100 önemli ekonomistten ortak mektup: Karbon ekonomisine son vermeliyiz

Nobel Ekonomi Ödüllü Joseph E. Stiglitz’ten eski BM Sürdürülebilirlik Danışmanı Jeffrey D. Sachs’a kadar onlarca saygın üniversiteden 100 öncü ekonomist, dünyamızı yeniden inşa etmeye çalışırken karbon ekonomisine son vermemiz gerektiği konusunda geçen hafta ortak bir mektuba imza attı.

İklim çöküşüyle burun buruna olduğumuz bu yüzyılda bile karbon temelli ekonominin sürdürüldüğüne vurgu yapan ekonomistler, adaletsizliğe dayanan bir ekonominin temel istikrarsızlığı göz önüne alındığında karbon ekonomisinin iyice tehlikeli bir hal aldığı konusunda hemfikir olduklarını bildirdi.

Mektupta ayrıca karbon ekonomisinin ırksal, sosyal ve ekonomik eşitsizlikleri büyüttüğünü ve temelde istikrarlı bir gelecekle uyumsuz olan bir sistem yarattığını dile getiren ekonomistler, hükümetleri de göreve çağırarak fosil yakıt endüstrisini aşamalı olarak azaltıp zamanla ortadan kaldırmaları gerektiğini savundu.

Banka ve finans kuruluşlarının büyük petrol, doğalgaz ve kömür şirketlerine yaptığı kurtarma ve destek programlarının, temel enerji geçişini daha da geciktirerek üstesinden gelinemeyecek karanlık bir geleceğe sürüklediği ifade edildi.

Bu kurumların kaynaklarını adil ve istikrarlı bir gelecek kurmaya ayırmaları gerektiğinin altı çizildi. Çözümün, hükümet ve finans kurumlarının fonlarını yeşil teknoloji ve altyapıya, sosyal programlara ve adil işlere yeniden dağıtmasına olanak tanıyarak, insanlara ve gezegene fayda sağlayan bir ekonomik geçişi teşvik etmekten geçtiği belirtildi.

Halkların da yeşil politika yolunda bilinçli olması ve siyasi güç oluşturması gerektiğine vurgu yapan ekonomistler, karbon ekonomisinden vazgeçerek yeşil bir dünya ortaya çıkaracak büyük ölçekli bir ekonomik dönüşümü gerçekleştirmek için bugünün doğru zaman olduğunu vurguladı.

100 ekonomist, özel ve tüzelkişiler ile politika yapıcıları, gezegeni yeniden inşa etmede anlamlı buldukları iklim eylemlerine katılmaya; sağlıklı bir ekonomi ve toplumun sağlıklı bir gezegene ihtiyaç duyduğunu kabul etmeye çağırdı.

BÜYÜK ÖLÇEKLİ SORUNLAR ISINAN DÜNYA İLE DAHA DA BÜYÜYOR

Ekonomistlere göre, mahsul ve su kıtlığı, orman yangınları, aşırı hava koşulları, zorunlu göç ve salgınlar gibi büyük ölçekli sorunlar, ısınan bir dünyada daha hızlı büyüyor. Örneğin, havadaki kirliliğe maruz kalma, Covid-19 gibi hastalıklardan kaynaklanan komplikasyon riskini artırıyor ve ormansızlaşma ile artan sıcaklıklar, gelecekteki bulaşıcı hastalıkların ortaya çıkma olasılığını artırıyor. Bu sonuçların en çok etkilediği kesimin, azınlıkta kalan düşük gelirli topluluklar ve üçüncü dünya ülkeleri başta olmak üzere en savunmasız halklar olması da tesadüf değil.