Türkiye yeniden türban tartışmasına kilitlenirken milyonların derdi açlık, işsizlik ve borç

CHP’nin çıkışı ile başörtüsü yeniden siyasetin ilk maddesi haline geldi. Ancak yurttaşın gündemi  çok başka. Milyonlarca yurttaş borç batağına saplanmış durumda. 8.5 milyon işsiz var. Ülkede yaklaşık 8 milyon asgari ücretli açlık sınırının altındaki maaşı ile bir ay geçinmeye çalışıyor. Yurttaşın hali ve ekonomideki son durum şöyle:   

- Borca battık: Yurttaşın, bankalara, finansman şirketlerine, varlık yönetim şirketlerine ve TOKİ’ye olan toplam borcu 1.3 trilyon liraya ulaştı. Yurttaşın, vadesinde ödeyemediği için bankalar tarafından icraya verilen takipteki borçları ise 30 milyar lira.

- Kredili yaşam: Yurttaş geçinebilmek için borçlanıyor. Bu yılın ocak-temmuz döneminde kredi borcunu ödeyemediği için takibe düşen kişi sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 741 bin 470’ten 966 bin 463’e çıktı. Tüketici kredisi veya bireysel kredi kartında takipte olup da halen borcu devam eden kişi sayısı 4.1 milyona ulaştı.

- Maaş yetmiyor: Ülkedeki yaklaşık 8 milyon işçi aylık 5 bin 500 lira olan asgari ücretle ayın sonunu getirmeye çalışıyor. Asgari ücret, 7 bin 245 TL olan açlık sınırının altında. Bekâr bir çalışanın bile aylık yaşayabilmesi için yapmak zorunda olduğu harcama tutarı 9 bin 470 TL’ye ulaşmış durumda. Asgari ücret, 23 bin 600 TL olan yoksulluk sınırı ile karşılaştırılamıyor bile. 

- Emekli perişan: İktidar en düşük emekli maaşını 3 bin 500 TL’ye çıkardı. Bunu da “müjde” olarak duyurdu. Oysa bu ücret açlık sınırı bir yana asgari ücretin bile çok altında. Milyonlarca emekli bu parayla bir ay geçinmeye çalışıyor. 

- Kiralar uçtu: Büyükşehirlerde yaşayabilmek zorlaştı. Konut ve kira fiyatları uçtu. 4-5 bin liranın altında kiralık ev yok. 

- İşsizlik her yerde: Geniş tanımlı işsiz sayısı 8.5 milyona ulaştı. Geniş tanımlı işsizlikteki artış bir yılda 781 bin kişi oldu. Gençler arasında işsizlik ise çok yaygın.  

- Enflasyon yakıyor: Enflasyon resmi verilere göre bile yüzde 83.45. İstanbul Ticaret Odası’na göre yüzde 107.4. ENAG’a göre ise yüzde 186.2. Hayat pahalılığı her geçen gün daha da artıyor.

- Yakıt uçtu: Geçen yıl eylülde 7.74 TL olan kurşunsuz benzin dün itibariyle 20.6 TL’ye ulaştı. 7.25 TL olan motorin ise dün 25.56 TL’ydi.  

- Haciz kıskacı: Bu yıl 1 Ocak - 30 Eylül arasında icra ve iflas dairelerine toplam 6 milyon 489 bin yeni dosya geldi. Yeni gelen dosya sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18.8 oranında arttı. İcra dairelerinde derdest bulunan dosya sayısı ise son bir yılda 806 bin artarak 30 Eylül itibarıyla 23 milyon 782 bine çıktı.

- Kış zor geçecek: Doğalgaza bir yılda yüzde 500’ün üzerinde zam yapıldı. Elektriğe zam üstüne zam geldi. Sanayide kullanılan elektriğe yapılan zamlar son bir yılda yüzde 400’e yaklaştı. 

- Kur fırladı gitti: Geçen yıl ekimde 8.8 TL seviyelerinde olan dolar, dün saat 14.00 itibarıyla 18.57 TL seviyesindeydi. Üretim dışa bağımlı olduğu için dolardaki artış A’dan Z’ye her şeyin fiyatını fırlattı. Yurttaş daha da yoksullaştı.