Otel Hayaletleri: Her Şey Dahil

Puanım: 7/10

Umut, şüphe ve nihilizm... Bir camın buğusuna yazdığı kelimelerle içinde bulunduğu koşulları sorgulayan ‘şüpheci’ Hakan ile doğası gereği düzene kolaylıkla entegre olabilen ‘umutlu’ İsmail... Bir otelde, iki yaz boyunca mevsimlik işçi olarak çalışırken dönüşen, egemen yapının kölesi olmaktan kaçınırken çarklar arasına sıkışan iki genç... Volkan Üce, İstanbul Film Festivali’nden Mansiyon ödüllü belgeseli Her Şey Dahil’le, otellerin dişlilerini çeviren hayaletleri görünür kılıyor.

Türkiye turizminin can damarı her şey dahil sistemi, bu düzenin tüketicileri turistler için olduğu kadar, mekanizmayı diri tutan parçaları oluşturan çalışanlar için de "her şeyi" barındırıyor. Bir umut gelinen bir tatil beldesi, utangaç tavırlar, hayranlık dolu bakışlar, belki dil öğrenirim diye girişilen mücadele, para biriktirme düşüncesiyle işe dört elle sarılma, bir ihtimal gerçekleşebilecek Avrupa hayalleri, neticede büyük oranda hayal kırıklığı, bolca tecrübe ve geri dönülmez bir değişim... Volkan Üce, açılışında sergilediği otelin şık restoranlarında ya da havuz kenarında geçen hikayeleri değil, arka tarafına çeviriyor kamerasını ve bizi, her şey dahil sisteminin görünmez kahramanlarıyla tanıştırıyor. Otelin personel şefinin sıra halindeki çalışanlara neler yapması, nasıl davranması gerektiği konusunda verdiği direktifleri izlediğimiz girizgahın peşi sıra ana karakterlerimiz İsmail ve Hakan çıkıyor sahneye...

Hakan, 25 yaşında, 12 çocuklu bir ailenin ferdi... Maddi imkânsızlıklar sebebiyle okulu bırakmış ve sosyal kaygısını yenebilmek, dil öğrenebilmek için otelde cankurtaran olarak işe başlıyor. İsmail, daha küçük, 18 yaşında ve ailesine destek olabilmek için kuaförlüğü bırakıp otel mutfağında sıfırdan öğreniyor her şeyi... Onları işe alan ve finale doğru "sistem diye bir şey yok" diyen IK müdürü, modern zamanların yeni kölelerini makinenin dişlilerinden biri yapmayı, muhtemelen kendisi de aynı yoldan geçtiği için çoktan öğrenmiş. ‘Bir fotoğraf çek ve aynana as’ diyor işe alırken, ‘Yaz sonunda değişimini kendin göreceksin’...

Her Şey Dahil, Michel Houellebecq’in ‘Platform’ isimli kitabı üzerinde temellendirdiği öyküsüyle iki yaz boyunca ana karakterlerini takip ediyor. Otelin günlük akışında konumlandırdığı kamerasıyla İsmail ve Hakan’ı izlerken mikrodan makroya hareket ediyor ve bir bakıma sisteme, sınıf ayrımına, doğu-batı farklılıklarına, gelir dağılımındaki adaletsizliğe, göçe ve hatta yabancılaşmaya dair yığınla kavramı sorguluyor. Felsefe okumaya devam etmek isteyen Hakan, idolü kabul ettiği Dostoyevski ve Puşkin üzerine turistlerle konuşmaya çabalarken ve kur krizi yüzünden buharlaşan yurt dışı hayalleriyle her gün biraz daha ‘kaybolurken’ ekonomik koşulların gençlerde yarattığı yıkımın simgesi oluyor. İsmail, hayran gözlerle baktığı turistler kendisine iyi davrandığı için zamanla onları daha üstün, geldiği yerdeki insanları ise basit bulmaya başladığında masumiyetini kaybediyor ve parçası olduğu organizmayı kanıksama başlıyor. Bu noktada belgeselin drama arzusunun, iki karakterin dönüşümlerine yol açan kırılmaları seyircisiyle paylaşmakta isteksiz ve genelde finalde verilen diyaloglarla pastasını süslemeye çalıştığını not düşmek gerek. Belki hikâyenin bütününde akışla uyumlu dokunuşlar yapılabilir ve anlatı güçlendirilebilirdi. Fakat dinamik kurgu ve yakın plan kadrajlar, seyircinin karakterlerle bağ kurmasına olanak tanıdığı için görmezden gelmemize sebep oluyor.

Hakan ve İsmail, hâkim sistem ve onun ‘mikro kozmosunun’ uzantıları olarak salt Türkiye gençlerinin içinde bulunduğu koşullara görünürlük kazandırmıyor; aynı zamanda küreselleşme gibi temalarla analojik bir köprü oluşturuyor. Her Şey Dahil, kuşkusuz naif kahramanlarını onlara en yakışan dille, yalın bir üslupla sembolikleştiren bir belgesel. Göz kamaştırıcı denemez ama tıpkı kahramanları gibi sıradanlığın çekiciliğini kullanmakta marifetli...