kadar çok bilgi / O kadar küçük ego; / Ne kadar az bilgi / O kadar büyük ego. (Albert Einstein)

 İnsan ne kadar az düşünürse o kadar çok konuşur. (Montesquieu)

 Tanrı iradesini hâkim kılmak için yeryüzünde iyi insanları kullanır; yeryüzündeki kötü insanlar ise kendi iradelerini kullanmak için Allah  adını kullanırlar. (Giordino Bruno)

Bir millet kendi içindeki aptal ve muhteris olanlarla baş edebilir; fakat içerisindeki satılmış veya hainlerle yaşayabilmesi imkânsızdır. Sınırları zorlayan düşman, silahlarını ve bayraklarını açıkta taşıdığından daha az tehlikelidir. Hain, hain gibi görünmez, kurbanları ile aynı dilde konuşur; onların çehresine bürünür ve onları kullanarak milletin politik yapısına nüfuz eder; bütün kapılardan serbestçe geçerek sesini en yüksek düzeye götürmek koridorlarında duyurur, milletin ruhunu çürütür. (Marcus Jullius Cicero)

Başarıya ulaş ama kibirli olmadan / Başarıya ulaş ama saldırgan olmadan / Başarıya ulaş ama kazanç peşinde olmadan / Başarıya ulaş ama zorlamadan. (Leo Tzu)

 Mevlana’nın  dillere persenk “Ya olduğun gibi görün ya da göründüğün gibi ol ol” etik kuralı

uygulamada olduğun gibi görünme, göründüğün gibi olma kuralına dönüşmüştür. Takıyye yaygın davranış biçimidir. Halka hizmet, kamu yararı, milli menfaat, egemenlik, bağımsızlık, adalet, demokrasi, insan hakları gibi kutsanacak sözcükler sık dillendirilmekte; ancak eylemle, duruşla desteklenmemektedir. Söylem-eylem-duruş tutarsızlığı, kutsanan sözcüklerin ardında da kişisel çıkar güdüsünün ağır bastığının kanıtıdır. Siyasal davranışları, söylemleri, ardındaki kişisel güdülerden arındırarak kişisel etmenleri göz ardı ederek yorumlamak eksik kalabileceğinden, çözümlemede, değerlendirmede siyaset bilimcileriyle birlikte psikologların katkısı da aranmalıdır.

 24 Ocak Ekonomik Kararları, ne salt ortodoks istikrar programı ne de 12 Eylül sıradan bir askeri darbedir. ABD’nin BOP’unda (GOP)  bölge ülkeleri için model olarak seçilen Türkiye’yi hedeflendiği biçimde ekonomik ve siyasal açılardan yeniden yapılandırma girişimleridir. Proje, sağcı partiler tarafından yerli işbirlikçilerinin desteğiyle Yeni Türkiye sloganı altında gerçekleştirilmiştir.

Siyasal olaylar, beyanlar, duruşlar, girişimler yorumlanırken ardındaki kişisel güdüler, beklentiler dikkate alınmalıdır.  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları